اختاپوس وسواس فکری- عملی (اختلال وسواس اجباری)
وسواس یکی از بیماری های روان شناختی شایع است که دلایل مختلفی سبب بروز آن می شود. این بیماری، علاوه بر آنکه آسیب های روحی فراوانی را از خود به جا می گذارد، در مسیر بندگی نیز افراد مبتلا را با سرعت گیرهای دشواری روبرو می کند. غلبه بر این مشکل، در صورتی که پیشرفت زیادی کرده باشد و شدت و زمان ابتلای به آن زیاد باشد، بدون کمک گرفتن از مشاوران حاذق، ممکن نیست. ولی در برخی از افراد، وسواس ناشی از ندانستن و کج فکری است. در سخنی با این عزیزان، نکته هایی را یادآور می شویم.
1. از کاه وسوسه تا کوه وسواس: وسوسه مانند بهمن است؛ همان گونه که بهمن از یک گوله برف شروع می شود و به توده بزرگ تبدیل می شود، وسوسه نیز از کاه شروع و به کوه تبدیل می شود. وسوسه مانند بوته های تیغ بیابانی است؛ وقتی تازه رشد کرده باشد با اندکی کشیدن از ریشه در می آید ولی اگر زمانی از رشدش بگذرد، کندن آن کار حضرت فیل است؛ به همین دلیل در احکام وسواس، به بی اعتنایی به آن سفارش جدی شده ایم.
2. ارتباط مؤثر:وظیفه داریم با ظرافت و امر به معروف درست، دیگران را از وسواس منع کنیم. مسخره کردن، تذکر در جمع، خندیدن و گوشه کنایه زدن، نسبت دادن آنها به شیطان و گناه کار بودن و رفتارهایی از این دست، وسواس را تشدید می کند.
3. جوشکاری انسانی: افراد وسواسی به دلیل اضطراب زیاد، تمایل به گوشه گیری دارند. با ظرفت آنها را به جمع بکشانیم.
4. شعله ای اضطراب: در آتش سوزی باید منابع اشتعال زا را از آتش دور کنیم تا مهار شود. در وسواس هم باید از هر چه که سبب اضطراب می شود، فاصله بگیریم تا شعله های وسواس کاهش یابد.
5. حقیقت بندگی: عبادت چیزی است که خدا خواسته نه چیزی که میل ما می طلبد. مراقب باشیم شیطانی به نام عبادت، کلاه گل و گشادی سرمان نگذارد که تا روی ناف مان بیاید!
6. پیشگیری: لازم است کارشناسان دین احکام را طوری بیان کنند و بنویسند که ایجاد وسواس نکند. حتماً اعلام کنند که احکام وسواسی جداگانه است. مراقب باشند با توجه به سابقه فرد، نگرش او، سخن اطرافیان و... رفتار و سؤالات وسواس گونه را از زهد و تقوا جدا کنند و با تشویق نابجا سبب تشدید وسواس نشوند.
7. احکام وسواسی ها: همان گونه که مسافر، مریض و معلول احکام خاصی دارند، فرد وسواسی هم احکام خاص خود را دارد. زمانی که توان فرد در تمام کردن کار به دلیل وسواس بودن کم شده، از تکلیف او هم کاسته می شود.
8. عینک عرف:همان طور که نابینا برای مصون ماندن از خطر از افراد بینا کمک می گیرد، افراد وسواسی که به دلیل بیماری، بینش شان کج و معوج می بیند و توهم را واقع می پندارند، براساس دستور دین و عقل باید از عینک عرف مردم و حامیان اطراف خود کمک بگیرید.
9. بی خیال درمانی: افراد وسواسی نگران آخرت خود نباشند. مراجع فرمودنده اند: شما به وسواس تان بی خیال باشید، قیامت تان گردن ما. وسواسی بودن به معنی پلید بودن نیست. عیب وقتی است که ما دست روی دست بگذاریم و سیل وسوسه بیاید و خانه مان را ویران کند. برخی از بزرگان هم گرفتار وسواس شده بودند که با راهنمایی دستورات دین و سماجت با وسواس کشتی گرفتند و پیروز شدند.
10. روان درمانی و دارو درمانی: کمک از روان پزشک (دارو درمانی) و روان شناس بالینی (روان درمانی) در درمان وسواس لازم است. بزرگان دین و اخلاق توصیه می کنند با دقت و تلاش، اجازه ندهید وسواس ریشه دار شود و در این مبارزه اهمال کاری نکنید، ولی اگر به هر دلیلی وسواس شدید شد، باید هم از روان پزشک و هم روان شناس بالینی کمک بگیرید.[1] ضرب المثل «با توکل بر خدا زانوی اشتر ببند»، ریشة روایی و همخوانی معنایی با باورهای دینی دارد. از سویی دیگر، خود خدا گفته از اسباب طبیعی و متخصص کمک بگیریم و به همین دلیل امام حسن(ع) و حسین(ع) برای امام علی(ع) قبل از شهادت شان پزشک آوردند. امام صادق(ع) می فرماید: یکی از پیامبران بیمار شد؛ پس گفت: خود را درمان نمی کنم تا هم او که بیمارم کرده است، شفایم دهد. خداوند تعالی به او وحی کرد: تا خود را درمان نکنی، شفایت ندهم؛ زیرا شفا دادن از من است.[2]جابربن عبدالله انصاری می گوید: همراه پیامبر خدا(ص) بودم. حضرت از بیمارى عیادت کرد و به او فرمود: «آیا برایت طبیبى فرا نخوانیم؟». بیمار گفت: آیا تو، اى پیامبر خدا، به این کار فرمان مى دهى؟! پیامبر فرمود: «آرى، خداوند، هیچ دردى فرو نفرستاده، مگر اینکه درمانى نیز برایش فرو فرستاده است».
11. دامن زدن به مشکل: اگر فردی که متخصص نیست، با آیه یأس خواندن، مانع دارو درمانی فرد وسواسی شود و پا توی کفش متخصص کند و ادعا کند که دارو درمانی برایت مفید نیست، ضامن ضررهای بیمار است و گناهکار.
12. کفه سنگین سود: متخصص هم می داند داروهای وسواس، مانند هر داروی دیگر، عوارضی دارند، ولی قطعاً مجموعه عوارض داروها، خیلی کمتر از عوارض خود بیماری است؛ بنابراین باز هم صرفه با دارو درمانی است نه توقف و گیر کردن در دام اختاپوس وسواس.
13. کار درمانی: بی کاری، مهم ترین عامل رشد خیالات واهی و وسواسی است. همان گونه که اگر در باغچه چیزی نکاریم، پر از علف هرز می شود، اگر ذهن مان را با ارتباط کلامی مثبت با خدا(قرآن، ذکر و دعا)، با ائمه( توسل، خواندن زیارت نامه و..) با دیگران مشغول نکنیم، درگیر کارهای خلاقانه نشویم و آن را راکد بگذاریم، محل رشد فکرهای تکراری می شوند. در یک ظرف جای یک چیز است؛ پس اجازه ندهید ظرف ذهن تان با افکار خودآیند وسواسی پر شود. [3]
نام كتاب: بي خيال درماني
به كوشش: م ح قديري
نشر دانا كتاب
1391
carefree theraphy or inAttention theraphy
By: Mohammad Hosein Ghadiri
به نقل از: اسک دین
===============
لینک مرتبط:
http://www.hamdardi.net/thread-1718.html
