الهی آمین یا رب العالمین :203:نقل قول:
نوشته اصلی توسط omed
نمایش نسخه قابل چاپ
الهی آمین یا رب العالمین :203:نقل قول:
نوشته اصلی توسط omed
با تجه به این که این مقاله باعث بحث در موضوع چند همسری و شرایط آن به خصوص از نظر شرع شده است ، لازم میبینم که مطالبی در این رابطه قرار دهم.
پایه و اساس چند همسری در اسلام
پایه و اساس چند همسری اسلام نیست چرا که اسلام نه چند همسری را اختراع کرده و نه آن را منسوخ ساخته است که این امر رایج قبل از آن نیز وجود داشت "چنانچه شمار زنانی که یک مرد می توانست بگیرد نا محدود بود و گاهی در اسناد یونانی دیده شده است که مردی چند صد زن در خانه داشته است. 1)"اما اسلام این امر را محدود به چهار زن دانسته و برای تحقق آن نیز شرط عدالت را بیان کرده است و پایه و اساس آن آیه 3 سوره نساء می باشد .نمی توان حکمی را از یک آیه استخراج کرد و به شرایط زمانی نزول آیه و آیات قبل و بعد آن بی توجه بود. ایه 3 سوره نساء در شرایطی نازل می گردد که جنگ های متعدد در زمان پیامبر صورت می گرفت و بسیاری از مردان در این جنگ ها کشته می شدند که جنگ از لوازم جنگجویی و قبیلگی است ودرپی آن زنان و کودکان بی سرپرست باقی می ماندند که اموالشان در دست دیگران قرار می گرفت و دختران بی سرپرست بازمانده از جنگ به کنیزی برده می شدند و پس از تصرف اموال پدرانشان رها می شدند و از همان دارای هر چند اندک نیز محروم می گشتند. بایست توجه داشت که فلسفه چند همسری در اسلام با این پیش زمینه آغاز می گردد"اتو الیتامی اموالهم و لا تتبدلو الخبیث بالطیب ولاتاکلو اموالکم انه کان حوباَ کبیراُ " بدهید به یتیمان اموالشان را و نا پاک را به پاکیزه تبدیل نکنید مخورید اموالشان را به سوی اموالتان بیگمان گناه بزرگی است آیه دوم سوره نساء" در این میان ترس از حیف ومیل اموال یتیمان و توجه به زن و دختر یتیم است که خداوند به بندگان خود توصیه می کند که برای اجرای قسط و توسعه اموال این یتیمان وحمایت از آنان در چتر مسولیت به نکاح در آرید آنان یا مادرانشان را 2تا 3تا و 4تا "وان خفتم الا تقسطوا فی الیتامی فانکحوا ما طاب لکم من نسا مثنی و ثلث و رباع" اگر خوف آن داشتید که در باره یتیمان به قسط عمل نکنید پس به نکاح در آرید از زنان دو،دو،سه،سه ،چهار،چهار. در واقع پس از امر و نهی آیه قبل درباره حراست و نگهدای اموال یتیمان است که این آیه نازل می گردد و ،(واو عطف اول آیه اتصال و ربط این آیه را به آیه قبل می رساند ازدواج با دختران یتیم که بسا به اسارت نیز در آمده بودند."یتامی"به قرینه جواب شرط "فانکحوا"جمع "یتیمه" دختر بی پدر و زن بی شوهر است و قسط در این آیه رساندن سهم مالی و انجام حق همسری است و ایجاد تعهد و مسولیت در حفظ مال یتیم تا مسولانه توسعه پیدا کند.2) در این صورت است که آیات سوره نساء تجویز به تعدد زوجات دارد و در پی آن نیز شرط ضمنی مطرح می گردد "فان خفتم الا تعدلو فواحدةاو ما ملکت ایمانکم":اگر بترسید راه عدالت نپیموده و به آنها ستم می کنید پس تنها یک زن اختیار کنید یا چنانچه کنیزی دارید به آن اکتفا کنید " عدالت شرط و بیم از اجرای ان عامل بازدارنده می گردد .
آنچه از آیه دوم و سوم سوره نساء فهمیده می شود این است که اصل در نکاح تک همسری است و استثنائا در شرایط زمانی خاص و با افراد خاص اجازه داده شده است که مردبتواند تا چهار زن بگیرد و گرفتن بیش از یک زن مشروط است به اینکه مرد بتواند بین آنها اجرای عدالت کند و درصورت ترس از عدم اجرای عدالت آن را به یکی محدود کرده است و منظور از ترس از عدم اجرای عدالت این است که مرد ، ظن بر عدم اجرای عدالت داشته باشد یا شک کند که آیا می تواند عدالت را اجرا نماید یا خیر؟ "بعید نیست بتوان از این آیه استنباط کرد که اگر کسی که ترس از اجرای عدالت دارد و در عین حال اقدام به ازدواج مجدد نماید ازدواج دوم باطل است.3) " وفقط کافی است که مرد تردید داشته باشد نه یقین.4) "شرطی که در اسلام برای چند همسری وجود دارد این است که مرد مسلمان اطمینان به اجرای عدالت بین همسرانش داشته باشد و کسی که چنین اطمینانی ندارد ،گرفتن بیش از یک زن بر او حرام است "
باید دید منظور قران از عدالت چیست ،جنبه بیرونی آن یعنی همان اجرای عدالت در نفقه و قسم و حقوق واجبه است یا تساوی در تمایل قلبی ومحبت باطنی ؟ در واقع می بایست نخست پرسید که هدف از ازدواج چیست که خداوند برای تعدد همسران یک مرد شرط عدالت را بیان می دارد؟ و من ایة ان خلقلکم من انفسکم ازواجاَ لتسکنوا الیها وجعلبیتکم مودةورحمة
یکی از نشانه او این است که از خود شما برای شما همسر آفرید تا با او آرام گیرید و میان شما مهر و محبت قرار داد (روم آیه 21)
خداوند در آیه دیگری در همین سوره (129) می فرماید "شما قادر نیستید بین زنها به عدالت رفتار کنید" در واقع خداوند در آیه 128 سوره نساء در خطاب به زنان می فرماید "اگر زن ها می ترسند که همسرانشان به آنها توجه نداشته و یا با آنان رفتار عاطفی ندارند می توانند گذشت کرده و آشتی کنند به طوری که با اختلاف زندگی نکنند بلکه تقوا پیشه کرده و نیکی کنند که این امر برای اصلاح زندگی شان بهتر است. درست در آیه بعد خداوند مردان را مورد خطاب قرار می دهد "ولن تستطیعوا ان تعدلوا بین النساء ولو حرصتم فلاتمیلو کل المیل فتذروها کالملقة وان تصلحوا وتتقوا فان الله کان غفوراَ رحیماَ: شما هرگز نتوانید میان زنان به عدالت رفتار کنید هر چند راغب و حریص (به عدل و راستی )باشید ، پس به تمام میل خود یکی را بهرمند وآن دیگری را محروم نکنید تا او معلق و بلاتکلیف گذارید و اگر سازش کنید ،پرهیزگار باشید(تتقوا ) ، همانا خدا بخشنده و مهربان است .این طور به نظر می رسد که علت ناراحتی زنان در آیه 128 این است نگاه مرد به سمت دیگری جلب شده است که خداوند به مردان خطاب میکند شما نمی توانید عدالت را اجرا کنید هر چند خود راغب باشید و آنان را به تقوا دعوت می کند . این آیه نشان از یک جامعه دینی است که برای حفظ کیان خانواده در آن افراد به تقوا و پرهیزگاری دعوت می شوند و اینطور به نظر می رسد که تعدد زوجات با تقوا و خودسازی انسان و تسلط او بر نفس رابطه تنگاتنگی دارد .
ادامه دارد......
من دوست ندارم قضیه جنسیتی بشه
من منظورم اینه که متاسفانه اقایان چون بیشتر امور کاوش در دین رو به عهده داشتن ،همیشه در طول تاریخ به نفع خود ازاین قضیه بهره بردن ،هرچی که مربوط به منافع اقایون بود رو تو این مدت برجسته کردن و هر چی منافع خانما بوده رو کم رنگ
یعنی از دین به عنوان سلاحی برای سلطه بر خانما استفاده کردن ، واین باعث میشه چهره اسلام هم خراب میشه
در مورد اینکه اقایون به نفعشونه یه خانم داشته باشن یا چند تا ،کسی اونا رو به چند همسری مجبورشون نکرده
سلام
گفتار نیک عزیز :
من با هیچیک از گفته های شما دوستان عزیز کاری ندارم البنه من هم کاملا" موافقم با اینکه هیچ کس نه زن و نه مرد حق سوء استفاده از احکام دین و شرع رو نداره ... فقط چند نکته :
[b]
1-اینگونه موارد فقط در ایران نیست بلکه کلا" در جوامع اسلامی وجود داره
2-اتفاقا" زن ایرانی از جایگاه بهتری نسبت به زنان مثلا" غربی وجود داره
3-ایران یعنی یک ملت و ملت یعنی من ، تو ، او ، ما و همه .......دوست عزیز چرا ما خودمون رو عقب مونده بنامیم .البته پیشرفت علمی و صنعتی غرب نسبت به ایران قابل انکار نیست که اون رو هم نباید فراموش کرد که ایران یک کشور در حال توسعه ست که الحمدالله به سرعت داره به سمت پیشرفته شدن حرکت میکنه و انشاء الله موفق هم میشه چون جوانان زحمت کش و موفقی داره که به سرعت و با کمترین امکانات دارن قله های پیشرفت رو طی می کنن.............اما نباید پیشرفت در یک زمینه رو تعمیم داد به کل رمینه ها .هر کسی در زمینه ای تخصص داره و در بقیه زمینه ها نیازمند یادگیریه و در نهایت پیشرفت علمی به تنهایی نشانه تمدن نیست بلکه تمدن حاصل پیشرفت در زمینه علمی و صنعتی و فرهنگی و کسب فضائل انسانیه د رکنار هم که با مطالعه تاریخ مشخص میشه که تمدت اسلامی پایه گذار تمدن بوده و پایه گذارش حضرت رسول اکرم (ص) بوده اگر غیر از این بود جامعه عرب در حد همون جاهلیت و جمود و ثبات مونده بود در حالیکه تمدن اسلامی به سرعت جوامع اطرافش رو جذب کرد و به یک تمدن عظیم تبدیل شد.......
4- البته زن غربی خیلی از زن ایرانی بخشنده تر و دلسوز تره از این لحاظ که همه رو از خوان پرنعمت خودش بهرمند میکنه اما خودش همیشه تشنه ست در حالیکه نجابت و حتی به گفته خود غربیها زیبایی زن ایرانی در جهان مثال زدنی و نمونه ست .............و این برای زن ایرانی یعنی افتخار و سربلندی
5- امروزه کشورهای به اصطلاح پیشرفته از همین اندازه پیشرفت ایران در هراسند و دسن ه هر کاری میزنن که ملت ایران جلوتر از این نره ...........این یعنی افتخار برای زن و مرد ایرانی
پس ما عقب مانده نیستیم...................[/b]
از توضیح شما سپاسگزارم .
من مقایسه به مثل نکردم و اصلا در ذهن من مقایسه با زنان کشورهای غربی و اسلامی دیگر کاری نبود .
من به جایگاه زن ایرانی همان گونه که باید نگاه می کنم . نه بیشتر و نه کمتر . اهل مقایسه هم نیستم .
این توضیحات شما مرا خوشحال نمی کند چرا که واقعیت درون جامعه را خیلی خوب می بینم و درک می کنم و باور دارم حلوا حلوا دهان شیرین نمی شود . هر چند که باور دارم زن ایرانی بسیار تلاش گر است و پویا اما جایگاهی که باید در نظام قانونی کشور داشته باشد را ندارد .
گفتار نیک و موعود عزیز خواهش می کنم موضوع را به حاشیه نبرید و بحث ها در راستای مقاله باشد.
بحث ما در مورد چند همسری یا خیانت در مردان است.
گل مریم عزیز آنچه در این مقاله آمده و در ادامه آن خواهد آمد بیانگر این است که اسلام شرایط سختی برای تعدد زوجات دارد ، که در خود قران آمده که نمی توانید این شرایط را رعایت کنید و تاکید بر تک همسری دارد .نقل قول:
نوشته اصلی توسط گل مریم
اتفاقا دانشمندانی که در امور دین کاوش دارند اثبات کردند که اسلام بر تک همسری تاکید دارد و رویکرد اغلب مردان به چند همسری را ناشی از دلایل باطل می دانند .
آنهایی که از اصل تعدد زوجات در اسلام سوء استفاده می کنند و به نفع خود برداشت می کنند ، عامه مردان است نه مردان کاوشگر و عالم در دین اسلام .
در ادامه مقاله خواهید دید که نظر تعدادی از دانشمندان اسلامی را خواهید دید که به نفع مردانی که در پی زنان دیگر هستند چه در جهت تعدد زوجات چه معشوقه گرایی نیست.
و اما دیدگاه بزرگان اسلام شناس در رابطه با چند همسری
http://www.hamdardi.net/imgup/18460/...0764b9e73d.gif دیدگاه مطهری نسبت به عدالت و اجازه همسر نخست
مطهری در بحث چند همسری با تکیه بر آیات قرآن کریم به طور جدی عدالت را مورد توجه قرار داده و می گوید "مهمترین اصلاحی که اسلام در این موضوع رسم کرد ،الزامی کردن شرط عدالت بود ، اسلام اجازه نداد به هیچ وجه تبعیضی میان زنان و فرزندان آنها صورت گیرد"فان خفتم الا تعدلوا فواحدة " اگر بیم دارید که عدالت نکنید (یعنی اگر اطمینان ندارید که به عدالت رفتار کنید ) پس به یک زن اکتفا کنید .قران شرط ازدواج مجدد را رعایت حقوق مادی و معنوی همسر نخست و نفی بی عدالتی قرار داد." پیامبر اکرم می فرماید " هرکس دو زن داشته و در میان آنها به عدالت رفتار نکند (مثلا به یکی از آنها بیشتر از دیگری اظهار تمایل کند ) در روز قیامت در حالی محشور خواهد شد که یکطرف از بدن خود را به زمین می کشد تا سرانجام داخل آتش شود " مطهری توضیح میدهد که "با توجه به اهمیتی که اسلام برای این شرط قائل است و این که معمولاَ احساسات مرد نسبت به همه زن ها یکسان و یک درجه نمی باشد رعایت عدالت کار بسیار دشواری است و از مشکل ترین وظایف به شمار می رود . وی معتقد است اسلام به قدری به حقوق زن و رعایت عدالت توجه داشته که اگر مرد و زن در حین عقد با هم توافق کنند که زن از برخی حقوق خود دست بکشد و با زن اول در شرایط مساوی نداشته باشد چنین شرط هم صحیح نمی باشد .
استاد مطهری اجازه همسر نخست را در چند همسری لازم می داند و معتقد است " به موجب عقد ازدواج ،هریک از زوجین به دیگری تعلق می گیرد و از آن او می شود حق استماعی که هرکدام نسبت به دیگری پیدا می کند از آن جهت است که منافع زناشوئی طرف را به موجب عقد ازدواج مالک شده است و از این رو در تعدد زوجات آنکه ذی حق شماره اول است زن سابق است ،معامله ای که میان مرد و زن دیگری صورت می گیرد در حقیقت معامله" فضولی" است زیرا کالا مورد معامله ،یعنی منافع زناشوئی مرد قبلا به زن اول فروخته شده و جز مایملک او محسوب می شود . وی نتیجه می گیرد "پس آن کس که در درجه اول باید نظرش رعایت شود و اجازه او تحصیل گردد زن اول است که حق دارد درباره شوهر خود تصمیم بگیرد که زن دیگر اختیار کند یا نکند " مطهری این قاعده را هم چون فروختن مال به فرد دیگر می داند اگر چه وی در سطر های پایین تر توضیح می دهد که این نظر مبنی بر این است که طبیعت حقوقی ازدواج را مبادله منافع بدانیم و این نظر خالی از اشکال نیست .
http://www.hamdardi.net/imgup/18460/...0764b9e73d.gif نظر علامه طبا طبائی
مرحوم علامه طبا طبائی در خصوص چند همسری و نقش و تکلیف حکومت اسلامی معتقد است "اگر حکومت اسلامی وجود داشته باشد ، می تواند مردم را از این ستم هائی که به اسم تعدد زوجات روا می دارند منع کند بدون اینکه حکم الهی مبنی بر مباح بودن تعددزوجات را تغییر دهد در واقع تصمیم حکومت یک تصمیم اجرای عمومی است که برای مصلحت مردم اتخاذ می شود ،مثل موردی که کسی شخصاَ تصمیم به ترک تعدد زوجات می گیرد و این تصمیم به منظور تغییر حکم الهی و مخالفت با آن نیست ، بلکه به خاطر مصلحت شخصی است که برای خود تشخیص می دهد و تصمیم می گیرد این عمل که برای او مباح است را ترک کند
باران عزیز عذرخواهی میکنم از اینکه :72:.... احساس کردم لازم بود
بررسی قانون نویسی چند همسری در ایران
قانونگذار ایران از همان ابتدا در خصوص چند همسری و تعداد زنانی که یک مرد می توانست داشته باشد سکوت اختیار کرده است اگر چه این کار به دلیل مخالفت با این امر نبوده بلکه به علت اقتباس از فقه امامیه این امر را مباح می دانسته است وموادی در قانون مدنی وجود دارد که به اجمال می رساند که مرد می تواند زنان متعدد بگیرد (مواد 900،901،٩42 ) و تنها در دو ماده 1048و 1049 قانون مدنی برای آن ایجاد محدودیت کرده است (جمع بین دو خواهر ممنوع است اگرچه به عقد منقطع باشد )(هیچ کس نمی تواند دختر برادر زن و یا دختر خواهر زن خود را بگیرد ، مگر به اجازه همسر خود)
در حقوق ایران قبل از قانون حمایت از خانواده مصوب 1346 چند همسری در صورتی که از حد مقرر تجاوز نمی کرد مجاز بود اما قانونگذار در سال 46 با وضع قانون حمایت از خانواده در ماده14 تحقق این امر مشروط کرد به تحقیق درباره امکان اجرای عدالت و توانائی مالی از سوی داد گاه و با این کار برای این امر ایجاد محدودیت کرد و ضمانت اجرای آن را ماده 5 قانون ازدواج مصوب 1310-1316 - 6 ماه تا 2 سال حبس تادیبی قرار داد . این قانون در سال 1353 مورد بازنگری و اصلاح قرار گرفت و ماده 14 تغییر کرد و دو ماده 16 و 17 در خصوص شرایط تعدد زوجات به تصویب رسید که در ان تنها احراز توانایی مالی مرد و اجرای عدالت را برای مباح ساختن چند همسری کافی ندانست و به موجب آن مرد تنها در شرایط خاص و با اجازه همسر نخست بود که می توانست زن دیگری اختیارکند( مانند ابتلا زن به امراض صعب اعلاج، عدم تمکین زن ، عقیم بودن زن و ...) وضمانت اجرای این قانون را قسمت دوم ماده 17 قرار داد که"هرگاه مردی با داشتن همسر بدون تحصیل اجازه از دادگاه مبادرت به ازدواج نماید به حبس جنحه ای از شش ما تا یک سال محکوم می گشت" . همین مجازات مقرر بود برای عاقد یا سردفتر در صورت تخلف از این قانون . اگر چه شورای نگهبان قانون اساسی به استناد اصل 4 قانون اساسی مجازات مندرج در این قانون را خلاف شرع اعلام کرد (نظریه ش 21056 -3/6/63) و درپی آن محاکم با نوعی سردرگمی با این قانون روبرو شدند به طوری که این قانون عملا منسوخ شد . شورای عالی قضائی در سال 1361 به موجب مصوبه ای که عمدتاَاز ماده 8 قانون حمایت از خانواده مصوب سال 53 اقتباس شده بود در قباله های ازدواج شرطی مشابه ماده 1119قانونی مدنی درج کرد که به موجب آن در بند 12 قسمت ب هرگاه مردهمسر دیگری بدون رضایت زن نخست اختیار کند یا به تشخیص دادگاه نسبت به همسر خود اجرای عدالت نکند زن وکالت بلا عزل یا حق توکیل به غیر دارد تا با مراجعه به دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید . در حال حاضر ازدواج مجدد مرد بدون اجازه از دادگاه فاقد ضمانت اجرای کیفری است و به لحاظ قانونی ازدواج دوم معتبر و نافذ محسوب می گردد و تنها در صورت عدم ثبت ازدواج بعدی طبق ماده 645قانون مجازات اسلامی به حبس تعزیری تا یک سال محکوم خواهد شد و زن نخست براساس ماده 1119 قانون مدنی می تواند در خواست طلاق بدهد و این تنها حقی است که قانون گذار در طول قانون نویسی خود برای زن قائل شده است " اگرچه برخی از فقهای اعظام از جمله فاضل لنکرانی ، میرزا جواد تبریزی ، صافی گلپایگانی ،مکارم شیرازی و مقا معظم رهبری مطابق قول به انصراف فتوا داده و وکالت را شامل حال نشوز زن نمی دانند و طلاق را در این حالت باطل می دانند . اما امام خمینی (ره) وکالت در طلاق توسط زن در صورت اختیار همسر دیگر را مجوز طلاق برای زن می داندهر چند زن تمکین نکند(8) .آخرین اقدام قانون نویسان ایران در خصوص چند همسری ماده 23 لایحه حمایت از خانواده است که در آن " اختیار همسر دائم بعدی منوط به اجازه دادگاه پس از احراز توانایی مالی و تعهد اجرا عدالت بین همسران است ) که در واقع حذف کسب اجازه از همسر نخست و احراز توانایی مالی مرد توسط دادگاه بازگشتی است به قانون حمایت از خانواده سال46 چیزی عقب تر از قانون سال53 .در این لایحه یک حق برای زن نخست ویک ضمانت اجرا برای ماده 23در نظر گرفته شده است. به موجب تبصره ماده 23" در صورت تعدد ازدواج چنانچه مهریه حال باشد و همسر نخست آن را مطالبه نماید اجازه ثبت ازدواج مجدد منوط به پرداخت مهریه زن اول است "بدون آنکه به صحت و درستی عقد دوم خللی وارد شود وبراساس ماده 47 هر سر دفتری که اقدام به ثیت ازدواج مجدد بدون اجازه از دادگاه نماید سر دفتر به انفصال دائم از اشتغال به سردفتری محکوم می شود بدون آنکه چیزی متوجه مرد باشد . و این در حالی است که با تصویب این لایحه طبق ماده 53 همین لایحه کلیه قوانین سابق در خصوص رسیدگی به دعوای خانوادگی منسوخ خواهد گشت . اما اعضاء کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس در پی اعتراضات صورت گرفته اقدام به حذف ماده 23 این لایحه و تصویب کلیات آن کردندو برای رفع خلاء نبود قانون چند همسری به موازات بند 4 ماده 53 که در صورت تصویب این لایحه قانون حمایت از خانواده سال 53 منسوخ می شد نیز حذف گردید تا هر جایی از قانون حمایت از خانواده سال 53 با این لایحه مغایرت داشته خود به خود لغو ولی در مواردی که قانون سال 53با قانون فعلی مغایرت نداشته به قوت خود باقی بماند از جمله ماده 16 قانون حمایت از خانواده سال 53 که به نظر اکثریت مغایرتی با این لایحه نداشت اما این اقدام نیز در حالی صورت گرفت که لایحه تا سیر نهایی و تصویب در مجلس و تایید آن در شورای نگهبان قابلیت اجرا نداشته و قوانین سابق کما فی سابق لازم‌الا‌جراست بنابراین در حال حاضر مقررات مندرج در ماده 16 پا برجاست اما این اقدام کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس با این پرسش روبرو است که آیا ماده 16 جایگزین ماده 23 این لایحه شده است و تصمیم کمیسیون در رابطه با ازدواج مجددهمان تصمیم قانون گذار در سال 53 است.
نویسنده : سمیرا وکیلی
منبع