ب : دریافت علوم
چنان که ارائه ونشر علوم در فضای مجازی پسندیده، نیکو و گاه لازم و واجب است، دریافت علوم و نکات علمی از این طریق هم امری پسندیده و گاه لازم است. در حقیقت فلسفه ایجاد فضای مجازی، دسترسی آسان همگان به اطلاعات است و همان طور که پیشتر اشاره شد فضای مجازی، کتابخانه بزرگ، شهر علم و دریای بی نهایت محصولات علمی است.
از جمله چیزهائی که به هنگام دریافت علوم، نسبت به آن سفارش شده است، توجه به مفید و پسندیده بودن علوم است ؛ بر این اساس باید دقت شود تا علم دریافتی علاوه بر مفید بودن، مُضِل و گمراه کننده نیز نباشد .
امام باقر(ع) ذیل آیه (فَلیَنظُرِالاِنسانُ اِلی طَعامِهِ) فرمودند: مقصود از طعام، علمی است که دریافت می‌کند ؛ (عِلمُ الَّذی یَاخُذُهُ عَمَّن یَاخُذُهُ . یعنی مقصود از طعام همان علمی است که از افراد دریافت می‌کند.
پس پیش از دریافت علوم، باید به آن بنگرد و توجه کند و دقت نماید تا فاسد نباشد، گمراه کننده نباشد و به اعتقادات، اخلاق، ارزش های دینی و شیوه صحیح زندگی و رفتارهای او زیان وارد نسازد.
این قانون فقط درمورد علوم منتشر شده در فضای مجازی صدق نمی‌کند بلکه در همه موارد باید انسان توجه کند تا آنچه به دست می‌آورد برایش مفید باشد، ودر بُعدی از ابعاد زندگی، مؤثر و نافع باشد و هیچ زیانی برایش نداشته باشد ؛ به ویژه برای دین و اخلاق و رفتار وی مضر نباشد.
ونیز علومی نباشد که برآمده از قیاس، بدعت و آرای فاسد افراد باشد خلاصه سخن آنکه، گشت و گذار علمی در فضای مجازی کاری نیک و پسندیده و گاه لازم است اما باید مواظب بود تا آسیبی به او وارد نساخته و آرمان، اعتقاد، اخلاق و رفتار او را تباه نکند.
خودداری از سرقت علوم
منظور از سرقت علوم، کپی محصولات علمی دیگران و ثبت آن به نام خود است(کپی رایت). همان گونه که برداشتن اموال و دارایی مادی دیگران که اختصاص به آنها دارد و خودشان آن را تحصیل نموده اند، سرقت محسوب می‌شود، بهره گیری از فعالیتهای علمی مانند مقاله، کتاب، نکات علمی و محصولات دانشی که کسی آن را با فکر و اندیشه و تلاش و همت خود پدید آورده است، بدون اجازه وذکر نام صاحب آن اثر، اشکال دارد و نوعی سرقت است.
ضمن اینکه این امر از نظر اخلاقی کاری مذموم و ناپسند است، از نظر احکام شرعی و نگاه مراجع عظام هم کاری حرام و نامشروع شمرده می‌شود ؛ به عبارت دیگر، کپی رایت از نظر احکام شرعی دارای اشکال است .
بر این اساس اگر یک محقق مجاز به بهره گیری از نعمت فضای مجازی شد، نباید به سرقت علم آلوده گردد وحاصل تحقیقات دیگران را که برای بهره گیری عموم در فضای مجازی منتشر می‌شود، سرقت نموده وبه نام خود انتشار دهد. این یک گناه بزرگ است.
فرقی نمی‌کند که فرد از طریق جستجو مطلبی را یافته و به نام خود ثبت کند یا اینکه آن مطلب رابه شخص دیگری بفروشد، نظیر برخی افرادکه در نهایت تأسف ٍ، مطالبی را از اینترنت کپی کرده وبعد همان مطلب را به شخص دیگری می‌فروشند تا به نام او منتشر شود .
این هم یک دروغ است و هم یک نوع سرقت است و هم یک معامله باطل و تجارت غیر قانونی.
