مشکلات خدمات روان درمانی از نظر شکلی و محتوایی

با درود به همگان
در مورد آسیب شناسی خدمات روان درمانی در جامعه فعلی ایران چند نکته به ذهن متبادر می شود که از نظر دوستان می گذارد:
1-بالا بودن بهای خدمات روان درمانی و روانشناسی که برای یک ساعت یا 45 دقیقه مشاوره مبالغی بین ده هزار تا پنجاه هزار تومان از مُراجع اخذ می گردد و به علت دنباله دار و طولانی مدت بودن این خدمات هزینه بسیار بسیار سنگین را بر دوش مُراجع قرار می دهد که بسیاری با وجود بیماری مُزمنی که دارند،اصلاً یا طرف مطب روانشناسان، روانکاوان، مشاوران و رواندروانگران نرفته یا اینکه پس از یک تا پنج جلسه درمانشان را ناتمام رها می کنند.

2-بسیاری از سفارشها و درمانهای پزشکان متخصص و مشاوران در جملاتی چون:تو خودت باعث ناراحتی خودت می شوی؛تو نیروند هستی؛رخدادهای بیرون نمی توانند بر تو اثری بگذارند؛به خدا توکل کن؛موفقیت دست خود توست؛همه چیز به خودت بستگی دارد؛همه چنین مشکلاتی دارند؛آینده دست خود توست؛اگر مادرت یا پدرت یا . . . . مردن برای همه هست؛باید راه حل مسئله را پیدا کنی؛تصور خلاق داشته باش؛اگر کسی بد است و تو را آزار داده است،همه چنین نیستند؛باید بدی های دیگران را فراموش کنی؛شاد باش و . . . . بر زبان می آورند.
اما بیمار و مُراجع آنها هنگامی که در جامعه وارد می شود،می بیند که اصلاً این طور نیست و با تصور خلاق نیز هر چه زور می زند،کاری از پیش نمی برد و بسیاری و نه همه آدمها به همان بدی پیش هستند،هر کاری می کند چون جزو استثنائات نیست و امکانات هم برآورده نیست،موفق نمی شود و این جامعه است و مردم که سبب ناراحتی او می شوند و به او تجاوز می کنند . . . .
وخلاصه هرآنچه را که در جلسات بسیار گران روان درمانی در گوشش خوانده اند،عکسش برای او ثابت می شود و دوباره در محیطی وارد شده است که مدام قی المثل او را می زنند و او هم لاجرم احساس درد می کند.
این جریان درست همانند این است که ما مدام به کسی دارد از دیگران کتک می خورد،بگوییم که نه!!اصلا این جور نیست و این دست خودت است که فکر کنی کتک نمی خوری!!!
چکیده سخن آنکه:ما انسانها داریم در یک اجتماع انسانی که خود آن را با همه روابط،پیچیدگی ها و مشکلات ساخته ایم زیست می کنیم،اکنون اگر انسانی که درگیر این جامعه و رابطه هایش است،به دلیل ناتوان بودن یا قوی نبودن و ونداشتن مهارت های زندگی راحت با بهره از کلاهبرداریهای دیدنی و نادیدنی و حق خوردنهای دیدنی یا نادیدنی،مدام ضربه روانی دیده و بالاخره روانش رنجور می شود،باید چکار کند؟مگر یک انسان چقدر تاب توانایی در برابر مشکلات خود نخواسته و تحمیلی را دارد؟یک انسانی که از کمترین حقوق و آزادیهای فردی که تازه بر طبق قوانین است،محروم است باید چکار کند؟
در یک کلام سیستم درمانِ روانپزشکی ما جدای از واقعیت است و مسکنی لحظه ای است و هیچگاه با بهره از آنها نمی توان یک انسان رنجور را که دوباره به اجتماع بیمار برمی گردد،درمان کرد که انسان تندرستِ پس از روان درمانی،دوباره در فضایی بیمار قرار گرفته و آش همان آش است و کاسه همان کاسه . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

مواردی که شما نوشتین درسته. اما شاید شما هم این جمله معروف رو شنیده باشید که می گن خودت رو عوض کن تا دنیا عوض بشه!
ما فقط مسئول رفتار و برداشتهای خودمون هستیم، درسته که در اجتماع ناملایمات زیادی وجود داره، اما همه انسانها یه عکس العمل نشون نمی دن، شاید در برابر یک مشکل یکسان که برای چند نفر پیش بیاد، یکی بره سمت مواد مخدر، یکی خودکشی کنه، یکی دیوونه بشه، یکی گریه کنه، یکی بزنه یکی دیگه رو بکشه، یکی تا چند سال افسرده بشه، یکی صبر کنه و تحمل کنه، یکی هم به روی مبارک نیاره!
حالا باید دید که یه روان درمان با کدوم روحیه طرف میشه! اگه مثل پزشکایی عمل کنه که هنوز مریض در مورد بیماریش چیزی نگفته نسخه دستش میده، بله همون میشه که شما فرمودین. اما کسی که واقعا به این قضیه علم داشته باشه باید طوری برخورد کنه که توقع فرد رو از اجتماع و اطرافیانش به صفر برسونه، قدرت و توانایی رو طوری درونش زنده کنه که اگه تمام دنیا هم کمر به قتلش بسته باشن با خونسردی به زندگی اش ادامه بده!
اما چیزی که مهمه وجود چنین اشخاصیه. آیا واقعا هستن کسانی که به این علم رسیده باشن و بتونن این انسان خواب آلود رو بیدار کنن که بره آبی به صورتش بزنه و زندگیش رو از سر بگیره؟؟
به نظر شما کسی که تمام مشکلات رو گردن دیگران بندازه و خودش رو قربانی ببینه و برای خودش اشک بریزه و دلسوزی کنه، اگه دیگرانی نباشن، می تونه زندگی کنه؟؟ چیزی از خودش داره برای زندگی؟
در مورد هزینه بالایی که گفتین، من شخصا کسانی رو میشناسم که تا بهشون می گم برو پیش مشاور میگه اووووه مگه سر گنج نشستم، حالا یه جوری کنار میام!!
خیلی ها هم به کسایی که می رن پیش مشاور می گن بیا نصف پولی که اونجا میدی بده من، من تا فردا باهات حرف می زنم!

ببنید سرکار خانم شاد گرامی بنده درست با همین نکته کار دارم که انسان موجودی اجتماعی است و متأثر از اجتماع و داوری دیگر انسانها و رفتارهای آنها؛نمی شود به کسی که حساس است یا نه اصلاً حساس هم نیست،اما در خردسالی یا در برهه ای دیگر از زندگی دچار آسیبهایی از سوی دیگر انسانها شده است،بگوییم که نه . . . چیزی نیست و باقی قضایا . . .
از دیدگاه بنده محیط و فضای انسان مهم ترین نقش را در سلامت روان او دارند.خوب بله،این درست است که اگر انسانی تنهای تنها در جایی باشد،دیگر مشکلی به دلیل تجاوزات یا در برابر رفتار دیگران ندارد.
من می گویم به دلیل خشونت و پیچیدگی اجتماع کنونی و دوری انسانها چه از بعد فیزیکی و چه از بعد روحی و هم کلامی و نیز مهم تر از همه رشد سواد و هوش انسانها و اینکه آنها بسیاری از موارد را که پیش از این پدرانشان یا مادرنشان حق خود نمی دانستد،ولی آنها آن موارد را الان حق قطعی خود می دانند و نمی توانند به آنها برسند،بیماریها و روان پریشی های آدمها حتی با روان دروانی پس از بازگشت دوباره در جامعه دوباره عود کرده و سبب بیماری روحی و روان رنجوری ما انسانها می شوند.
درست مانند اینکه شما سالک داشته اید و دروانتان کرده اند،ولی دوباره به محیط زندگی آلوده به میکروب و پشه بر می گردید و دوباره سالک را روی چهره مبارکتان مشاهده می نمایید.

بله نمی شه تأثیر اجتماع رو ندیده گرفت و یا رد کرد. من هم تأثیر اجتماع رو رد نمی کنم. اما با توجه به روحیات و نگرش انسانها عکس العملهای متفاوت وجود داره. شما دو گروه آدم رو باهم مقایسه کنید:
گروه اول: انسانهایی که در تعارض کامل با زندگی بیرون و جامعه می اندیشند و فقط گروه اندک یا شخص خاصی همسو با افکار و عقاید آنهاست،
گروه دوم: انسانهایی که در تعامل کامل با زندگی بیرون و جامعه می اندیشند و فقط گروه اندک یا شخص خاصی همسو با افکار و عقاید آنها نیست.

به نظر شما این دو گروه مثل هم عمل می کنن؟ و یا عکس العمل هر دو گروه درست و به جبر اجتماع مجبور به بروز چنین عملهایی هستن؟ در گروه اول هستند کسانی که جامعه رو می بینن و زندگی تلخی خواهند داشت و هستند کسانی که گروه اندک همسو و یا شخص خاصی همفکر خود را می بینند و در آرامش به سر می برن..
در گروه دوم هم همینطور، یا به جامعه نگاه می کنند و راحت و آرام زندگی می کنند و یا شخص خاص و گروه خاص مقابل خود را می بینند و در سختی و هراس زندگی می کنند.

وظیفه یک مشاور در اینجا، وادار کردن فرد به درست دیدنه، درسته کسی که منفی بین باشه خیلی سخت می تونه مثبت نگر بشه اما یه آدم مثبت نگر راحت تر می تونه منفی نگر بشه، این طبیعت آدمهاس، ولی باید دید که آیا منفی بینی و مثبت نگری یک شخص چقدر به اجتماعی که در اون زندگی می کنه بستگی داره؟ درسته خیلی، شاید 99%. اما چه راهکاری میشه ارائه داد؟ یعنی باید به اون شخص گفت همینه که هست، بسوز وبساز؟؟ یا باید سعی کرد اون شخص رو از درون محکم کرد؟
مثل این می مونه که یک نفر با اراده زیاد وارد یه جمع معتاد بشه، اون شخص درصد معتاد شدنش شاید 10% باشه اما یه نفر که اراده قوی نداره 100% معتاد میشه..
برای همین در مورد اجتماع کاری از دست فرد ساخته نیست و واقعیت هم اینه که « همینه که هست» اما یه فرد حساس یا آسیب دیده وقتی با این واقعیت روبه رو بشه چاره ای جز کناره کشیدن و زجر و در آخر خودکشی نداره، اما وقتی درونش قوی بشه، ایمانش مستحکم بشه، وقتی خودش رو باور کنه مطمئنن کمترین کاری که می تونه بکنه اینه که از فکر خودکشی دربیاد!
اگه زندگی افراد موفق و سرشناس امروز رو مطالعه کنید اشخاصی بودن که از اجتماع ضربه های زیادی خوردن اما با یه آگاهی عمیق جلو رفتن و موفق شدن. اینا شعار نیست، حقیقته، البته درسته که الان همین حرفها منبع درآمد یک سری از اشخاص شده و دارن از این قضایا و قدرت انسان سوء استفاده می کنن، من به اونها کاری ندارم، در مورد قابلیت واقعی انسان صحبت می کنم.
خودتون توی یکی از بحث ها گفته بودین که هرچی که یه روزی محال بود الان خیلی عادی شده، پس این هم چیزی نیست که انسان نتونه بهش دست پیدا کنه.
یه حدیث قدسی من توی یک کتاب خونده بودم که خداوند فرموده: بنده ی من با عبادت به جایی می تونه برسه که چون من بگه بشو و همه چیز همانطور که اون می خواد بشه.

ببینید من به استثنائات کاری ندارم و نیز به اینکه انسانهایی که در تعامل با دیگرانند دارای گروه اندکی طرفدار خود هستند که اصلاًً این طور نبوده و گروه زیادی طرفدار انهایند،ه دلیل اینکه آنها بنا بر تحملشان در گذشتن از حق خویش یا همرنگ جامعه و کثیف شدن مانند آنها به رذایل اخلاقی س همرنگهایی خیلی خیلی زیاد مانند خود دارند.لذا مثال و نصف بحث شما از بنیان نادرست است.
از استثنائات که سخن گفتم،منظور معدود آدکیانی بود که تنها و تنها به دلیل استعداد و هوش علمی و ذاتی خودشان که البته خدادادی است و دیگران از آن بی بهره اند،به درجاتی از دانش رسیده اند.همه انسانها و دوباره تأکید می کنم همه انسانها متأثر از محیط اجتماعی پیرامون خود هستند و شما از روان و درون روح آن دانشمندان خبری ندارید تا دردها و رنجهایشان را ببینید.
که اگر مکلات اجتماعی و تأثیر بدی که از جامعه می گرفتند نبود،اکنون از نظر علمی بشیریت و خودشان پیشرفتهای بسیار زیادی کرده بودند.در آخر این را بگویم که منظور بنده از امور محال خرافات و عقاید منحطی بود که مردم قدیم درباره برخی وسایل تازه دنیای مدرن که به محیط زندگیشان وارد شده بود،بودکه بعداً برایشان عادی شد.
من نم توانم این را بپذیرم که انسان فقط با تمسک به عبادت بتواند از زیر بار سنگین تأثیرات سوئ اجتماع پیرامونش خود را آزاد نماید.به هر حال فارغ از عبادات و آرامش بخشی مقطغی آن،فشارهای اجتماعی کار خود را می کنند که آمار بزهکاریها در میان همه اقشار جامعه و بویژه در نقاطی که مذهبی ها هم بیشتترند،یکسان است.

من نوشته بودم:
انسانهایی که در تعامل کامل با زندگی بیرون و جامعه می اندیشند و فقط گروه اندک یا شخص خاصی همسو با افکار و عقاید آنها نیست

شما مخالف این هستین که آدمها خودشان مسئول زندگی و طرز فکر شان هستند؟

در مورد است و نیست،فرقی به حال موضوع نمی کند،زیرا چنین انسانهایی به زعم من جزو انسانهایی با شاخکهای حساس نبوده و خردمند به معنای واقعی و فارغ از سود و زیان اقتصادی نیستند.این در رابطه با جوامع بیمار مصداق دارد.
در مورد جمله دوم در بسیاری یا در 90% موارد خیر؛زیرا به طور ناخودآگاه و با بهره از کنترل کننده های بیرونی و مصلحت جویی ها نمی توانند تا بخواهند که چنین باشند.
انسانهایی که جزو آن 10% هستند یا بیمار می شود و یا فوقش منزوی ولی سالم و تک و توکی هم مسبب حرکتها و جنبش های اجتماعی.

اگه این قضیه درست باشه، پس هیچ مجرمی نباید به زندان بره و هیچ کس به خاطر اشتباهاتش نباید مجازات بشه... چون خودش مسئولیتی در قبال کارهاش نداشته..
درسته که جامعه تأثیر گذاره اما تصمیم آخر و عمل آخر با خود شخصه.

البته من منکر این نیستم که در اجرای یک جرم جامعه گاهی بیش از 50% نقش داره، من در مورد اراده و نقشی که داره صحبت می کنم. و به نظرم اساسی ترین چیزی که در افراد باید تقویت بشه همین اراده اس..

ببیند شاید بنده در این مقطع دارم اندکی رادیکالی حرف می زنم،اما به شخصه باور دارم در جامعه ای که جرم زاست،نباید همه تقصیرها یا بیشتر آن را بر گرده فرد قرار دهیم.
من در اینجا مقصودم توده عوام الناس ناآگاهی است که فضایی آلوده به ناپاکیها برای زندگی دارند و درجه تصمیم گیری و تعقل آنها پایین است.هنگامی که فقر در جامعه بیداد می ند یا اعتیاد فراگیر است،از کسی که گرسنه است نباید انتظار دزدی نکردن را د اشت و من به او حق می دهم که دزدی کند و دختری که پدرش او را برای تأمین اعتیاد خودش به زور شوهر داده و مجبور به فحشای قانونی در لباس اندام نمای ازدواج می کند،و او از فشار شوهر از خانه اش فرار کرده و دست به فاحشگی رسمی می زند،نتسبت گاهی که بر عهده اش بسیار اندک است.
شما به این غمها و معضلات بیفزایید فرزندان خانواده های ثروتمند یا قشر معدود باسواد و آگاه را که والدین مدام در حال پول درآوردن هستند و یا انجام وظایف مقدس!!شغلی و خدمت به اجتماع و تربیت فرزند را تنها در تأمین رفاه مادی فرزندشان می دانند.
و البته اضافه کنید فرزندان خانواده های سنتی و به شدت مذهبی را که جلوی رشد طبیعی و خواسته های به حق فرزندانشان را می گیرند و لاجرم بچه های آنها به خیل بیشمار بزهکاران نهان یا آشکار می پیوندند.
همه این فرزندان اگر به بزهکاری کشیده شوند،گناهی ندارند و اصلاً سنی ندارند که بخواهند تصمیمگیری منطقی داشته باشند.

بله تمام مواردی که شما فرمودید متأسفانه وجود داره، اما بریم سر اصل مطلب! :D
شما از یه روانشناس چه انتظاری دارین؟؟ فکر می کنید یه روانشناس می تونه این مشکلات رو حل کنه؟

بله . . . متوجه ام چه می گویید و باید سخن شما را بپذیرم که حق است و روانشناس دستکم می تواند از دردهای یک بیمار بکاهد،اما با بازگشت آن فرد مشکل دار دوباره اوضاع همان است که بوده است؛اگر دو عامل ذیل باشد،شاید بهتر به توافق برسیم:
1-معقول کردن خدمات روانشناسی و کاستن از بهای آن و از سوی دیگر گشترش خدمات رواندرمانی و جهت دهی به آن تا روشهای تفاهم و مدارا را به مردم بیاموزاند.
2- آموزش جامعه و خانواده ها و در مقیاسی کلان تر بهبود اوضاع معیشتی و افزایش سواد و فرهنگ مردم.

دو موردی که شما مطرح کردید در صورت اجرا و عملی شدن می تونه بسیار مفید و موثر باشه. البته این کار احتیاج به زمان زیادی داره، و به نظر من بهترین کار برای تحقق این امر، آموزش والدین نسبت به تربیت فرزندانشونه. تا وقتی که والدین بزرگترین عامل برای از بین رفتن اعتماد به نفس در کودکانشون هستن! این کار آب در هاون کوبیدن است...