خواندنيهاي پزشکي

بهترين زمان براي درمان تنبلي چشم


تنبلي چشم (آمبليوپي) نوعي اختلال بينايي است که باعث کاهش ديد مرکزي در چشم به ظاهر سالم مي شود.
به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا، در اين حالت، ساختمان ظاهري چشم سالم است، اما ديد چشم حتي با استفاده از عينک هم کامل نمي شود.
وقتي تکامل بينايي در يکي از چشم ها طبيعي در چشم ديگر غير طبيعي باشد، چشم مبتلا به ضعف بينايي، تنبل است.
بنابراين گزارش، تنبلي چشم در دو تا سه درصد از کودکان ديده مي شود و بهترين زمان براي اصلاح اين حالت دوران نوزادي، يا اوايل کودکي است.
تنبلي چشم در اثر اختلال در عملکرد طبيعي چشم ها و تکامل بينايي اتفاق مي افتد.
تنبلي چشم زماني رخ مي دهد که عيب انکساري شامل: دوربيني، نزديک بيني، آستيگماتيسم در يک ، يا دو چشم وجود داشته باشد. عوامل مسدود کننده مسير بينايي شامل: افتادگي پلک، آب مرواريد، کدورت قرنيه و غيره است. براي اصلاح تنبلي چشم، کودک بايد از چشم ضعيف تر خود استفاده کند که اين حالت با قرار دادن پوشش بر روي چشم قوي تر به مدت چند هفته، يا چند ماه قابل انجام است.
اگر تنبلي چشم اصلاح نشود، امکان ايجاد نقص بينايي شديد و دائمي در چشم تنبل و نيز خطر از بين رفتن ديد سه بعدي و محروميت از نعمت بينايي براي تمام عمر جدي است. (1)

مشاهده تلويزيون و کند ذهني کودکان


بررسي ها نشان مي دهد، که مشاهده تلويزيون و فيلم هاي مخصوص کودکان، براي رشد مغزي کودک مضر است.
به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا، به گفته ي محققان، کودکاني که تلويزيون تماشا مي کنند قادر به پردازش تمامي تصاويري که مي بينند و صداهايي که مي شنوند، نيستند.
دانشمندان خاطر نشان مي کنند: بيشترين آسيب تلويزيون بر مغز کودک مربوط به زماني است که تلويزيون جايگزين آموزش هاي پيراموني و بازي کودک با خواهر و برادر همسالان خود شود. (2)

چرا سرماخوردگي قابل ريشه کني نيست؟


بر اساس تحقيقات انجام شده ريشه کن کردن سرماخوردگي به علت تغيير ساختماني ويروس و مقاوم شدن آن نسبت به داروها مقدور نيست، اما تزريق واکسن سرماخوردگي مي تواند فرد را نسبت به اين بيماري مقاوم کند.
به گزارش سرويس بهداشت و درمان ايسنا، در علم ژنتيک ويروس سرماخوردگي از هوشمندترين نوع ويروس است؛ زيرا به سرعت نسبت به آنتي بيوتيک ها مقاوم مي شود.
اين ويروس در يک پوشش با يک کپسول مخصوص محافظ قرار دارد، که با از بين رفتن آن، ويروس نيز نابود مي گردد.آنتي بيوتيک ها اين پوشش را مورد حمله قرار مي دهند، اما اگر ساختمان اين پوشش کمي تغيير کند، ويروس به نوع جديد تبديل شده، که براي نابود کردن آن نياز به آنتي بيوتيک جديد، يا مصرف هم زمان چندين آنتي بيوتيک است.
با وجود پيشرفت چشمگير علم پزشکي، سرما خوردگي، بيماري جدي به شمار مي آيد که مي تواند زمينه ابتلا به ساير بيماري ها از جمله سينوزيت و عفونت هاي ريوي را افزايش دهد و حتي در سنين بالاي 60 سال منجر به مرگ شود. تا کنون بيش از 200 نوع ويروس سرماخوردگي شناسايي شده و تعداد آن سالانه افزايش مي يابد. اين ويروس هاي سرما دوست در مجاري تنفسي به صورت غيرفعال به خيانت خود ادامه داده، که در صورت ايجاد شرايط مساعد مانند، سرد شدن هوا فعال شده و ايجاد بيماري مي کنند. (3)

کاهش ابتلا به سرطان روده بزرگ با يک ساعت پياده روي در روز


به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا) واحد علوم پزشکي ايران، دکتر «کاتلين ولين» از دانشگاه علوم پزشکي واشنگتون و همکارانش در بررسي هاي خود مشاهده کردند؛ پياده روي روزانه مي تواند از بسياري بيماري ها جلوگيري کند. هرچه ميزان فعاليت ها زيادتر باشد، ميزان خطر کاهش مي يابد.
بررسي ها نشان مي دهد؛ زناني که به مدت يک ساعت در هفته پياده روي مي کردند تا 31 درصد کمتر از کساني که اصلاً پياده روي نداشتند به سرطان روده بزرگ مبتلا شدند. نيز زناني که به انجام تمرينات ورزشي به مدت 4 ساعت در هفته مي پرداختند، 44 درصد کمتر از سايرين، علايم سرطان روده بزرگ را نشان دادند.
پژوهشگران به اين نتيجه رسيدند، که افراد بزرگسال براي حفظ سلامتي از جمله جلوگيري از ابتلا به سرطان روده بزرگ بايد به انجام فعاليت هاي روزمره و ورزش هايي مثل پياده روي تشويق شوند. (4)

رابطه تشنج در کودکان و کندذهني


دکتر منصوره تقاء متخصص بيماري هاي مغز و اعصاب تأکيد کرد: چنانچه کودک در سنين 10 تا 12 سالگي دچار تشنج شود، اهمال در مراجعه به پزشک متخصص عواض غيرقابل جبراين روي حافظه کودک بر جاي مي گذارد.
وي کند ذهني را شايع ترين عارضه تشنج دانست و گفت: کندي حرکتي عمومي نيز يکي ديگر از عوارض شايع تشنج هاي غير قابل کنترل است، که موجب عدم توانايي فرد در انجام کارهاي با ظرافت و مهارت مي شود. عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، با اشاره به تنوع حمله ها در بيماران مبتلا به صرع گفت: در شکل حرکتي حمله، بيمار ممکن است در دست يا پا حالت خاصي مانند مشت شدگي پيدا کند، اما در شکل احساسي آن، حمله صرعي مي تواند به صورت سوزن سوزن شدن، احساس گرما يا سرما در دست و پا و نيز به شکل احساس ترس، اضطراب، يا به صورت شنيدن صدا يا احساس بوي خاص، بروز کند.
وي با تقسيم انواع صرع به دو گونه عمومي و موضعي، اظهار داشت: در تشنج عمومي، فرد با شروع تشنج بي هوش مي شود. شايع ترين شکل اين نوع تشنج، تشنج بزرگ است که در آن فرد مبتلا روي زمين افتاده و بي هوش مي گردد. چشم بيمار به سمت بالا خيره شده، دست و پاي او کشيده مي گردد؛ و سپس حرکات ريتميک پيدا مي کند. پس از اتمام تشنج، فرد براي مدتي کوتاه متوجه اطراف خود نيست و به يک خواب عميق فرو مي رود، البته ممکن است زبان خود را از گاز بگيرد، يا بي اختيار ادرار دفع کند.
دکتر تقاء به تشنج پيچيده موضعي اشاره کرد و اظهار داشت: در اين نوع تشنج، ابتدا در چهره فرد حالت خيرگي يا اضطراب نمايان مي شود، پس از آن فرد براي مدت بسيار کوتاهي از نظر هوشياري افت پيدا مي کند و گاه حرکات ظريفي، چون مکيدن لب ها يا ماليدن دست ها را از خود نشان مي دهد.
عضو هيأت علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران با اشاره به اين که درمان صرع عمدتاً دارويي است، افزود: تشخيص نوع تشنج و نيز عواملي، چون سن، جنس، توانايي خريد دارو و دفعات تشنج در تعيين نوع دارو بسيار مؤثر است.
با اين که دارو درماني، کنترل کننده است، ولي در مواقع که تشنج با مصرف دارو کنترل نمي شود، پزشک متخصص با روش تشخيص صحيح، عمل جراحي را براي بيمار انتخاب مي کند.
بي خوابي، گرسنگي، کمبود قند خون، فشار عصبي و خستگي بيش از حد در تشديد تشنج نقش عمده اي دارند. تب نيز مي تواند فرد را مستعد تشنج هاي بيشتر مي کند. بنابراين پايين آوردن تب به ويژه در کودکان مبتلا به صرع الزامي است. (5)

بالابودن مشکلات شنوايي جوانان سيگاري


مطالعات جديد نشانگر آن است که جوانان سيگاري، يا مادراني که دوران بارداري سيگار مي کشند، احتمال مشکلات شنوايي را در فرزندانشان بيشتر مي کنند. اسکن هاي اين عده نشان مي دهد که قرار گرفتن در معرض دود سيگار ماده سفيد مغز را که مسؤول ارسال پيام است، دچار تغيير مي کند.
افراد متأثر از اين مشکل در محيط هايي که عاملي براي حواس پرتي در آن ها وجود داشته باشد، مشکلاتي نيز خواهند داشت. به يقين درکلاس درس - جايي که سايرين حرف مي زنند و محيط پر جنبش و جوش است - اين مشکل در ترکيب با ساير مشکلات؛ مثل اختلال رفتاري مي تواند دانش آموز را به سوي ناکامي در تحصيل بکشاند. (6)

اعتماد به نفس بيشتر مادران شيرده


دکتر «عليرضا مرندي» رييس انجمن نوزادان، گفت: تماس پوستي مادر و نوزاد به خصوص در 60 دقيقه اول تولد از لحاظ عاطفي بسيار با ارزش است و باعث افزايش شير مادر مي شود. تغذيه نوزادان با شير مادر علاوه بر اين که روابط عاطفي و اجتماعي مادر را بهبود مي بخشد، اعتماد به نفس او را نيز افزايش مي دهد.
در دقايق اوليه پس از تولد، ارتباط چشمي مادر و نوزاد بسيار اهميت دارد و 85 درصد ارتباط اين دو در اين دقايق ارتباط چشم در چشم است که در ايجاد عشق و عاطفه ي متقابل بسيار مؤثر است . در آغوش گرفتن نوزاد و تغذيه او با شير مادر هورمون عشق را در مغز مادر و نوزاد فعال مي کند و متعاقب آن تحمل درد و احساس آرامش را به صورت متقابل افزايش مي دهد.
تغذيه با شير مادر به خصوص 60 دقيقه اول پس از تولد مهم ترين اقدام در تقويت سيستم ايمني بدن نوزاد و مهم ترين اقدام در تقويت سيستم ايمني بدن نوزاد و مهم ترين عامل در جلوگيري از مرگ و مير کودکان زير پنج سال است.
به شير روزهاي اول «آغوز» گفته مي شود، که فوايد بسياري براي نوزاد دارد. ترکيبات آغوز، مانند: چربي، پروتيين، ويتامين و آب متناسب با نياز بدن شيرخوار است.
تغذيه کودک تا شش ماهگي تنها بايد با شير مادر صورت گيرد و استفاده از غذاهاي کمکي، پس از نه ماهگي توصيه مي شود. تنها ويتامين کمکي که بايد در کنار تغذيه با شير مادر به نوزاد داده شود، ويتامين «د» است. (7)

افراد شاد، سالم ترند


يک تحقيق جديد نشان مي دهد، که قلب شاد سالم تر است. به گزارش پايگاه اينترنتي رويترز، اين مطالعه که بر روي سه هزار بزرگسال سالم انگليسي انجام شد، نشان داد که سطح کورتيزل در خون افراد شاد، پايين تر است.
کورتيزول يک هورمون تنش زا است که اگر به صورت مزمن بالا رود، مي تواند موجب بروز مشکلاتي ؛ از جمله: ابتدا به فشار خون بالا، چاقي شکمي و کاهش عملکرد ايمني بدن شود.
يافته هاي اين مطالعه جديد تأکيد بر اين است که شادي و ساير احساسات مثبت با «واکنش هاي زيستي که حافظ سلامتي است» ، ارتباط دارد. (8)

رابطه ي خستگي پاها با مشکلات قلبي


محققان آمريکايي مي گويند: افراد داراي علايم خستگي پاها، يا RLS دو برابر بيشتر از ساير افراد، مبتلا به سکته قلبي يا مغزي مي شوند. علامت خستگي پاها، حرکت پاها با فشار شديد بر آن ها مي باشد، که اغلب با خارش، کشيدگي، يا احساس درد همراه است. اين علايم هنگام استراحت و خواب تشديد مي شود. حدود 5 تا 10 درصد بزرگسالان داراي اين شرايط هستند، که از اين تعداد، 80 درصد آن ها هنگام خواب پاهايشان را تکان مي دهند.
دانشمندان مي گويند: اختلالات خواب نيز مي تواند با بيماري هاي قلبي در ارتباط باشد. (9)

خطر خود درماني؛ هنگام دل درد کودکان


رييس انجمن گوارش و کبد کودکان ايران تأکيد کرد: خانواده ها بايدل دل درد کودکاني را جدي بگيرند و از خوددرماني براي مقابله با اين مشکل بپرهيزند؛ چرا که عدم درمان به موقع و صحيح مي تواند باعث عواقب جبران ناپذير در سلامت کودکان شود .
وي با اشاره به اين که بيش از 100 نوع علت دل درد در کودکان تعريف شده است، گفت : تشخيص و درمان صحيح دل درد تنها از طريق پزشک بايد انجام گيرد و خانواده ها از دادن داروهاي گياهي ، شيميايي و خوددرماني براي بهبود دل درد کودکان خودداري کنند. دکتر خاتمي تصريح کرد: دل دردهايي که با علايمي نظير تب، سرفه، درد دست و پا، اسهال و استفراغ همراه است، به سادگي درمان نمي گردد و بايد جدي تر گرفته شود.
وي در مورد دردهاي شايع نوزادان در چند هفته اول زندگي آنان گفت: دل دردهايي که در نوزادان يک و دو ماهه بروز مي کند، کوليت، يا قلنج نام دارد که با گريه، جيغ و جمع کردن دست و پاي کودک به سمت شکم به مدت يک تا دو ساعت و بيشتر در شب ها اتفاق مي افتد که مادر مي تواند با بغل کردن نوزاد به او کمک کند تا هواي داخل معده اش تخليه گردد.
وي با اشاره به اين که دل دردها به دو نوع با علت و بي علت تقسيم مي شود، خاطر نشان کرد: در کودکان سنين سه تا چهار سال، دل درد با اسهال و استفراغ همراه است و برگشت غذا (ريفلاکس)، ورم معده و روده، کبد، آپانديسيت، سنگ کيسه صفرا و کليه و بيش از 100 نوع بيماري از علت هاي دل درد در کودکان به شمار مي آيد.
دل درد مزمن که بيش از سه ماه طول مي کشد، معمولاً 15 تا 20 درصد کودکان سنين 4 تا 6 سال را مبتلا مي کند نيز 30 درصد دختران راهنمايي و دبيرستان بي علت مي شوند.
از آن جا که بسياري از دل دردهاي کودکان درصورت عدم درمان؛ از جمله اسهال، منجر به فوت مي شود، مراجعه فوري به پزشک جهت تشخيص صحيح علت دل درد و درمان به موقع از اهميت فراوان برخوردار است. (10)

پي نوشت :


1. روزنامه جمهوري اسلامي، 16 / 10 / 1386.
2. روزنامه جمهوري اسلامي، 16 / 10 / 1386.
3. روزنامه جمهوري اسلامي، 16 / 10 / 1386.
4. روزنامه جمهوري اسلامي، 8 / 11 / 1386.
5. روزنامه جمهوري اسلامي، 8 / 11 / 1386.
6. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
7. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
8. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
9. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.
10. روزنامه جمهوري اسلامي، 23 / 10 / 1386.


منبع: مجله نامه ي جامعه شماره 44 - 43