دختر و پسر ، محرم یا نامحرم؟
عدم آموزش حدود شرعی در مورد محرم و نامحرم در خانواده
عامل مهم در ایجاد اختلال در روابط بین دو جنس_ در جامعه ما _ می‌تواند ناشی از فقدان آموزش صحیح در مورد محرم و نامحرم باشد. خانواده‌ها معمولا در این زمینه برنامه منظمی ندارند. بسیاری از خانواده‌ها اختلاط بین بعضی اعضای فامیل را که با یکدیگر نامحرم هستند، مجاز می‌دانند. روابط صمیمانه بین دخترعمو و پسرعمو، دخترعمه و پسردائی و بالعکس و حتی وجود روابط صمیمانه، در مورد افراد دورتر در فامیل، و نیز مراعات نکردن حجاب در مقابل چنین افرادی نشانگر این است که حدود شرعی مناسب، نه تنها به فرزندان آموزش داده نمی‌شود، بلکه برخی از پدران و مادران نیز در مراعات آنها سهل انگاری و ساده‌اندیشی می‌کنند.
آموزش این حدود و مراعات آنها نه تنها نشانه عقب ماندگی و یا محدود‌سازی فرزندان نیست، بلکه خود نشانگر دقت و توجه یک خانواده به حدود رفتار اجتماعی است.
هر قدر فرهنگ یک خانواده بالاتر باشد، به جزئیات و دقایق زندگی و از آن جمله دقایق در مورد روابط اجتماعی با دیگران توجه بیشتری می‌کند.
برای مثال خانواده‌هایی که به لحاظ فرهنگی در سطح پایینی قرار دارند، حتی در مورد مراعات بهداشت فردی، از جمله صابون زدن دست و یا مسواک کردن دندان از خود بی‌تفاوتی نشان می‌دهند، این بی‌تفاوتی نشانه رشد و یا تعالی آنان نیست، بلکه نشانه پایین بودن سطح فکر و فرهنگ آنان است. مراعات جزییات و دقایق در روابط اجتماعی از این قاعده مستشنا نیست. دختری که در برخورد با افراد نامحرم، از آن جمله پسرعمو، پسرعمه، پسردائی و امثال اینها پوشش خود را مراعات می‌کند و حجاب خود را نگاه می‌دارد و نیز رفتار متین و وزینی در مقابل آنها دارد، با این اعمال، سطح فکر و فرهنگ خود را نشان می‌دهد. به این ترتیب خانواده‌ها خود باید برنامه مشخصی در زمینه آموزش حدود رفتاری با افراد محرم و نامحرم، حلال و حرام به فرزندان خود، داشته باشند.
غیرتی بودن افراطی برخی از برادران و پدران در خانواده
غیرت، یک ویژگی بسیار مثبت و سازنده در بین مردان است اما به شرطی که افراطی نباشد . مردان به انگیزه غیرتمند بودن حدود خانه و خانواده را، پاسداری می‌کنند.
غیرت باعث می‌شود فرد خود را به تلاشی مستمر همراه با صبر بیندازد، تا از این طریق شرایط مناسبی را برای سایر اعضای خانواده فراهم آورد. لازم است ما از یک سو فرزندانمان را غیرتمند بار بیاوریم و از سوی دیگر، نحوه استفاده از غیرت و معنای آن را نیز برای خود و به فرزندانمان تفهیم کنیم.
در صورتی که غیرت با دوراندیشی، تامل، تعقل، صبر و مشورت با دیگران همراه نباشد، چه بسا به ضد خود تبدیل شود و حاصلی جز هدف خود به بار آورد. دختر خانمی در نامه‌ای مسئله دوستی خود با پسری را مطرح می‌کند، وی در قسمتی از نامه خود در این زمینه چنین می‌نویسند: «سال قبل برادرم از این موضوع اطلاع پیدا کرد، به همین دلیل آنقدر با کمربند مرا زد که تمام بدنم سیاه شد، ولی من از این کار دست برنداشتم و حالا فکر می‌کنم اگر آن موقع برادرم با زبانی نرم مرا از زشتی کار آگاه می‌کرد، حالا من دچار این سرگردانی نبودم»، این خانم در بخش دیگری از نامه خود می‌نویسند که: «من با صحبت‌های معلم دینی پی به اشتباه خود بردم» و وقتی در این قسمت نامه اشاره به این موضوع می‌کند که برادرم مرا زد، بدون اینکه به من بگوید چه اشتباهی انجام داده‌ام، خود نشانگر این است که غیرت، بدون توجه به سایر جوانب می‌تواند حتی بسیار مضر هم باشد.
این دختر امروز در یک سردرگمی و سرگردانی به سر می‌برد، زیرا از عمل خود در گذشته براساس صحبت معلم خویش پشیمان است، ولی در عین حال گذشته را نیز با خود و ذهن خود همراه دارد در صورتی که برادر او می‌توانست با شیوه‌های دیگری، خواهر خود را از اشتباهی که مرتکب می‌شد، آگاه بسازد. در عین حال با توجه بیشتر و دقیق‌تر و همراه با صبر و تحمل می‌توانست خواهر خود را تحت مراقبت قرار دهد، تا این مسئله بسیار زودتر و با شیوه‌ای بهتر حل شود.
به این ترتیب نباید غیرت را به‌صورت یک عامل کور و بی هدف و بدون تدبیر به کار گرفت. غیرت خود انگیزه والایی را ایجاد می‌کند تا فرد به گونه‌ای عمل کند که هر چه بیشتر آبروی خانواده و اعضای آن حفظ شود؛ وقتی فردی به گونه‌ای عمل کند که موجب آبروریزی بیشتر شود و حریم خانواده بیش از پیش مورد مخاطره قرار گیرد، در حقیقت باید در مورد صحت عمل تردید کرد.
شیوه برخورد جامعه با نوجوان
در بحث ارتباط نامناسب دو جنس مخالف گفته شد که خود نوجوانان و خانواده هایشان چگونه می توانند به این موضوع دامن بزنند و حال نوبت به سومین دسته از عواملی که در ایجاد برخوردهاو روابط نادرست، بین دختران و پسران در جامعه ی ما موثر است،می رسد که همان نحوه برخورد جامعه، یعنی مردم و اطرافیان نوجوان با مسائل آنان است.
هر یک از ما به مثابه عضوی از جامعه، نه تنها در مورد مسائل تربیتی خود و اعضای خانواده خویش و دانش‌آموزان باید حساس باشیم، بلکه در خصوص هر یک از اعضای جامعه خویش نیز، باید حساسیت لازم را داشته باشیم. اگر در مقابل رفتار نادرست دختر و یا پسری در جامعه ی خود، احساس ناخشنودی و یا ناخوش آیندی به ما دست نمی دهد ، باید در نحوه تفکر و اندیشه خویش، تجدید نظر کنیم. چنانچه انحراف دختر و یا پسری به این لحاظ که پدر و یا مادر او، در معرض بدنامی، رنج و عذاب قرار می‌گیرند، ما را خوشحال نماید، باید در سلامت شخصیتی خود در ارتباط با جامعه ی خویش تردید کنیم. شخصیت سالم اجتماعی و تربیتی اقتضا می‌کند که در مورد تمامی اعضای جامعه خویش حساس باشیم و مشکل آنان را مشکل خود تلقی و به گونه‌ای رفتار کنیم که وضع را برای اشاعه ی فساد، فحشا و هر گونه اختلال در روابط سالم اجتماعی، تغییر دهیم. به این لحاظ لازم است به نکات زیر توجه کنیم.
نخست اینکه از جست‌وجو در امور دیگران اجتناب ورزیم و کمتر در پی یافتن مسائل خصوصی دیگران و تجسس در زندگی آنان باشیم.
دوم آنکه از اشاعه مطالبی که در مورد دیگران می‌دانیم حتی‌المقدور اجتناب کنیم.
سوم آنکه از شما تت و سرزنش نوجوان و خانواده وی، در چنین مواردی، دوری گزینیم.
مهم ترین عامل برای اینکه دختران و پسران مان در مواقعی که داشتن ارتباط اجتناب ناپذیر است ،بتوانند با مراعات حدود شرعی وعرفی جامعه ی مان ارتباط صحیحی با یکدیگر بر قرار کنند ، داشتن خانواده ای سالم ،شاد ،معتقد ، استوار ودر عین حال دوست با فرزند است . اگر خانواده سالم شود ،جامعه هم سالم می شود چرا که از مجموع همین خانواده هاست که جامعه شکل می گیرد. ولی در عین حال نمی توانیم فقط به خانواده ی خود اهمیت دهیم چون فرزندان ما روزی از خانه خارج شده وباید با دیگران به تنهایی ارتباط بر قرار کنند ،پس سرنوشت جامعه ی مان هم باید برایمان مهم بوده واز هیچ تلاشی در جهت کمک به دیگران به منظور داشتن زندگی سالم مضایقه نکنیم .
_____________________________________________
منبع:nedayemoshaver.com-برگرفته از کتاب تحلیلی تربیتی برروابط دخترو پسر درایران
