++ رازهای تربیت کودکان ++

وقتی سخن از تربیت بچه‌ها به میان می‌آید، اولین و مهم‌ترین عاملی که بر آنها تاثیر می‌گذارد نوع رفتار و زندگی پدر و مادر است. بچه‌ها مثل یک دوربین فیلم برداری رفتارهای شما را ضبط می‌کنند.
برای آنکه پایه تربیت کودکان درست شکل بگیرد، در درجه اول شما باید رفتار صمیمی در پیش بگیرید تا بچه‌ها الگوی صحیح را بیاموزند.

شیوه تربیتی مناسب، درک شخصیت خلق و خوی کودک است تا در کنار آن بتوانید استعدادها و تمایلات او را بهتر شناسایی کنید اما نمی‌توان گفت که یک راه قطعی برای تربیت کودکان در همه موارد وجود دارد.

هیچ شیوه صحیح و منحصر به فردی وجود ندارد که شما با استفاده از آن بتوانید یک کودک سالم را پرورش دهید. به هر حال شیوه‌های متفاوتی هستند که همه پدر و مادرها باید از آن‌ها آگاهی داشته باشند.

بر اساس موقعیت‌های مختلف شما ملزم به تغییر روش‌های تربیتی خود هستید. فراموش نکنید که هیچ شیوه از پیش تعیین شده ای برای تربیت کودکان وجود ندارد

با این‌حال در این کتاب به 110 راز تربیت کودک که از میان نظرات مختلف روان‌شناسان و کارشناسان تربیتی گلچین شده‌ است، اشاره می‌شود.
به امید آن روزی که بتوان با به کارگیری این نکات در تربیت کودک، نسل فردایی کوشا، متعهد و مسئول را بار آورد.

مترجم و گردآورنده : رؤیا مشتاقیان
«کتابخانه الکترونیکی کتابراه»
پ.ن : نمی شد در انجمن مربوطه تاپیک ارسال کنم:72:

راز اول :

اگر بچه در یک مجلس مهمانی حرف بدی از بچه‌های دیگر یاد گرفت ابتدا بی‌توجه باشید به علت اینکه کودک زمان بیشتری را با شما هست و فراموش خواهد کرد ولی اگر دوباره تکرار کرد به او بگویید که در خانه ما حرف بد نداریم .

مقررات و قانون خانه ما این طوری هست و اگر دوباره تکرار کرد او را تنبیه مثبت کنید ، یعنی او را از داشتن چیزی که از نظر حیاتی ضروری نیست محروم کنید. به طور مثال به او بگویید: «امروز تلویزیون نمی‌بینی و یا نمی‌توانی کامپیوتر بازی کنی!»


راز دوم:


تا یک سالگی مادر و کودک باید در یک رختخواب بخوابند. از یک تا سه سالگی در یک اتاق و از سه سال به بعد کودک باید در یک اتاق جدا بخوابد. آغوش مادر در 2 سال اول لازمه رشد کودک است.

راز سوم:

برای کودکانی که خیلی به مادر وابسته هستند باید دید که مادر چقدر زمان برای بازی دارد. در قالب قصه می‌توان توانمندی‌های کودک را به او نشان داد؛ مثلاً می‌توان گفت:
«خرگوش کوچولو به مامانش گفت که من با برادرم بازی می‌کنم تا مامان بره غذا بپزه!».
بازی با کودک باعث افزایش حس اعتماد به نفس در کودک می‌شود.


راز چهارم:

چه کار کنیم تا کودک بتواند از حق خودش دفاع کند!

از سن هفت سالگی به بعد پدر و مادرها باید کمتر کارهای بچه را انجام دهند؛ یعنی کودک بتواند خودش کارهایش را انجام دهد، و اگر در روابط خود مشکل دارد، خودش از پس کارش بر بیاید. به این صورت که والدین به او بگویند: «دوست داشتی به همکلاسی‌ات چه حرفی بزنی یا معلمت چطور با تو رفتار ‌کند؟» به این ترتیب،‌ گام به گام جرأت‌ و جسارت کودک را افزایش دهید.

راز پنجم :

چگونه با فرزندان رفتار کنیم که دروغ نگویند!

برای اینکه فرزند ما دروغ نگوید ابتدا باید خودمان یاد بگیریم دروغ نگوییم. معمولاً سخت‌گیری بیش از حد والدین، کودک را مجبور به دروغ گفتن می‌کند تا خودش را از شرایط سختی که در آن گیر افتاده نجات دهد.

اگر با فرزندمان مهربان باشیم و به آنها اطمینان دهیم که همیشه و تحت هر شرایطی دوست شان داریم و آنها را تحت فشار قرار ندهیم و انعطاف‌ پذیر باشیم، مسلماً فرزند ما نیز به ما دروغ نخواهد گفت.
نکته آخر اینکه به آنها این اطمینان را بدهیم با هر چهره و هر طبقه اجتماعی می‌توانند انسان بهتر و مفیدتری باشد.

راز ششم

با فرزندت همدلی کن!

خوب گوش کردن یکی از مهارت‌های ارتباطی مهم است. اما چه عواملی باعث می‌شود ما صدای فرزند خود را نشنویم:

1- دستوردادن: برو اتاقت را تمیز کن! حرف اضافه نزن! دیگر با من با این لحن حرف نزن!

2- تهدید: وای به حالت اگر برگشتم تکالیف را نیمه تمام ببینم... اگر این رفتار را ادامه دهی تا یک ماه حق دیدن تلویزیون را نداری.

3- سخنرانی کردن

4- شرمسار کردن: وقتی این طور رفتار می‌کنی، حالم از تو بهم می‌خورد!

فرزند شما نیاز دارد تا درباره افکار و احساسات خودش با شما صحبت کند. شما باید یاد بگیرید با فرزند خود همدلی کنید، یعنی خود را در آن موقعیت با همان احساس و فکر، جای فرزند خود بگذارید


راز هفتم

مقایسه کردن را کنار بگذارید.

گاه شما به دلایل مختلف بچه ها را با یکدیگر مقایسه می‌کنید. شاید فکر می‌کنید چنین مقایسه‌ای کودک را شرمنده کرده و انگیزه‌ای می‌شود تا او بهتر عمل کند. اما بر عکس مقایسه کردن باعث ایجاد حسادت و .... در بچه‌ها می‌شود و روابط آنها را با هم خراب می‌کند.

مقایسه کودکان باعث رشد نیست بلکه حسادت آنها را تحریک می‌کند. بین خواهر و برادرها مقایسه‌کردن باعث افزایش
اختلاف بین آنهاست و بین دو کودک که با هم دوست هستند، مقایسه‌ هایی که انجام می دهید، دلخوری درونی برای کودکی ایجاد می‌کند که تحقیر شده است.

راز هشتم

علایق و صفات فرزندانتان را تشویق کنید.

علی چهارساله پشت میز غذاخوری می نشیند و شام خود را می خورد. وقتی مادرش به او می‌گوید: «تو پسر بزرگی هستی. موقع غذا خوردن مثل بچه‌ها دائم خودت را کثیف نمی‌کنی.» احساس کودک این است من از یک بچه خردسال بهترم ولی هنوز خوب نیستم.

مادر بهتراست به او بگوید: «من دیدم که تو همه غذاهایت را خوردی و با دستمال صورتت را پاک کردی. آفرین پسرم تو واقعاً آداب غذا خوردن را یاد گرفتی.»


راز نهم

فقط به صدور دستور اکتفا نکنید.

اگر از کودک خواسته‌اید اسباب‌ بازی‌ هایش را جمع کند، کمک کردن خود را نیز به او پیشنهاد کنید.

اگر به او می‌گویید توپش را به سمت پنجره پرتاب نکند، باید سمت و محل دیگری را به او نشان دهید.

اگر به کودک می‌گویید که نباید دیوار را نقاشی کند، به او کاغذ و قلم بدهید و سپس درباره موضوع نقاشی‌اش با او صحبت کنید.

راز دهم


احساس کودک را درک کنید.

اگر کودک زمین خورد و پایش زخم شد و گریه کرد. به او نگویید چیزی نشده یا حواسش را پرت نکنید.

بغلش کنید و با احساس تمام همدردی کنید. به او بگویید: «آخی، پایت خیلی درد می‌کنه؟ می‌دونم پاهات می‌سوزه.»

کودک نیاز به درک احساس دارد. بنابراین در شرایطی که دچار آسیب بدنی می‌شود، او را بغل کنید و به او آرامش دهید.‌


راز یازدهم

با کودکی که در خرید درخواست‌های متعدد دارد، چه کار کنیم؟

در منزل فهرست خرید تهیه کنید. به فرزندتان بگویید اگر چیزی احتیاج دارد به فهرست اضافه کند، زیرا چیزی به جز موارد موجود در فهرست خریداری نمی‌کنید.

چنانچه بچه غر می‌زند و نمی‌خواهد از مغازه بیرون رود، از کودک بخواهید که راه خروجی را به شما نشان دهد. بچه به طرف در می‌رود و خوشحال است چرا که احساس می‌کند کار مهمی انجام می‌دهد.


راز دوازدهم:


با کودکان رفتاری عادلانه داشته باشید.

یکی از مشکلات والدینی که چند فرزند دارند. برقراری «مساوات» بین آنهاست. همه والدین تلاش می‌کنند برخوردی یکسان با فرزندانشان داشته باشند تا خطر مقایسه بین آنها را کاهش دهند یا از دعوا جلوگیری کنند.
اما ظاهراً موفق نمی‌شوند و با این اعتراض مواجه هستند. بنابراین سعی کنید:

❖ برای هر کودک مجزا وقت بگذارید.
❖ -به نیازهای فردی کودک توجه کنید.
براساس نیاز هر کودک به او خدمات مخصوص خودش را بدهید.
❖ این مسئله از تقسیم غذا و خوراکی شروع می شود تا خرید لباس و لوازم مدرسه.
❖ بین فرزندانتان تبعیض قائل نشوید.

راز سیزدهم:

مراقبت از اسباب‌ بازی‌ها را به کودکان بیاموزید.

با تهیه اسباب‌ بازی، حس کنجکاوی کودک را تقویت کنید. اجازه بدهید حس کنجکاوی کودکان با خراب کردن اسباب بازی‌ هایشان پاسخ داده شود تا آرام آرام جذابیت این کار برای آنها از بین برود.

کودک در سنین دو یا سه سالگی و پائین‌تر از آن مراقبت از اشیای شخصی را در سالم نگه داشتن آنها نمی‌داند.

او به استفاده از وسایلش تمایل دارد و خراب کردن اسباب بازی را هم نوعی استفاده از آن می‌داند. کودکان هر اندازه به هفت سالگی نزدیک می‌شوند، حس مراقبت از وسایل درونشان قوت می‌گیرد


راز چهاردهم:


چگونه به کودکان پاداش بدهیم

❖ برای کار خوب کودک پاداش در نظر بگیرید. این پاداش می‌تواند دادن برچسب و استیکر تا بردن به شهربازی یا خرید اسباب بازی باشد.

❖ در ابتدا هر کودک بعد از انجام کار خوب پاداش دریافت می‌کند. به مرور که کار خوب نهادینه شد، دادن پاداش یک بار در میان، دوبار در میان و در آخر به صورت تصادفی است.

به این صورت است که انجام آن کار در ذهن کودک برای تمام عمر با لذت گره خورده است.


راز پانزدهم:

با دعوای کودکان چگونه برخورد کنیم.

هنگامی که دو کودک در خانه با یکدیگر بر سر مسائل مختلف یا اسباب بازی دعوا می‌کنند ، والدین نباید وارد دعوا و بگو مگوی بچه‌ها شوند، مگر اینکه بخواهند به یکدیگر آسیب برسانند.

در این‌صورت به بچه‌ها بگویید: «خانه فرد بزرگتری دارد. باید مسئله را با من و بابا در میان بگذارید. یا وقتی در خیابان دعوا می‌شود به پلیس بگویید وقتی در مدرسه دعوا می‌شود به خانم مدیر بگویید.»

بدین‌ ترتیب، کودکان متوجه قوانین می‌شوند. شما هم به عنوان پدر و مادر منصفانه برخورد کنید و حق هر دو کودک را در نظر بگیرید.

مثلاً اگر بچه دو ساله بچه بزرگتر را گاز گرفته یا وسایلش را خراب کرده اول با بچه بزرگتر همدلی کنید یا به بچه کوچکتر اگر درک می‌کند بگویید: «چطور جبران کنیم؟»


راز شانزدهم:

با کودکی که می‌ترسد تنها در اتاق‌ بخوابد، چه رفتاری داشته باشیم.

❖ با مهربانی و نوازش و بغل کردن کودک از او بپرسید از چه چیزی می‌ترسد. به او بگویید: «من چه کمکی می‌توانم بکنم؟»

❖ به او نگویید ترس ندارد. بعد اگر در اتاق از چیزی می ترسد همه جا را وارسی کنید و
اگر هم خواست روشنایی بیشتری در اتاق قرار دهید. یا به اتاق او بروید و تا زمانی که خوابش ببرد کنارش بمانید.

راز هفدهم:

چطور پس‌انداز کردن را به بچه‌ها یاد بدهیم.

ما می‌توانیم مدیریت نگهداری پول را به کودک آموزش دهیم.
به عنوان مثال به او بگوییم: «این 5 یا 10 هزار تومان برای یک هفته توست! خودت هر طور دوست داری مدیریت کن تا به آخر هفته برسی.»
در این صورت فرزندی خواهید داشت که وقتی شاغل شد خودش برای حقوقش مدیریت خواهد داشت.

کودکان وقتی بزرگ شوند، پس‌ انداز را یاد خواهند گرفت ولی اگر کودک عیدی یا کادو گرفته می‌توانید به او بگویید: «آن را برایت در بانک می‌گذارم تا هر وقت چیزی انتخاب کردی و بیشتر از آن چیزی بود که من می‌خواستم برایت بخرم، از پول عیدی‌ات برداری.» که آن هم با توافق کودک خواهد بود.


راز هجدهم:

تکنیک‌های رفتار با فرزندان


زمانی که فرزند شما ناراحت است و نزد شما می‌آید، ممکن است برای مثال بگوید:

❖ از خاله بدم می‌آید.

❖ دیگر خانه مادربزرگ نمی‌آیم.

❖ بابا را دوست ندارم.

❖ تو مامان بدی هستی.

در چنین شرایطی، فنون زیر را به کار ببرید:

❖ نصیحت نکنید و نظر او را عوض نکنید.

❖ حالت دفاعی به خود نگیرید.

❖ سعی نکنید به فرزندتان بقبولانید که اشتباه می‌کند.

❖ در حمایت از دیگران صحبت نکنید.

❖ در چنین مواردی شنونده خوبی باشید و به او کمک کنید احساسش را درک کند و راهی برای حل مشکلش پیدا کند.


راز نوزدهم:

چگونه مهارت گوش کردن را بیاموزیم.

برای اینکه فرهنگ گوش کردن مناسب در خانه جا بیفتد، باید والدین با دقت و بدون قطع صحبت طرف مقابل (کودک) گوش کنند و این مهارت را به فرزند خود بیاموزند.

بنابراین بهتر است بازی زیر را انجام دهید:

با فرزندمان قرار می‌گذاریم هر کدام به نوبت چند دقیقه (مثلاً 3 دقیقه) در مورد یک موضوع مشخصی صحبت کنیم.

در تمام این زمان که یک طرف صحبت می‌کند، طرف مقابل نباید هیچ صحبتی یا اظهارنظری کند، بلکه باید خوب گوش دهد و پس از پایان وقت صحبت طرفش، هر چه را شنیده بازگو کند.

هر کسی که با خطای کمتری این صحبت‌ها را بازگو کرد برنده بازی است. بنابراین بچه‌ها با تمرکز بیشتری به صحبت‌ها گوش می‌دهند.

راز بیستم:

زمانی که کودک می‌گوید من بابا را دوست ندارم، چه باید کرد؟

پاسخ تدافعی والدین اینگونه است: «بابا خیلی مهربونه. یک بچه خوب هیچوقت از این حرف‌ها نمی‌زنه.» یا ممکن است بگویید: «باید حتماً بابا را دوست داشته ‌باشی.» در چنین مواقع، احساس کودک به‌خوبی درک نشده است که چرا این لحظه نسبت به بابا احساس خوبی ندارد.

پس بهتر است گفتگو اینگونه باشد که همدلی کنید و بگویید: «به نظر می‌رسه ناراحتی؟ می‌شه برای من توضیح بدی؟» شاید در جواب بگوید: «بابا مرا دعوا کرد.» به او بگویید: «ناراحت شدی؟ به نظر تو چه کار باید بکنی این طوری نشه؟»


راز بیست و یکم:

با کودک لجباز چه کنیم.

هنگامی که کودک به هر دلیلی لج‌ بازی می‌کند، صبر و تحملتان را بالا ببرید.

ممکن است کودک 45 دقیقه گریه کند ولی کاری را که از نظر شما درست نیست، انجام ندهد.
به کودک بگویید: «دوست داری گریه کنی یا ساکت شوی و بیای با من صحبت کنی؟» اگر خواست گریه کند، توجهی نکنید و صبور باشید و دیگر اینکه شیوه برخورد پدر و مادر در چنین مواردی باید یکسان باشد.

اگر گاهی اوقات لجبازی کودک برای خواسته‌ای است که خطر ندارد مثل خوردن بستنی قبل ناهار، بهتر است که کمی انعطاف داشته باشد.


راز بیست و دوم:

رفتار های خوب کودک را تشویق کنید.

به عنوان مثال اگر نقاشی‌ اش را خوب رنگ آمیزی کرده یا مداد رنگی‌ اش را به دوستش امانت داده یا در مهمانی مؤدب بوده یا هر کار خوب دیگری انجام داده است، به او بفهمانید که فقط به خاطر همان کار خوب تشویق‌اش می‌کنید آن هم از صمیم قلب.


راز بیست و سوم:

توصیه‌هایی برای بازی کودکان:

❖ بازی دنیای کودکان است. با دنیای کودکان بازی نکنید چون بازی موثرترین و پرمعناترین راه یادگیری کودکان است.

❖ به بازی کودکان اهمیت بدهیم زیرا زندگی آنها در بازی، شکل واقعی به خود می‌گیرد.

❖ تلاش کنیم تا بازی‌های کودکان متناسب با فرهنگ و ارزش‌های خانواده باشد.

❖ در بازی کودکان دخالت نکنیم اما راهنما و کمک کننده خوبی باشیم.

❖ با دقت در تفکرات خلاق و پویایی کودکان در حال بازی می‌توانیم با چگونگی شخصیت آنها بیشتر آشنا شویم.

❖ با همبازی شدن با کودکان راه دوستی‌ها را باز کنیم و راه پنهان‌ کاری های دوره نوجوانی را ببندیم.


راز بیست و چهارم:

حریم خصوصی را به کودکان آموزش دهیم.

وقتی کودک در اتاقش مشغول بازی است، در بزنید بعد وارد شوید. بهتر است به او بگویید: «عزیزم اجازه هست بیام تو؟»

ما چنان در اتاق کودک رفت و آمد می‌کنیم که انگار نه انگار این جا اتاق کودک است و هر کار دلمان می‌خواهد می کنیم.

هیچ عیبی ندارد می‌توانیم به کارمان ادامه دهیم و از کودک اجازه نگیریم. اما فراموش نکنید که کودک ما حریم و حرمت‌ها را یاد نمی‌گیرد وقتی خودش حریم ندارد.

راز بیست و پنجم:

پدر و مادر کافی باشید نه کامل.

داشتن موارد زیر به شما کمک می‌کند تا پدر و مادری کافی برای فرزندن خود باشید.

❖ کودکان با یکدیگر متفاوت هستند و با سرعت‌های متفاوتی رشد می‌کنند.

❖ از خود و از کودک خود انتظار کامل و بی‌عیب بودن نداشته باشید.

❖ تلاش برای یک پدر و مادر بی‌عیب بودن، احساس ناکافی و بی‌کفایتی را بالا می‌برد.

❖ کودک باید قبل از آموختن یک مهارت جدید از نظر رشدی آمادگی لازم را پیدا کرده باشد.

❖ به توافقی که با کودک خود می‌کنید پایبند باشید.

❖ اجازه ندهید دیگران مانع کارآیی و خود کفایتی شما در تربیت فرزندانتان شوند.


راز بیست و ششم:

به دلایل زیر برای کوکان خود موبایل و تبلت نخرید.

❖ فرآیند ذهنی کودک به تاخیر می‌افتد.

❖ هوش هیجانی کودک تنزل می‌یابد.

❖ دایره واژه‌گانی کودک کاهش می‌یابد.

❖ درصد فربهی کودک افزایش می‌یابد.

❖ ساختار استخوان‌بندی کودک مشکل پیدا می‌کند.

❖ خواب کودک دچار اختلال می‌شود.

❖ توان یادگیری کودک کاهش می‌یابد،

بنابراین پیشنهاد می‌شود:

❖ از گوشی و تبلت والدین استفاده کنند.

❖ گوشی را به اسم آنها نخرید که بر آن مالکیت داشته باشند.

❖ زیر سن مدرسه به هیچ عنوان موبایل برای کودک نخرید

راز بیست و هفتم:

از رشوه دادن به کودک خودداری کنید.

وقتی به کودک بگویید: «اگر این کارو نکنی بهت اینو می‌دم.» کودک را شرطی می‌کنید.

اگر کودک کار خوب کرد همان موقع تشویقش کنید و اگر کار نادرستی انجام داد همان لحظه تنبیه را انجام دهید.

زیرا کودک نگهداری ذهنی ندارد. او را از پدرش نترسانید و نگویید: «بذار بابا بیاد بهش می‌گم چیکار کردی.» ترساندن در برخی از کودکان باعث اختلالات روانی می شود.

راز بیست و هشتم:


والدین سخت‌گیر نباشید.

از آنجایی که والدین سخت‌گیر دو نوع کودک پرورش می‌دهند: فرد مضطرب، نگران و وسواسی که به خود بسیار سخت می‌گیرد و با وجود موفقیت‌هایش هیچ لذتی از زندگی نمی‌برد.
یا فردی لجباز که از کار فراری می‌شود.

با سخت‌گیری نمی‌توانیم کودک موفق، سالم، خوش‌بخت تربیت کنیم. کودک تا زمانی که به خودش و دیگری آسیب نمی‌رساند و به حق کسی تجاوز نمی‌کند، بهتر است آزاد باشد.


راز بیست و نهم:

با آمدن فرزند دوم چه رفتاری داشته‌ باشیم.

وقتی فرزند دوم به دنیا می‌آید، گویی تاج پادشاهی از سر فرزند اول برداشته می‌شود.

نباید طوری رفتار کرد که فرزند اول نوزاد را رقیب خودش بداند. بهتر است توجه زیادی به فرزند اول داشته باشید.
نوزاد چند روزه مسافتی بیشتر از سی سانتی‌ متر را نمی‌تواند ببیند. همه مهمان‌ها می‌آیند و دور نوزاد جمع می‌شوند و بازی می‌کنند ولی نوزاد آن‌ها را نمی‌بیند. بنابراین بهتر است به فرزند اول توجه کنید.


راز سی‌ام:

در مقابل فرزندانتان احساس مالکیت نکنید.

در درجه اول باید بدانیم که مالک فرزندانمان نیستیم. در روابطمان با بچه‌ها باید با محدوده وظایف خود آشنا شویم و در این محدوده حداکثر تلاش خود را بکنیم.
ما فقط می‌توانیم رفتار خود را کنترل کنیم.

اصل فرزندپروری بر طبق نظریه این انتخاب است که می‌گوید: «اگر می‌خواهی فرزندت شاد، موفق و با تو صمیمی باشد، کاری نکن که فاصله تو و او زیاد شود و این بدان معناست که فرزندانتان را تنبیه، تهدید و تحقیر نکنید و به آنها بسیار عشق بورزید.»

اما والدین در مقابل فرزندانشان احساس
مالکیت دارند و بر این ‌اساس آنها را تنبیه یا تشویق می‌کنند تا کاری را که از نظر آنان درست است انجام دهند و چنان بر این اصل اصرار می‌کنند که رابطه خود و فرزند را خراب می کنند

راز سی و یکم:


این جملات را به پسر بچه‌ ها نگویید:

❖ مردها گریه نمی‌کنند.

❖ مثل دخترها رفتار نکن.

❖ مثل پدرت باش.

❖ اگر کسی شروع به دعوا کرد تو هم با او دعوا کن.

❖ پسرها باید محکم و خشن باشند.

❖ -پسرها نیاز نیست احساسات خود را بروز دهند.

❖ دخترها یک پسر پولدار را دوست دارند.

❖ پول بیشتر بهتر است.

راز سی و دوم:


به فرزندانتان مسئولیت بدهید.

بین سنین 3 تا 5 سالگی که کودک از روی تقلید کارها را یاد می‌گیرد، می‌توانید مرتب کردن اتاق را مانند بازی به او نشان دهید و او را در این کار همراهی کنید.

او نیاز دارد بداند که این کار را از کجا شروع کند و هر وسیله را چطور سر جای خود قرار دهد. کودک با کمک شما معنای مسئولیت را می‌فهمد.

در ضمن بین 6 تا 11 سالگی، فرزندتان تمایل دارد خود را مستقل‌تر نشان دهد و ترجیح می‌دهد اتاقش را به تنهایی مانند یک فرد بزرگسال مرتب کند.

بهتر است از تحمیل نظرات خود اجتناب کنید و به جای او وسایلش را مرتب نکنید و بدون هماهنگی و موافقت فرزندتان، دکوراسیون اتاق وی را تغییر ندهید.


راز سی و سوم:

چنانچه کودک چیزی را شکست، چه کنیم؟

برخی از والدین وقتی کودک شیئی را می‌شکند یا خرابکاری می‌کند او را با واژه‌های غلطی ناراحت می‌کنند.
این کار اصلاً درست نیست. بنابراین پیشنهاد می‌کنیم از داد زدن بر سر بچه‌ها در مورد نحوه تمیزکاری جداً خودداری کنید. می‌توانید با خونسردی به آنها توضیحات لازم را بدهید تا با مشارکتی دوستانه یک همکاری مفید را تجربه کنید.

اساس این نوع همکاری‌ها، روحیه کار دسته‌ جمعی را میان افراد خانواده بالا می‌برد و به آنها آموزش می‌دهد.
بدین‌ ترتیب مسئولیت تمیز کردن خانه با مشارکت و همکاری همه اعضای خانواده انجام می‌شود.
با این اقدامات، علاوه بر افزایش صمیمیت، روح همکاری و مشارکت در خانواده تقویت می شود و اعتماد به نفس فرزندان به واسطه قبول مسئولیت بالا می رود.

راز سی و چهارم:

از کاربرد جملات منفی خودداری کنید.

همیشه به جای به کار بردن جملات و کلمات تهدیدکننده از جملات مثبت استفاده کنید.

به طور مثال بعد از بازگشت از مهمانی به جای استفاده از جمله «اگر لباس‌های مهمانی را در نیاوری، حق بازی کردن نداری!». از این عبارت استفاده کنید: «اگر می‌خواهی بازی کنی، اول بهتر است که لباس‌های مهمانی را درآوری.»
چنانچه چند بار این جمله‌ها را تکرار کنید، انجام این کارها به شکل عادت برای کودک در می‌آید و نیازی به یادآوری مرتب کارها نیست.

راز سی و پنجم:

چگونه به کودک برای انجام کارهای شخصی پاداش دهیم؟

برای انجام کارهای شخصی کودک، پاداش دادن همیشه خوب نیست چون او را شرطی می‌کند.
او باید بداند مانند دیگر اعضای خانواده وظایفی دارد که باید انجام دهد بدون اینکه انتظار پاداشی داشته باشد.
البته تشویق‌های کلامی را فراموش نکنید و رفتارهای پسندیده فرزندتان را جلوی خودش به زبان بیاورید.

این کار باعث می‌شود با شور و شوق بیشتری دوباره آن کار را تکرار کند و در خاطرش ماندگار شود.
ضمناً فراموش نکنید که خودتان الگوی خوبی برای کودکتان هستید. اگر از فرزندتان می‌خواهید وسایلش را سر جایش قرار دهد، خودتان باید در منزل این کار را انجام دهید و وسایلتان را دور و بر خانه پرت نکنید.


راز سی و ششم:


وقتی می‌خواهید بیرون بروید و کودک لباس نمی‌پوشد، دنبال او ندوید، بلکه ساعتی را مشخص کنید و چند دقیقه قبل از آن دوباره یادآوری کنید و به‌آرامی به کودک بگویید: «می‌خواهی به تو کمک کنم یا خودت لباست را می‌پوشی؟»


راز سی و هفتم:

برای ایجاد انگیزه در کودک چه کنیم؟

برای ایجاد انگیزه، فرزند خود را بدون اما و اگر و گوشه و کنایه مورد تحسین قرار دهید.

برای گرفتن نتیجه بهتر، تعریف و تحسین باید به صورت رک و صریح ابراز شود.

گفتن جملاتی مثل «خوب عمل کردی... تعجب می‌کنم که تنبلی کردی! چرا قبلاً از این کارهای خوب نمی‌کردی؟!» باعث می‌شود، هر گونه تأثیر مثبتی را که ممکن است تعریف و تحسین به همراه داشته باشد ،خنثی و بی اثر کند .

راز سی و هشتم:

با کودکی که دائماً به مادرش چسبیده است، چه کنیم؟

کودکانی که بسیار به مادرشان وابسته هستند و حتی حاضر نیستند مدت کوتاهی دور از مادر با همسالان بازی کنند، احساس می‌کنند که مادر مانند شیء با ارزشی‌ است که ممکن است او را گم کند.

البته این احساس به خاطر ارتباط عمیق مادر و فرزند در یکی دو سال اول زندگی
تا حدی طبیعی است اما عواملی باعث می‌شود که این احساس نا امنی ادامه پیدا کند.
به طور مثال سر هر موضوعی کودک خیال می‌کند که مادرش او را ترک می‌کند. بهتر است از ایجاد شرایطی که در آن کودک احساس کند مادرش او را ترک می‌کند، مثل بی‌مقدمه و بدون هماهنگی او را به خویشاوندان سپردن، خودداری کنید.


راز سی و نهم:

برای افزایش حس امنیت کودک چه کنیم؟

هر روز با کودکتان صحبت کنید و بگویید چقدر خوشحال هستید که فرزندی مثل او دارید. هر روز لحظاتی را محکم در آغوش بگیرید و ببوسید.

باکودک قایم باشک بازی کنید تا ببیند تا مادر برای لحظاتی نیست اما زود برمی‌گردد.

وقتی با یک همبازی خوب بازی می‌کند برای لحظاتی از او فاصله بگیرید. کودک را در کلاس‌های آموزشی قرار دهید.
روزهای اول در محل حضور داشته باشید تا به کلاس بچه‌ها و مربی عادت کند و از خوبی‌ های کلاس با او صحبت کنید.


راز چهلم:

هیچ وقت به کودک احساس گناه ندهید.

ما اجازه نداریم اشتباهات ساده و تجربه‌های ارزشمند کودک را تا حد گناه بزرگ کنیم.

اگر کودک اشتباهی کرد این احساس که کار او غیرقابل بخشش یا جبران است در او ایجاد نکنید. بیان جملاتی مانند: «خدا تو رو نمی‌بخشه!»، «به بهشت نمی‌روی!»، «دل مامان را شکستی!»
«بابا دیگر تو را اصلاً دوست نداره!». موجب می‌شود کودک احساس گناهکاری کند.

بهتر است کار کودک را توصیف کنیم و احساس خودمان را بیان کنیم و راهنمای عملی او برای روش درست باشیم.
به طور مثال برای کودک که لیوان را می شکند، واکنش صحیح والدین این باشد که به او بگویند: «لیوان را شکستی، بیا با هم آن را جمع کنیم.»

راز چهل و یکم:

برای کودکتان زمان باکیفیت بگذارید.

تأثیری که والدین روی فرزندشان می‌گذارند بیشتر از آنچه است که تصورش می‌کنند.

یکی از این رفتارهایی که تا همیشه در خاطر کودکان خواهند ماند، زمانی است که برای او و با او وقت می‌گذرانید. تعطیلات آخر هفته، مسافرت‌ها یا هر زمان اندکی که وقت‌تان را برای فرزندتان آزاد کردید،
برای او خاطراتی با ارزش خواهد بود که تا ابد بر زبان خواهد آورد. او در آینده به یاد می‌آورد که شما در جشن مدرسه‌اش شرکت کردید یا برای دیدن نمایش او بلیت خریدید.

حمایت شما برای او یک دنیا می‌ارزد. با کودکتان بازی کنید، با هم نقاشی کنید و برای او قصه بگویید. توجه به نیازهایی مانند بازی و ابراز محبت در کودکی باعث کاهش انحرافات از لحاظ رشدی و شخصیتی در نوجوانی می‌شود


راز چهل و دوم:

چگونه به کودک نشان دهیم که دوستش داریم.

❖ درباره اوقات خوشی که با هم داشته‌ایم حرف بزنیم.

❖ نشان دهیم که از وجود او خوشحال هستیم و به او بگوییم: «وقتی تو هستی، خیلی خوشحالم.» یا «از وقتی تو به دنیا آمدی، زندگی ما بهتر شد.»، «افتخار می‌کنیم که پدر و مادر تو هستیم!»

❖ با علاقه به داستان‌ها و حرفهایش گوش دهیم.

❖ مواظب باشیم با او قهر نکنیم.

❖ او را با دیگران مقایسه نکنیم.

❖ وقتی برایش مشکلی پیش می‌آید با او همدردی کنیم.


راز چهل و سوم:

هنگام مشاجره کودکان از مداخله خودداری کنید.

فقط مراقب باشید به یکدیگر آسیب نزنند. با استفاده از تکنیک حواس‌پرتی، ذهن آنها را از موضوع دعوا منحرف کنید و با یک پیام مثبت مثل «وای فلانی خیلی دوستت داره!» احساس خوب نسبت به طرف مقابل ایجاد کنید.
اگر بچه‌ها دعوایشان شد اگرچه نباید مداخله کنید، نباید پشت فرزندتان را خالی کنید.


راز چهل و چهارم:

وقتی از دست کودک خود عصبانی هستید، به جای داد و فریاد کارهایی را که نباید انجام دهد، به او بگویید.

در این شرایط بیاموزید چه کارهایی را باید انجام دهید. مثلاً به جای گفتن جمله «داد نزن!»، بگویید: «آرام صحبت کن!»

راز چهل و پنجم:

برای کمک به کودکانی که به هر دلیلی می‌ ترسند، کلید اصلی کمک برای از بین ترس آنها، تحسین و تشویق در انجام رفتارهای جسورانه است. اگر او برای مواجهه شدن با یک حیوان مثل سگ و گربه و یا موقعیت جدید از کنار شما برمی‌خیزد، او را تشویق کنید. هرگز کودکی را که می‌ترسد مسخره نکنید و نگویید: «چه بچه ترسویی!» این کار تاثیر منفی دارد و تنها باعث مخفی کردن ترسش می‌شود و ریشه ترس را از بین نمی‌برد.

راز چهل و ششم:

چگونه امانتداری را به کودکانمان بیاموزیم.

لازم نیست به کودکمان بیاموزیم امانت‌دار باشند، همین قدر که کارهای اشتباهش را نزد دیگران بازگو نمی‌کنیم، به او آموزش امانت‌ داری دادیم. در ضمن فراموش نکنید که پدر و مادر بهترین الگو برای یاد دادن خصوصیت امانت‌ داری به کودکانشان هستند. با رعایت کردن این موضوع بهترین درس را به فرزندتان می‌دهید.

راز چهل و هفتم:

اجازه دهید که کودک کارش را خودش انجام دهد تا اعتماد به نفسش بالا رود. چه اشکالی دارد کودک کفش هایش را اشتباه یا لنگه به لنگه پایش کند. سریع کارش را اصلاح نکنید یا نگویید: «اشتباه پایت کردی!»
الفبای اعتماد به نفس کودک اجازه دادن برای انجام کارهای مستقل و شخصی خود است.

راز چهل و هشتم:

اگر می‌خواهید کودک تان را به دلیل رفتار خاصی مانند زدن کودک دیگر در مدرسه تنبیه کنید، در این کار دقت کنید.
سعی کنید مجازات‌ هایی سازنده انتخاب کنید مانند انجام کارهای خانه یا نوشتن نامه معذرت ‌خواهی برای کودکی که مورد اذیت او قرار گرفته است.

راز چهل و نهم:

کودک درمانده تربیت نکنید.
از کلمات «هیچ وقت» یا «همیشه» برای نشان دادن بدی کار کودک استفاده نکنید.

با کاربرد جملاتی مانند: «همیشه کارت خرابکاریه!» یا «هیچ‌وقت حرفمو گوش نمی‌دی!» خیلی راحت به کودکان درمانده بودن را می‌آموزید.

راز پنجاهم:

جلوی فرزندتان از همسرتان بدگویی نکنید.
این کار به فرزندتان آسیب می‌زند و جایگاه پدر یا مادر در ذهن بچه تنزل پیدا می‌کند و آن احترامی که هر فرزندی باید به پدر و مادرش بگذارد، از بین می‌رود.

بنابراین فرزند از یک رابطه صمیمانه و دوستانه با پدر یا مادرش محروم می‌شود و امنیت عاطفی‌اش به خطر می‌افتد. پس بیشتر مراقب سخنان خود در حضور فرزندانمان باشیم

راز پنجاه و یکم:

بهترین رفتار در مقابل عادت‌ هایی مثل ناخن جویدن، انگشت خوردن، انگشت در دماغ کردن و .... بی‌توجهی به آن رفتار خاص و تقویت رفتار مقابل هست. به طور مثالً هر بار دیدید که فرزند تان انگشت می‌خورد، بدون اشاره به کاری که دارد انجام می‌دهد، او را صدا کنید و یک پیشنهاد جالب بدهید که حواسش پرت شود و دست‌ هایش مشغول انجام کاری شود مثل خوردن خوراکی یا خمیر بازی و در حین انجام کار جدید، او را تشویق کنید.

راز پنجاه و دوم:

از این رفتارهای مخرب دوری کنید:
1- انتقاد؛ 2- غرغر؛ 3- سرزنش؛ 4- شکایت؛ 5- تهدید؛ 6- تنبیه؛ 7- باج دادن.
و به جای آن رابطه مهرورزانه زیر را در پیش بگیرید:
1- تشویق؛ 2- احترام؛ 3- گوش دادن؛ 4- پذیرش؛ 5- حمایت؛ 6- بحث و گفتگو درباره کنار آمدن با چالش‌ها و مشکلات روزمره؛ 7- به فرزند حس اعتماد به نفس بخشیدن.

راز پنجاه و سوم:

به فرزند خود جرأت بدهید و به او به طور دقیق نشان بدهید که به نکات مثبت او اطمینان کامل دارید.

به فرزندتان دقیقاً بگویید کدام صفت او را می‌پسندید. همچنین به او بگویید که چه چیز را دوست دارید.
جملات مثبت و تعریف‌ هایتان را با «اما» و «ولی» خراب نکنید.

راز پنجاه و چهارم:

در تربیت فرزندان مدام داد و بیداد نکنید، زیرا کودک تا جایی مجبور به تحمل هست و بعد از مدتی دیگر مجبور به تحمل نیست. دقت داشته باشید آرامش کلامی و رفتاری والدین باعث احساس امنیت فرزند می شود.

راز پنجاه و پنجم:

مادران عزیز، برای افزایش اعتماد به نفس کودکتان این موارد را رعایت کنید:

❖ شب هر کاری دارید کنار بگذارید و برایش قصه بگویید.
❖ اشتباهاتش را راحت ببخشید.
❖ خوبی هایش را بزرگ کنید.
❖ بی‌دلیل او را بغل کنید و ببوسید.
❖ گاهی اوقات با او کارتن‌ هایی که دوست دارد ببینید.
❖ به او نگویید: «تو دیگه بزرگ شدی، بچگی نکن!»
❖ همراه فرزندتان دعا و نیایش کنید.

راز پنجاه و ششم:

از فرزند مان دانشمند نسازیم.
در سال اول زندگی کودک، داشتن تحرک مهم‌ ترین دلیل رشد است. بنابراین هر نوع آموزشی به همراه بازی و تحرک و شادی برای کودک بسیار عالی است.
می توانید هر آن چه که لازم می‌ دانید با بازی به فرزندتان بیاموزید.
تمام زندگی کودک بین دو تا شش سالگی بازی، هم بازی و اسباب بازی است.
بنابراین به کودکتان را مجبور نکنید که در جایی ساکن بنشیند و چیزی را به او آموزش دهید.

راز پنجاه و هفتم:

برای کودکان بالای شش سال که خجالتی هستند و بیشتر وقت خود را پای تلویزیون و کامپیوتر می‌گذارند یا عزت نفس پائینی دارند، آنها را درگیر ورزش گروهی کنید. آنها را با دوستانشان به پارک یا رستوران ببرید یا دوستانشان را به خانه دعوت کنید.
ورزش و دوست پایه‌های اصلی سلامت بچه‌ها از شش سالگی به بعد می‌باشد.

راز پنجاه و هشتم:

فرزندان خود را در مهمانی ها فراموش نکنید.
مادران عزیز اگر مجبور شدید همراه کودک تان به مهمانی بروید، در طول مهمانی زمانی را به کودک اختصاص دهید و ترجیحاً لوازم سرگرمی او را همراه داشته باشید.

راز پنجاه و نهم:

موقعی که کودک شما زمین می‌ خورد، با لبخند به او نگاه کنید و با زبان بدن به او بفرمایید که طوری نیست، بلند شود و به راهش ادامه دهد، به جای اینکه کودک را دعوا و سرزنش کنید و او را به خاطر بی‌دقتی مورد شماتت قرار دهید.

راز شصتم:

موقعی که در مطب دکتر هستید و حوصله بچه سر رفته است، دائما به کودک نگویید: «نرو، نکن، دست نزن، حرف نزن، آروم باش، بشین، به پدرت می‌گویم، اعصاب همه را خُرد کردی الان آقای دکتر می‌آید به تو آمپول می‌زنه!» بلکه با خود کاغذ مداد رنگی داشته باشید تا کودک با کشیدن نقاشی سرگرم شود

راز شصت و یکم:

والدینی که کودک زیر دو سال دارید، لطفاً در مراحل رشد کودک تان دخالت نکنید: مثلاً در مکیدن انگشت، پرت کردن وسایل، کثیف کاری هنگام خوردن، دست زدن به وسایل منزل. همه این حرکات و رفتارها کارهای طبیعی برای کودک زیر دوسال است که باید با درایت والدین به مرحله‌ ای گذرا تبدیل شود. اگر به جنگ رفتار طبیعی فرزندتان بروید، نه تنها آن رفتار را تقویت می‌کنید بلکه رابطه خود را با فرزندتان تبدیل به لجبازی می‌کنید.


راز شصت و دوم:

کودکان دوست دارند با غذا بازی کنند و سر سفره ریخت و پاش کنند. بنابراین از یک کودک 4-2 ساله انتظار نداشته باشید که مانند بزرگترها مؤدبانه غذا بخورد، بلکه باید حتماً با غذا بازی کند تا هم کشف کند و هم هوشش بالا برود و هم خوش خوراک شود. پس دائم به کودک نگویید: «نکن، دست نزن، کثیف می‌شه...»

راز شصت و سوم:

هرگز به فرزندتان وعده بیجا ندهید.

هیچ چیز به اندازه وفا نکردن به وعده‌ای که داده‌اید اعتبارتان را از بین نمی‌برد. وعده یا قول شما هر چند کوچک باشد، فرزند شما آن را از یاد نخواهد برد.
بهتر است که همیشه جای قول دادن به او بگویید: «سعی خواهم کرد.!» یا «اگر بتوانم این کار را انجام می‌ دهم.» به این ترتیب فرزند شما بنا بر تجربه خواهد آموخت که این قول و پیمان بسیار باارزش است.

راز شصت و چهارم:

فرزندتان را در مهمانی‌ ها دعوا نکنید.

والدین در مهمانی‌ ها و به خاطر رو در بایستی و خجالت کودک خود را دعوا یا تنبیه می‌کنند. این کار به شدت مضر است چون عزت نفس و اعتماد به نفس و دلبستگی ایمن کودک را از بین می برد.


راز شصت و پنجم:

به بچه ها یاد بدهید چطور با احساسشان روبرو شوند.
به طور مثال وقتی می‌خواهد الکی گریه کند، به او نگویید: «الکی گریه نکن!... اگه اشکاتو نبینم، تنبیه می‌شی!» بلکه به او بگویید: «می‌دونم ناراحت شدی و دوست داری گریه کنی ولی کار اشتباهی کردی.» با این کار احساس عشق و دوست داشتن را به او بیاموزید و به او یاد بدهید که بدون خجالت و به روشی درست احساسات خود را ابراز کند.

راز شصت و ششم:

برای تقویت باورهای مالی بچه‌ها، از پول تعریف کنید و اینکه با آن هر چه اراده کنند به دست می‌آورند. همچنین چهره مثبتی از آدم‌ های پولدار به کودکان تان ارائه دهید. دیگران را به خاطر ثروتمند بودن مورد نکوهش قرار ندهید. با نشان دادن الگوهای مثبت از آدم‌های پولدار، او را تشویق به موفقیت در زمینه مالی کنید.


راز شصت و هفتم:

با کودکی که اهل دعوا و کتک کاری است، چه رفتاری داشته باشیم.
به کودکی که دست بزن دارد توضیح دهید وقتی کسی را کتک بزند، دیگران از او ناراحت می‌ شوند و با او بازی نمی‌ کنند و بنابراین تنها می‌ شود و ... و نیز به او بگویید: «اگر دفعه بعد این کار را تکرار کنی، سه دقیقه تو اتاقت می‌ روی و من سه دقیقه با تو حرف نمی‌ زنم‌.» در اتاق را باز بگذارید و به او امر کنید که به اتاقش برود و در را ببندید. در مراجعت از اتاق با او رابطه عاطفی داشته باشید. کودک را بغل کنید و اگر رفتارش با خواهر برادر یا... خوب بود، او را تشویق کنید و جایزه بدهید.


راز شصت و هشتم:

والدین عزیز توجه کنید که توقعات منطقی و معقول از فرزند خود داشته باشید. به خصوص اگر کودکتان خیلی کوچک باشد، نمی‌ توانید از یک کودک 2 ساله انتظار داشته باشید که در یک مهمانی شام، به مدت چند ساعت آرام و بی‌ صدا بماند. توقعات شما از کودک تان باید متناسب با سن آنها باشد.


راز شصت و نهم:

از عبارات غیر واقعی استفاده نکنید.
چنانچه به کودک خود بگویید که در صورت اذیت کردن دوستش زمین خواهد خورد، اطمینان داشته باشید که طول عمر پذیرش صحبت‌ های شما از جانب کودک تان طولانی نخواهد بود. اگر از عبارات واقعی استفاده نکنید، کودک شما بعد از مدتی به این نتیجه می‌ رسد که حرف‌ هایتان همیشه در حد مکالمه است و به این تربیت در آینده با او دچار مشکل می شوید.


راز هفتادم:

آیا فرزند شما از آمپول می‌ترسد؟
اگر کودک از شما می‌ پرسد که قرار است به او آمپول بزنند، طفره نروید و انکار هم نکنید. به او اطمینان بدهید واکسن قرار است از او در برابر بیماری‌ ها محافظت کند. به او نگویید که آمپول درد ندارد. چون کودک می‌فهمد شما به او دروغ می‌گویید. صادقانه و ساده بگویید: «بله درد دارد اما فقط برای چندثانیه!» در ضمن همه این جملات را با لبخند توضیح دهید.

راز هفتاد و یکم:

دادن پول تو جیبی را از چه سنی آغاز کنیم.

از سنین 7-6 سالگی، مبلغ مشخصی را به عنوان پول تو جیبی برای بچه‌ ها اختصاص دهید. این مبلغ با توجه به توان خانواده‌ های کودکانی که در اطراف فرزند شما هستند، باید تعیین شود. منظور از این مسئله این است که کودک نباید نسبت به همکلاسی‌ های خود مبلغ بسیار زیادتر یا کمتر پول تو جیبی بگیرد. این کار باعث احساسی حقارت یا احساس برتری بیش از حد در فرزند شما خواهد شد.

راز هفتاد و دوم:

شما باید به کودک تان گریه کردن یا ابراز احساسات را یاد دهید. اگر او اکنون ناراحتی یا عصبانیت خود را پنهان کند، در آینده نیز فردی درونگرا و گوشه‌ گیر خواهد شد. کودکان باید یاد بگیرند که نشان دادن شادی غم و عصبانیت اشتباه نیست. به کودکتان هرگز نگویید. «همین حالا گریه‌ ات را تمام کن!»

راز هفتاد و سوم:

هنگامی که کودک تان را با جمله‌ ای مثبت تشویق می‌ کنید، در ادامه آن از جمله منفی استفاده نکنید، مثلا نگویید: « تو این بار موفق شدی، اما چرا همیشه نمی‌ توانی موفق شوی؟...» جمله اول مثبت و تحسین برانگیز است، اما جمله دوم شما تأثیر مثبت قبلی را خنثی می کند. در واقع شما در جمله دوم گله و شکایت خود را بروز می‌ دهید و این جمله تاثیر منفی خود را روی کودک تان می‌ گذارد و باعث کاهش اعتماد به نفس او می شود.


راز هفتاد و چهارم:

هرگز به کودک خود نگویید که خیلی تنبلی!
کودکان به هیچ وقت تنبل نیستند بلکه آنها روش انجام کارها به شیوه شما را به درستی نمی‌ دانند. اگر شما به فرزندتان بگویید که موجودی تنبل و تن‌ پرور است، در واقع اعتماد به نفسش را از او گرفته‌ اید و او دیگر انگیزه‌ ای ندارد که قدمی به پیش بردارد.


راز هفتاد و پنجم:

در اجرای قوانین و مقرراتی که برای کودک تعیین می‌کنید، جدی باشید.
وقتی مقرراتی را برای کودک تان تعیین می‌کنید، نباید آن را به سادگی تغییر دهید. اغلب والدین برای برقراری آرامش در خانه و یا پایان دادن به گریه فرزندشان قوانین را نقص می‌ کنند اما اگر قاعده‌ ای را تعیین کردید، هیچ کس، حتی خود شما نباید آن‌ را نقص کند و همگی باید آن را محترم بشمارید. قانون وقتی قانون است که همه آن را رعایت کنند.

راز هفتاد و ششم:

انتظارات متناسب با سن و توانایی‌های کودک داشته باشید.
بهتراست به فرزندتان بگویید چه انتظاری از او دارید و چه رفتاری را می‌ پسندید. برای این منظور با او راجع به خواسته‌ هایشان صحبت کنید و از ارائه توضیح و استدلال پرهیز کنید. پس از بیان انتظارات خود از کودک سؤال کنید آیا متوجه شده است که چرا چنین انتظاری از او دارید یا خیر. این کار را ادامه دهید تا اینکه به تدریج نظم مورد نظر شما را بپذیرد.

راز هفتاد و هفتم:

برای آموزش مدیریت خشم به کودک، در ابتدا باید از کودک خواست که در مورد احساسش حرف بزند و بتواند احساس خود را پیدا کند. وقتی کودک عصبانی است، روبروی او قرار بگیرید، به چشمان او نگاه کنید، او را لمس کنید و بگویید می دانید او چه احساس دارد. به طور مثال به او بگویید: «می‌دونم ازاین‌ که ما تو را تنها می‌ گذاریم می‌ ترسی.» احساس کودک را تائید کنید و بگویید: «تو حق داری از دست من عصبانی باشی، چون دوست داشتی تلویزیون نگاه کنی، ولی باید به فروشگاه می‌ رفتیم.» به کودک یاد بدهید که هنگام خشم اجازه ندارد حرف زشت بزند یا صدای خود را بالا ببرد.


راز هفتاد و هشتم:

چنانچه فرزند شما مسئله‌ای را که او را آزار می‌ دهد یا باعث اضطراب او می‌ شود برای شما تعریف کرد، حتی اگر خیلی هم پیش پا افتاده بود هیچ‌ گاه به او نخندید یا واکنشی نشان ندهید که او احساس حماقت کند. چون این کار شما باعث می‌ شود کودک کم‌ کم مشکلات خود را بروز ندهد و اگر زمانی مورد آزار قرار گرفت با شما مشورت نکند.


راز هفتاد و نهم:

به کودک بیاموزید که با افراد غریبه صحبت نکند یا نباید هدیه‌ای از غریبه‌ ها دریافت کند حتی شکلات یا آدامس. البته به کودک خود آموزش دهید که گاهی استثناهایی هم وجود دارد. مثلاً اگر در خیابان گم شد باید پیش پلیس برود و از آن‌ ها کمک بخواهد.


راز هشتادم:

وقتی کودک شما خوب غذا می‌ خورد نباید او را تشویق کنید یا به او پاداش و جایزه بدهید. غذاخوردن کار خارق‌العاده یا کاری نیست که موجب تشویق و پاداش باشد.
کودک باید بداند که ما غذا می‌ خوریم برای اینکه نیاز به غذا داریم و نه برای خوشایند پدر و مادر یا در ازای جایزه و تشویق.

راز هشتاد و یکم:

برای تمیز غذاخوردن فرزندتان اصرار نکنید. کودکان از 2 سالگی می‌ توانند قاشق به دست بگیرند و از 3 سالگی می‌ توانند آداب درست غذا خوردن را بیاموزند. پس برای تربیت فرزندتان عجله نکنید.

راز هشتاد و دوم:


برای آموزش آکادمیک مانند نوشتن، غذا خوردن، زبان دوم و ورزش حرفه‌ ای عجله نکنید. بهتر است برای انجام این کار، بعد از سن 6 سالگی شروع کنید. فشار آوردن روی کودک زمانی که آماده نیست تنها اختلال در مسیر رشد کودکتان به وجود می آورد.

راز هشتاد و سوم:


در رفتار با کودک نوپا، صبور و آرام باشید. اگر در واکنش به کارهایی نظیر بالا رفتن از مبلمان بر سرکودک نوپایتان فریاد بکشید، این کار واکنشی جز اضطراب، خشم و از همه مهم‌ تر کنجکاوی بیشتر در او به همراه دارد.


راز هشتاد و چهارم:

در مواقعی که مهمان دارید و کودک شما اذیت می‌ کند قبل از آمدن مهمان ها برای بچه قانون بگذارید که اگر می‌ خواهد روز خوبی باشد و بچه‌ ها با او بازی کنند باید اسباب بازی‌ هایش را تقسیم کند. یا اگر در مهمانی بخواهد دعوا کند تنها می‌ شو‌د و اینکه اگر در هنگام بازی ناراحت شد به دوستش بگوید و اگر دوست به حرفش گوش نکرد، والدینش را در جریان ماجرا قرار دهد.

راز هشتاد و پنجم:

کودک را به خاطر انجام عملی زشت در حضور دیگران، خجالت زده نکنید. چه بسا اثربخشی تربیتی این رفتار به مراتب از آن کار زشت بدتر باشد. در ضمن با این کار حس عدم عزت‌ نفس را در کودک تقویت کرده‌اید.

راز هشتاد و ششم:

آموزش ادب را با اهانت و بی‌ ادبی نسبت به کودک، به او آموزش ندهید. به عنوان مثال وقتی در یک مجلس مهمانی، کودک فراموش می‌کند که از میزبان تشکر کند، والدین آن را در حضور دیگران به او گوشزد می‌کنند. یا هنگام خداحافظی، به فرزندشان خیلی سریع گفتن کلمه «خداحافظ!» را یادآوری می‌کنند، حتی قبل از آنکه خود خداحافظی کرده باشند. این کار خودش نوعی بی‌ ادبی و بی‌ احترامی به شمار می‌ رود. آموزش باید در حریم خصوصی خانواده صورت بگیرد.


راز هشتاد و هفتم:

اگر فرزند شما از کلاس آموزشی از جمله آموزش نقاشی، خط، یا یک رشته ورزشی ثبت‌ نام کرده‌ است، خوشش نیامد و مایل به ادامه دادن آن نبود، او را سرزنش نکنید، چون بچه‌ ها در این زمینه تجربه ندارند. او را حمایت کنید و او را در کلاس دیگری که به آن علاقه دارد، نام نویسی کنید.


راز هشتاد و هشتم:

برای اینکه کودک تان از لحاظ فکری تقویت شود می توانید در خانه برای او وقت بگذارید. بازی‌ هایی مثل خمیر بازی، شن‌ بازی، نقاشی، اسباب بازی های فکری برای او تهیه کنید تا هم به کودک تان خوش بگذرد و هم چیزی یاد بگیرد.


راز هشتاد و نهم:

با کودکانی که دچار لکنت زبان هستند، چه رفتاری داشته باشیم.
کودکانی که با لکنت حرف می‌ زنند، نباید متوجه نقص خود بشوند و باید با صبر و حوصله به حرف‌ های آنها گوش بدهید و نیز تماس چشمی و فیزیکی در هنگام صحبت کردن این گونه کودکان داشته باشید و حرف کودک را کامل نکنید. اجازه دهید که کودک خودش با آرامش جمله‌ اش را به اتمام برساند.

راز نودم:

از قهرمان‌پروری و استثناء کردن فرزندتان دست بردارید. اجازه دهید همانند دیگر کودکان او نیز ساده باشد و بچگی کند. حتی اگر فرزندتان در زمینه‌ای واقعا نابغه باشد، روش تربیتی در پیش بگیرید تا سایر جنبه‌ های وجودی او نیز پرورش یافته و یک فرد کامل شود. بیشتر دانشمندان و نابغه‌ ها لا اقل در دوران کودکی تفاوتی با دیگر کودکان نداشته اند.

راز نود و یکم:

از حمایت بیش از حد و کنترل فرزندتان جداً خودداری کنید. باید متوجه مرز بی‌توجهی یا کنترل‌ کننده‌ گی باشید. به عنوان یک اصل کلی، کودکان تقریباً فقط از طریق آزمون و خطا توانمندی‌ های خود را شکوفا می‌ کنند و خود را می‌ شناسند (چون حداقل تا 7 سالگی قدرت استدلال و تفکر منطقی ندارند). نقش ناظر و حمایت‌ گر بودن والدین برای محافظت کودکان از خطرات مهم است. می‌ بایست اجازه دهید تا کودک تمامی اعمالی را که در حد توان و مرحله تکامل رشدش می‌ باشد، خود انجام دهد.


راز نود و دوم:

هر از گاهی به اتفاق فرزندتان اوقات تان را به شوخی و مسخره‌ بازی بگذرانید. به عنوان مثال در زمین بازی یا پارک پا برهنه راه بروید، به کمک لوازم آرایش و یا رنگ‌های بی‌ ضرر صورت یکدیگر را نقاشی کنید و اوقات شادی را بوجود آورید. اگر مادر هستید، برای خود سبیل بگذارید و اگر پدر هستید روسری سر کنید.

راز نود و سوم:

هر چند وقت یکبار به طور عمدی اشتباهی را مرتکب شوید و به فرزندتان نشان دهید نه تنها شما که برای او قادر مطلق به حساب می‌ آیید نیز ممکن است اشتباه کنید، بلکه مسئولیت اشتباه خود را می‌ پذیرید. در بازی‌ ها هر از گاهی ببازید و نشان دهید شکست آخر خط نیست، بلکه پلی است به سوی تلاش بیشتر و موفقیت.


راز نود و چهارم:

به فرزندتان یاد بدهید هر چیزی که با لباس زیر (زیرپوش، شلوارک، زیرشلواری) پوشانده می‌شود عضو خصوصی است. بنابراین هیچ کس حق ندارد به آنها دست بزند، هیچ کس حق ندارد که بخواهد آن را ببیند و هیچ کس حق ندارد درباره آن با شما (کودک) حرف بزند.
اگرچنین اتفاقی افتاد کودک باید «نه» بگوید. به کودک خود بیاموزید که او باید بداند صاحب تمام بدن خود است

راز نود و پنجم:

برای برطرف کردن مشکل دیر خوابیدن کودکان، هر شب با استفاده از تشویق و صحبت با کودک نسبت به حفظ وقت‌ شناسی و به موقع به رختخواب رفتن به وی جایزه بدهید. جایزه می‌ تواند یک خوراکی قبل از خواب مثل یک لیوان شیر یا خوراکی باشد که کودک دوست دارد. بهتر است هر چند وقت یکبار یک لباس خواب نو و قشنگ به او هدیه بدهید. می‌ توانید قبل از خواب با قصه‌ گویی و یا گوش کردن به نوار قصه و یا لالایی روزش را به پایان برسانید.
اجازه ندهید کودک قبل از خواب، بازی کامپیوتری و هیجان‌انگیز انجام دهد.

راز نود و ششم:

کودک باید یاد بگیرد درباره رازهایی که او را ناراحت کرده‌ است، حرف بزند. به کودک خود آموزش دهید که بین راز خوب و بد تفاوت وجود دارد. رازهای بد را باید به فرد مورد اعتماد گفت.
به خاطر داشته باشید بزرگترین ابزار کودک آزار مخفی‌ کاری است و گفتن این جمله به کودک که این مسئله مثل رازی بین من و تو باقی می‌ماند. کودک باید بداند هر رازی که او را ناراحت‌ می‌ کند یا برخلاف میلش است نباید راز باقی بماند.

راز نود و هفتم:

کودکانی که از اعتماد به نفس کمی برخوردارند، نیاز به محبت و احساس ارزشمند بودن دارند، بنابراین از سرزنش، تحقیر و تنبیه آنها خودداری کنید. سعی کنید از این نقطه ضعف آنان سوء استفاده نکرده و کوچک ترین موفقیت‌ شان را با شور و شوق تشویق کنید و پیام‌ های مثبت به آنها بدهید. مثلا بگویید:

❖ «تو امروز خیلی کارهای خوب انجام دادی، آفرین!»
❖ «می‌دونی من به تو افتخار می‌کنم.»

راز نود و هشتم:

هرگز احساس کودک را نفی نکنید.
چنانچه احساس کودک را نفی کنید، به مرور زمان کودک خودش را یک احمق و نادان فرض می‌ کند و او نیز شروع به نفی خودش خواهد کرد. و اینجاست که حتی قادر به تصمیم‌ گیری نیست و حس خجالت از اینجا بوجود می‌ آید. اگر کودک از چیزی می‌ ترسد احساسش را تائید کنید و به بگویید که می‌ دانید که می‌ ترسد، این ترس او را انکار نکنید و به او نگویید که این مسئله ترس ندارد.

راز نود و نهم :

از حالا به فرزندتان انتخاب کردن و «نه» گفتن را بیاموزید. به طور مثال اگر باید دارو بخورد، برایش توضیح دهید، نقاشی میکرو‌ب‌ ها را بکشید و تأثیر دارو را در از بین بردن میکروب‌ ها را برایش توضیح دهید. به او نگویید: «باید این دارو را بخوری، چون من می‌ گویم.» یا اگر غذایی را دوست ندارد، او را مجبور به خوردن آن نکنید. اجبار تنها به کودک می‌ آموزد تسلیم تمایلات دیگران باشد و خواست خودش ارزشی نداشته باشد.

راز صدم:

اشتباهات کودک را گردن کسی نیندازید.
چنانچه فرزندتان اشتباهی را مرتکب شد، به طور مستقیم اشتباهش را به او گوشزد کنید و سعی در پوشاندن اشتباهش نکنید. به عنوان مثال هیچ گاه نگویید: «کار بچه من نبوده، شیطون گولش زده، پسر ما نبوده، کار فلان بچه بوده و ...». در واقع، با این کار به دنبال مقصر هستیم و مقصریابی و توجیه عمل شخص کار اشتباهی است باید به فرزندمان بیاموزیم که مسئولیت کارش را بپذیرد، چرا که خیلی زود او دروغگویی و مخفی‌ کاری را یاد می‌گیرد.

راز صد و یکم:

وقتی کودکی به دیگران ناسزا می‌ گوید یا به اطرافیان بد و بیراه می‌ گوید، قطعاً متوجه معنی آن نمی‌ شود. بهترین رفتار در این شرایط، بی‌ توجهی است. یعنی گویی چیزی را نشنیده‌ اید. این رفتار شما باعث خواهد شد به مرور آن را فراموش کند. چنان چه چندین بار به حرف‌ های زشت کودک بی‌ توجهی کردید اما او به رفتارش ادامه داد، به او این پیام را بدهید: «وقتی این حرف را می‌ زنی، من خیلی ناراحت می‌ شوم، چون حرف خوبی نیست.» خودتان نیز رفتارتان را بررسی کنید که آیا همین حرف‌ ها را در محیط خانه به زبان می‌ آورید یا خیر.


راز صد و دوم:

به فرزند یا بچه بزرگتر دائم نگویید: «تو بزرگتری! عاقل باش! رعایت کن! اون کوچولو هست، تو باید رعایتی کنی! او از تو یاد می‌ گیرد!» در این صورت ممکن است فرزند بزرگتر شما احساس کند شما فرزند کوچکتر را بیشتر دوست دارید و عملاً از فرزند کوچکتر حمایت و جانب داری می‌ کنید. کم‌ کم فرزند کوچک تر مسئولیت کارهای خود را نمی‌ پذیرد. زیرا همیشه کاسه کوزه‌ها سر بچه بزرگتر شکسته شده و فرزند بزرگتر نسبت به خودش و بزرگتر بودن احساس بدی می‌ کند.

بنابراین قانونی وضع کنید که همه اعضای خانواده باید رعایت کنند. به عنوان مثال این قانون وضع شود که حرف زشت زدن ممنوع است.

راز صد و سوم:

برای آموزش صبر به کودکان از سنین دو یا سه سالگی می‌ توان شروع کرد. برای بعضی خواسته‌ های کودک در طول روز می‌ گوییم: «صبر کن!» مثلاً آب می‌ خواهد به عمد نگویید: «صبر کن تا به دستشویی بروم و یک دقیقه بعد برگرد!» و یا بگویید: «صبر کن این وسیله را سرجایش قرار بدم.» یک دقیقه بعد خواسته او را انجام دهید کودک را تشویق کند و بگویید «آفرین که صبر کردی!»

راز صد و چهارم:

اگر فرزند شما وسایل شخصی را در مدرسه جا می‌ گذارد و بعد غر می‌ زند، می‌ توانید قبل از رفتن قوانین را برایش توضیح دهید: «اگر جا گذاشتی حق غر زدن و گریه کردن نداری و من می‌ توانم فقط یادآوری کنم ولی برایت جمع نمی‌ کنم!» و دیگر اینکه نگران جا گذاشتن وسایل مدرسه در خانه و مدرسه نباشید چون اول اینکه تا آن وقت فرزندتان مسئول تر می‌ شود و دوم اینکه در جا گذاشتن وسایل، او با مدرسه طرف هست و به خانه و خانواده مربوط نمی‌ شود.

راز صد و پنجم:

درباره روش تربیت فرزندتان بین خود تفاهم‌ نامه امضاء کنید.
این هماهنگی و تفاهم یکی از مهم‌ ترین کلیدهای تربیت کودک است. به عنوان مثال پدر به دلیلی کودک را از بازی کردن با دوستانش محروم می‌ کند و مادر در غیبت او به کودک اجازه بازی می‌ دهد. در این صورت، کودک متوجه می‌ شود که قانون پدر زیاد جدی نیست. در این خانه نه پدر و مادر اعتباری دارند و نه قانون آن‌ ها! پس پدر و مادر عزیز چاره‌ای نیست، باید با یکدیگر در تربیت فرزندتان هماهنگ شوید.

راز صد و ششم:

برای کودکانی که پرخاشگر هستند ممکن است به‌ دلیل نقل مکان، نوزاد جدید، تعارضات والدین و تنش‌ های خانوادگی و از همه مهم‌ تر کنترل گری بیش از اندازه والدین برای کودک و سرزنش‌ کردن او، این رفتار پرخاش گرانه بیشتر شود. بهتر است یک ارزیابی کلی در رفتار خود داشته باشید و زمانی که بین والدین و کودک ناسازگاری به وجود می‌ آید، والدین باید نگرش و رفتار خود را تغییر دهند.

راز صد و هفتم:

مشارکت دادن کودکان در آشپزی و تدارک غذا یکی از روش‌ های سرگرم کردن کودکان است از کودک خود بخواهید که غذا را بچشد و نظرش را در مزه و طعم غذا بگوید. با این کار اعتماد به نفس کودک خود را افزایش می‌ دهید.

راز صد و هشتم:

در هنگام خشم کودکان، تابع خواسته‌ هایشان نشوید و مشکل شان را حل نکنید تا بچه یاد نگیرد که هر وقت چیزی خواست فریاد بکشد. برای پیشگیری از مخالفت کودک تان از او سؤالی نپرسید که می‌ دانید جواب آن «نه» است. به او حق انتخاب بدهید، به عنوان مثال از او بپرسید: «اول من دستم را بشورم یا تو؟»


راز صد و نهم:
همیشه در اولین روزهای زندگی فرزندتان حضور داشته باشید: اولین روز مدرسه، اولین مسابقه ورزشی، اولین اجرای هنری و... فرزندان شما تا آخر عمر این لحظه‌ ها را به خاطر دارند و بهتر است که شما نیز جایی در خاطرات آنها داشته باشید. بهتر است پدران عزیز به این نکته توجه خاصی داشته‌باشند.


راز صد و دهم:

در لحظه‌ هایی که کاری برای انجام دادن ندارید و با فرزندتان تنها هستید، به فعالیتی بپردازید که هر دو از آن لذت می‌ برید. به صحبت‌ های فرزند گوش داده و با او در زمینه علایقش صحبت کنید و در این لحظات از راهنمایی، نصیحت‌کردن، دستور دادن، سرزنش کردن و توبیخ اجتناب کنید.