حفظ انگیزه -قسمت اول

[بالهای صداقت]

حفظ انگیزه حفظ انگیزه به نظر من اهمیت بیتشری نسبت به ایجاد انگیزه دارد.
درصد زیادی از افرادی که ایجاد انگیزه در آن ها اتفاق می افتد، نمی توانند آن را حفط کنند و به اصطلاح در ادامه مطالعه می بُرند.

اولین عاملی که در حفظ انگیزه مهم است، همین طور که گفتم نیازهای ارضا نشده است. یعنی اگر شما نیازهای ارضا نشده‌تان را به درستی شناسایی کنید، عوامل به وجود آورنده و آن تنش و دغدغه ذهنی را درست شناسایی کنید، طبیعتا انگیزه شما و حفظ آن طولانی مدت تر خواهد شد.


مورد دوم پاداش و اهداف کوتاه مدت است.
یکی از عواملی که می تواند انگیزه را از بین ببرد، انتظاراتی است که ما در طی بلند مدت از خودمان داریم و چون که نمی توانیم نتیجه آن را ببینیم، به مرور زمان یک حالت فرسایشی پیدا کرده و موجب کاهش انگیزه می شود. به عبارت دیگر انسان ها همیشه دوست دارند نتیجه کاری را که انجام می دهند ببینند؛ این نتیجه، ناخوداگاه در فرد ایجاد یک پاداش می کند. دقت داشته باشید پاداش هایی که منجر به انگیزه می شود و یا پاداش هایی که انگیزه را در واقع ترفیع، بهبود و ثابت نگه می دارد، می تواند پاداش های مادی یا ذهنی باشند.

اما پاداش های ذهنی به مراتب از پاداش های مادی اهمیت، تاثیرگذاری و ثبات شان بیشتر است. موقعی که انسان نتیجه کاری را که انجام می دهد را می بیند ناخوداگاه در خود احساس موفقیت می کند. یعنی من توانستم یک گام به جلو بروم و یک گام به هدفم نزدیک تر بشوم.
این باعث می شود که از لحاظ روحی شما شارژ شوید. این نه‌تنها از انگیزه شما کم نمی کند، بلکه انگیزه شما را بیشتر می کند. چه چیزی در واقع می تواند شما را در دیدن نتیجه کارتان کمک کند؟ پاداش ها و اهداف کوتاه مدت!
من همیشه این مثال می زنم. شما باید سعی کنید هفته به هفته پیشرفت های تان را ببینید. به عنوان مثال در کلاس های زبان بررسی کنید در این هفته چند کلمه جدید یاد گرفته اید. همین عدد کلمات جدید می تواند به شما در ایجاد انگیزه کمک کند. یعنی من توانسته ام نسبت به هفته قبلم پیشرفت داشته باشم و به یک عدد بیشتر برسم، پس توانسته ام نتیجه کارم را ببینم.
یا مثلا جهت کنترل خشم ، بررسی کنیم در طی هفته گذشته چندبار توانستم خشم خود را فرو ببرم و سپس از اینکه واکنش نادرستی از خود نشان نداده ام خرسند شوم

این خودش شما را شارژ کرده و انگیزه‍‌تان را افزایش می دهد.

مشکلی که این وسط وجود دارد این است که معمولا افراد برای خودشان پاداش و اهداف بلندمدت تعریف می کنند که این درست نیست.
شما همیشه سعی کنید مثلا بگویید تا آخر هفته من چه چیزهایی باید به دست بیاورم و چه الزاماتی مثلا باید رعایت کنم تا آخر هفته که اگر رعایت کنم، توانسته ام به هدفم برسم.


داشتن یک برنامه هفتگی انعطاف پذیر و نه یک برنامه دیکته شده و نه برنامه ای که فردی غیر از شما به شما داده، در موفقیت شما می تواند تاثیر بگذارد.
پس بهتر است پاداش ها و اهداف کوتاه مدت را همراه باید یک برنامه انعطاف پذیر ضمیمه کنید و در هفته اجرا کنید.

جعبه لایتنر که یکی از ابزارهای آموزشی به شمار می رود در زمینه حفظ مطالب کوتاه، اساسش بر مبنای همین پاداش ها کوتاه مدت است. یعنی شما موقعی که از یک خانه به خانه دیگر در جعبه لایتنر جلو می روید، ناخودگاه به ذهن تان ایجاد پیشرفت را القا کرده اید، یک پاداش به ذهن تان داده اید و این می تواند شما را شارژ کند.

گروه‌های مرجع

گروه های مرجع افرادی هستند که انسان ها سعی می کنند به آن ها برسند. این گروه مرجع می تواند یک انسان مذهبی، یک هنرمند و یا یک چهره علمی باشد.
انسان ها ناخوداگاه در دل شان علاقه دارند خود را به یک چهره نزدیک کرده و یا وی را پیشوای خود قرار دهند. توصیه من به شما این است که شما برای خودتان گروه مرجع تعریف کنید. یعنی بگویید دوست دارید جای چه کسی قرار بگیرید. بعد این را تصور کرده و بگویید شما هم می توانید در این وضعیت و حتی وضعیت های بهتر از آن قرار بگیرید. ذهنیت های شما می تواند به شدت بر رفتارها و عینیت های شما تاثیر بگذارد. پس بیایید در ذهن تان مرور کنید گروه های مرجعی که دوست دارید مثل آن ها باشید چه ویژگی هایی دارند. چه چیزی دارد که شما دوست دارید به آن برسید و آن را تصور کنید؛ شرایطی که آن فرد در آن قرار دارد، شرایط زندگی‌ای که آن فرد دارد و او چه مسیری را رفته است. سعی کنید خودتان را به او نزدیک کنید. از همه مهمتر این که او در زندگی اش دچار چه شکست هایی شده است.
آیا آن فردی که مرجع من و ایدآل من است در زندگی اش دچار مشکل نشده است؟
آیا او توانسته انگیزه اش را حفظ کند یا انگیزه اش را از دست داده است؟
چه طور توانسته انگیزه اش را حفظ کند؟
مطالعه کنید و سعی کنید خودتان را به او نزدیک کنید.
سعی کنید همیشه در ذهن تان شخصیت پردازی کنید. سعی کنید به مرور زمان خود را جای این شخص قرار دهید.


خودتان را تنها با خودتان مقایسه کنید


همیشه خودتان را با خودتان مقایسه کنید. موقعی که خودتان را با خودتان مقایسه می کنید پیشرفت های که داشته اید بیشتر به چشم می آیند و شکست های شما کمرنگ تر می شود.
من نمی خواهم به شما بگویم که شکست های خود را فراموش کنید، خیر. شکست های شما همان قدر مهم است که پیروزی های شما مهم است.

اما اینکه ما بخواهیم پیروزی ها و پیشرفت های خودمان را در سایه شکست ها گم کنیم، اشتباه است.
توصیه من به شما این است که خودتان را با خودتان مقایسه کنید.
یعنی یک ماه قبل من در چه شرایطی قرار داشتم، در چه شرایطی بودم؟
الان در چه شرایطی هستم؟
آیا پیشرفتی حاصل شده است؟
آیا برنامه من توانسته پیشرفت کند؟
آیا توانسته وضعیت من را تکان داده و بهتر کند؟

طبیعتا موقعی که خودتان را با خودتان مقایسه می کنید همان قدر پیروزی های شما به چشم می آید که شکست ها به چشم می آید. شما با پیشرفت هایی که داشته اید انگیزه تان را ایجاد کنید، انگیزه تان را حفظ کنید و با بررسی نقاط شکست بیایید این نقاط ضعفی که داشته اید و آن مواردی که باعث شده شما دچار شکست بشوید یا نتیجه دل‌خواه و مطلوب تان را نگیرید شناسایی و حذف کنید.


مثلا یکی از مشکلاتی که بچه ها در هنگام درس خواندن، مخصوصا در نتایج آزمون های آزمایشی دارند، این است که اگر نتیجه باب میل‌شان نبود و یا با نفرات برتر خیلی فاصله داشتند، ناخوداگاه خود را یک شکست خورده می بینند و انگیزه شان به شدت کاهش پیدا می کند.
این افراد معمولا مسیر مطالعاتی شان دچار نواسانات زیادی شده و ممکن است حتی درس خواندن را کنار بگذارند.



اسیر شبکه های اجتماعی نشوید


مورد پنجم که یکی از آفت های اطلاعاتی عصر جدید به شمار می رود، بحث شبکه های اجتماعی است. منظور از شبکه های اجتماعی چیست؟ در این جا وارد بحث آکادمیک شبکه های اجتماعی نمی شویم.
افرادی هستند که شما ارتباط تان از طریق تلفن نیست و این ارتباط می تواند از طریق ایمیل، وبلاگ و موارد دیگری باشد. شبکه های اجتماعی باعث می شوند که طیف دوستان شما به مراتب نسبت به گذشته افزایش پیدا کند و این افزایش طیف دوستان شما در ادامه باعث می شود که اطلاعاتی که از دوستان تان می گیرید، به مراتب بیشتر از گذشته شود. یعنی اگر در ده سال گذشته فردی در شرایط شما قرار داشت، می توانست در طول روز از اطلاعات سه یا چهار نفر از دوستانش با خبر شود، الان از طریف موبایل، ایمیل، پیام کوتاه و سایت های اینترنتی می تواند اطلاعات بیشتر از 50 نفر از دوستانش را نیز ببیند.


جدای از تاثیرات مثبت این شبکه ها، این می تواند یک عامل منفی هم داشته باشد و آن هم این است که بسیاری از اطلاعاتی که شما از افراد می گیرید، لزوما اطلاعات درستی نیست یا اطلاعاتی هستند که شاید به صورت درست به شما منتقل نشده است.

این باعث می شود که شما فکر کنید همه دوستان شما در شرایطی بهتر از شما قرار دارند و شما در شرایط بدتری قرار دارید. همه دارند، موفق می شوند و این شما هستید که مسیر اطلاعاتی تان درست نیست. این موضع می تواند انگیزه شما را کاهش دهد.


توصیه من به شما این است که حواس تان باشد لزوما اطلاعاتی که افراد به شما می دهند، اطلااتی درستی نیست. من نمی خواهم بگویم این ها دروغ می گویند، اصلا بحثم این نیست.
مثلا موقعی که شخصی از موفقیتی در زندگی روزمره اش می گوید ممکن است دیگر به بقیه جهات زندگی اش اشاره نکند و چون اشاره نمی کند ناخوداگاه شما خیال می کنید این فرد در تمام زندگی اش خوشبخترین بوده است و هیچ مشکلی در زندگی اش ندارد.

در حالی که شما عدم تقارن اطلاعاتی دارید. یعنی لزوما به همه مشکلات و موفقیاتی که آن فرد دارد آگاه نیستید و فقط بر مبنای یک دسته کوچکی از اطلاعات شما تصمیم می گیرید و این می تواند تاثیرات مخربی بر انگیزه های شما داشته باشد.


این شبکه ممکن است اطلاعات نادرستی را به شما برساند و یا این که شما نتوانید اطلاعات را به صورت صحیح دریافت کنید. به همین خاطر سعی کنید دامنه دوستان و کسایی که به شما مشاوره می‌دهند و یا اینکه رقبای شما محسوب می شوند را کم کنید.
چون چنین چیزی علاوه بر این که وقت زیادی از شما می گیرد تا از آن ها با خبر شوید، می تواند بر مبنای اطلاعات نادرستی که از آن ها می گیرید، انگیزه های شما کاهش پیدا کرده و بر مبنای اطلاعاتی که لزوما صد در صد صحت ندارد، تصمیم های نادرستی بگیرید و انگیزه های تان کاهش پیدا کند.