اشعار برگزیده : دنیـــــا
آن شنیدی که در ولایت ِ شام
رفته بودند اشتران به چرا؟
شتر ِ مست در بیابانی
کرد قصد ِ هلاک ِ نادانی
مرد ِ نادان ز پیش اشتر جست
از پی اش می دوید اشتر ِ مست
مرد در راه خویش چاهی دید
خویشتن را در آن پناهی دید
شتر آمد به نزد چه ناگاه مرد
بفکند خویش را در چاه
دستها را به خار زد چون ورد
پایها نیز در شکافی کرد
در ته ِ چه چو بنگرید جوان
اژدها دید باز کرده دهان
دید از بعد ِ محنت ِ بسیار
زیر ِ هرپاش ، خفته جفتی مار
دید یک جفت موش بر سر ِ چاه
آن سپید و دگر چو قیر، سیاه
می بریدند بیخ ِ خار بنان
تا در افتد به چاه، مرد ِ جوان
مرد ِ نادان چو دید حالت ِ بد
گفت یارب این چه حالت است خود
در دم ِ اژدها مکان سازم
یا به دندان ِ مار بگدازم؟
از همه بدتر، این که شد کین خواه
شتر ِ مست نیز بر سر ِ چاه
آخر الامر، تن به حکم نهاد
ایزدش از کرم دری بگشاد
دید در گوشه های ِخار ِ نحیف
اندکی زان ترنجبین ِ لطیف
اندکی زان ترنجبین برکند
کرد پاکیزه ، در دهان افکند
لذت ِ آن بکرد مدهوشش
مگر آن خوف شد فراموشش
تویی آن مرد چاهت این دنیا
چار طبعت بسان ِ این افعی
آن دو موش ِ سیه سفید ِ دژم
که بُرَد بیخ ِ خاربن در دم،
شب و روزست آن سپید و سیاه
بیخ ِ عمر ِ تو می کنند تباه
اژدهایی که هست در ته ِ چاه
گور ِ تنگست ، زان نه ای آگاه
بر سر ِ چاه نیزاشتر ِ مست
اجل است ای ضعیف ِ کوته دست
خار بُن عمر ِ توست، یعنی زیست
می ندانی ترنجبین ِ تو چیست؟
شهوت است آن ترنجبین ای مرد!
که تو را از دو کَون غافل کرد
حکیم سنایی غزنوی