بحران خودکشی

آیا تاكنون با پیشامدهای ناكام كننده ای در زندگی مواجه شده اید، طوری كه دلتان بخواهد به همه چیز خاتمه دهید؟ آیا تاكنون مرگ به عنوان راه حلی بهتر از مبارزه با زندگی برایتان مطرح شده است؟ بسیاری از مردم در دوره ای از زندگی خود به مرگ فكر كرده اند ولی تعداد بسیار كمی از آنها واقعاً به خودكشی عمل می كنند. بحران خودكشی تجربه ای مغشوش كننده, دردناك و سخت است. برای بیرون آمدن از بحران خودكشی, تعیین عوامل ایجاد كننده بحران, فهم احساسات شخص خودكشی كننده و مواجهه با افكار خودكشی گرا مسائل بسیار مهم و اساسی هستند.

● چه چیزی به بحران خودكشی منجر می شود؟

یك بحران خودكشی معمولاً توسط یك تجربه آسیب زا و یا مجموعه ای از تجارب كه احساس ارزشمندی شخص را پایمال می كنند, ایجاد می شود. این تجارب شامل یك فقدان اساسی, ناكامی در نیل به اهداف شخصی و یا مشكلات شخصی دراز مدت می باشند. زمانی كه نظام مقابله ای شخص قادر به رویارویی با تجارب منفی زندگی نباشد, افسردگی و یأس ناشی از آن می تواند شخص را به افكار خودكشی آسیب پذیر نماید.

● احساسات شخص خودكشی كننده

عموماً شخص در معرض خودكشی به دلیل احساس بیگانگی از تعاملات اجتماعی كناره گیری می كند. او در پس انبوه جمعیت احساس انزوا و تنهایی می نماید. نیروی لازم برای عملكردهای روزانه كاهش می یابد. احساس خستگی و نوسانات خلقی ایجاد می شوند. خواب, خوراك و عادات مراقبت از خود از نظم معمول خارج می گردند. شخص ممكن است بدلیل سخت و غیر قابل تحمل بودن الزامات زندگی از خوردن خودداری كند, در خواب مشكل داشته باشد, كلاس درس یا كار خود را فراموش كند و از آرایش ظاهری خود غفلت نماید. عواطف خشم, آسیب و غمگینی احساس ناامیدی و درماندگی فرد را در بر می گیرد.

● شیوه های مواجهه با افكار خودكشی

در زیر چند راهبرد جهت مواجهه با معمای بحران خودكشی ذكر شده است. نكته كلیدی برای پیشرفت از طریق این حالت, برقرار كردن رابطه با یك شخص و مشاركت در یافتن راههای جایگزین جهت (توجیه) زندگی (زنده ماندن) است.

۱) ترسها، ناكامی ها و نگرانی های خود را با والدین, دوست, همسر, استاد, مشاور یا یك روحانی در میان بگذارید. اگر شما راه حلی برای مشكلات ندارید به این معنی نیست كه برای آن مشكلات دیگر هیچ راه حلی وجود ندارد. ابراز افكار و احساساتتان آغاز كننده فرایندی است كه از طریق آن نیرو, امید و احساس ارزشمندی مجدداً ایجاد شده و به كشف راه حل های دیگر جهت حل و فصل بحران منجر می گردد. اگر افكار خودكشی پیش از چند روز طول كشید, كمك حرفه ای و تخصصی الزامی خواهد بود.
۲) آنچه را كه موجب ناراحتی شما می شود بطور مشخص بنویسید. علاوه بر این, چگونگی رویارویی تان با مشكلات را معین كنید. با مشخص كردن آنچه جهت مقابله با یك موضوع خاص انجام می دهید, دریچه ذهن خود را برای راه حلهای دیگر باز می گذارید.
۳) افكار مثبت را جایگزین افكار منفی كنید. اگر شما بطور دائمی درباره نقائص, تقصیرها و بدبیاری های زندگی خود تعمق و تفكر نمائید، خود پنداره و نگرشی منفی در مورد آینده را درونی خواهید كرد. تمركز بر اسنادها, توانایی ها و مشاركت های شخصی مثبت, نگرشی متعادل در مورد خود و توانایی هایتان ایجاد خواهد كرد. در بعضی اوقات جهت ایجاد احساس بهتر با خودتان حرف بزنید.
۴) كسانی را كه در صورت كشتن خودتان زندگی آنها آسیب خواهد دید, مشخص كنید. تعیین اینكه آیا كسی در زندگی خود به شما نیازمند است, كاری سخت است. بهرحال, ما همه در شبكه های اجتماعی درگیر هستیم و در هر لحظه از زمان شخصی وجود دارد كه رابطه ای معنی دار با شما داشته باشد. در نظر داشته باشید كه شما به حساب می آئید (برای دیگران مهم هستید), ارزشمندید و استحقاق این را دارید كه چیزها را بهتر سازید.
زندگی در دوره هایی از زمان سخت می گردد, همه فراز و نشیب دارند. یك بخش از خوبی زندگی در این است كه شما امیدوارید فردا بهتر از دیروز خواهد بود.
اگر شما از افسردگی, ناامیدی و افكار خودكشی در رنج هستید, مطمئن باشید كه مراجعه به متخصصین بهداشت روانی برای شما بسیار كمك كننده خواهد بود.

● پیشگیری از خودكشی!؟چرا مردم خودكشی می كنند؟

خصوصیت مشترك ما بین افرادی كه اقدام به خودكشی می كنند داشتن این باور است كه خود كشی تنها راه حل غلبه بر احساسات غیر قابل تحمل است .كشش خودكشی دراین است كه نهایتا به این احساسات غیرقابل تحمل خاتمه می دهد .درتراژدی خودكشی ،آشفتگی ومشكلات عاطفی به حدی شدید می گردند كه فرد را دریافتن راه- های مختلف حل مشكل خود ناتوان می سازند. رحالی كه راه حل‌های دیگری نیز وجود دارند.
همه ما درطول زندگی احساس تنهائی ،افسردگی ،بی كسی ونا امیدی را تجربه می -كنیم .مرگ یكی از اعضای خانواده وشكست دربرقراری ارتباط از جمله مواردی هستند كه اعتماد به نفس ما را تحت تأثیر قرارداده احساس بی ارزشی را در ما بوجود می -آورند.ورشكستگی‌های اقتصادی نیز از جمله مشكلات عمده‌ای هستند كه بعضی از ما در طول زندگی كم و بیش با آن مواجه می‌گردیم. از آنجائی كه ساختار هیجانی هر شخص منحصر به فرد می باشد هركدام ازما در شرایط مختلف پاسخهای متفاوتی می‌دهیم .
درتشخیص این كه آیا واقعا ٌفردی قصد خودكشی دارد لازم است این موقعیت بحرانی ،از دیدفردمورد ارزیابی قرارگیرد، چرا كه ممكن است موضوعی كه از دید شما از اهمیت كمی برخوردار است بنظر شخص دیگر بسیار مهم باشد ویا واقعه ای كه شما برای آن اهمیتی قائل نمی‌شوید برای شخص دیگر بسیار ناراحت كننده و مهم تلقی گردد.
بدون توجه به ماهیت بحران ،اگر كسی احساس می كند كه دیگر تحمل مشكلات را ندارد خطر اقدام به خودكشی ،به عنوان راه حل جذاب برای وی وجود دارد.

● علائم خطر

حداقل ۷۰ درصد كسانی كه اقدام به خودكشی می‌كنند قبل از اقدام ،به گونه‌ای قصد خودشان را نشان می‌دهند .آگاهی از این نشانه‌ها وحاد بودن مشكلات فرد میتواند د ر پیشگیری از چنین تراژدیهایی كمك كننده باشد. اگر شما فردی را می شناسید كه در برقراری یك ارتباط هدفمند ویا رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده درموقعیت پراسترسی قرار دارد و یا حتی به دلیل شكست درامتحان دچار مشكل می‌باشد لازم است درصدد یافتن سایر علائم بحران برآئید.
بسیاری از افراد غالبا با ابراز جملاتی همچون « دلم می خواهد خودم را بكشم »یا « نمی دانم چه مدت دیگر می توانم این فشارها ومشكلات را تحمل كنم » ،یا اینكه «من قرص‌هایم را برای روزی نگهداشته‌ام كه كارها واقعا بدتر گردد» یا« اخیرا طوری رانندگی می كنم گوئی واقعا برایم اهمیت نداردچه اتفاقی برایم پیش بیاید.» دیگران را مستقیما از برنامه خود كشی خود مطلع میگردانند.بطور كلی وجود احساس افسردگی ، ابراز درماندگی ،تنهایی ونا امیدی شدید می تواند بیانگر افكار منجر به خودكشی درفرد باشد.گوش دادن به صحبتهای فرد كه نشانهٔ درخواست كمك از طرف اوست حائز اهمیت بسیاری است چرا كه معمولا این گونه صحبتها تلاش نا امیدانه فرد جهت برقراری ارتباط ، دریافت كمك و درك مشكلاتش توسط دیگران می باشد.
بیشتر اوقات دررفتار بیرونی افرادی كه به فكر خودكشی می افتند تغییراتی دیده می‌شود آنها ممكن است با بخشیدن اموال قیمتی خود ومرتب كردن كارهایشان خود را برای مرگ آماده كنند .آنها همچنین ممكن است از اطرافیان خود كناره گیری نموده الگوی خواب و خوراك خود را تغییر دهند ویا علاقه‌أشان را نسبت به فعالیتها یا ارتباطات گذشته‌اشان از دست بدهند.
چنین تغییرات ناگهانی وشدید می تواند به عنوان زنگ خطر تلقی گردد چرا كه با این تغییرات فرد خود را درموقعیتی می بیند كه بزودی مشكلاتش تمام خواهد شد و به آرامش دست خواهد یافت .

● باورهای غلط وحقایقی راجع به خودكشی

▪ باور غلط :
فرد باید دیوانه باشد كه حتی فكر خودكشی به سرش بزند .

ـ حقیقت :
بیشتر مردم گاهگاهی درطول زندگی خود درمورد خودكشی فكر كرده‌اند. بسیاری از افرادی كه خودكشی می‌كنند ویا اقدام به خود كشی حقیقت : اغلب مواقع عكس قضیه درست است ،كسانی كه اقدام‌های قبلی خودكشی داشته‌اند بیشتر در معرض خطر خودكشی قرار دارند.برای بعضی از این افراد، خودكشی دردفعات دوم و سوم آسانتر می‌باشد.

▪ باور غلط :
كسانی كه قصد جدی خودكشی دارند هیچ كاری را نمی‌توان برای آنها انجام داد .

ـ حقیقت :
بیشتر بحرانها ی منجر به خودكشی ،محدود به زمان بوده و براساس افكار مبهم صورت گر فته‌لند .كسانی كه اقدام به خودكشی می‌كنند به نحوی قصد فرار از مشكلات را دارند .درحالی كه آنها می‌باید مستقیما با مشكلات برخورد نموده تا بتوانند راه حلهای دیگری را بیابند .راه حلهایی كه با كمك افراد علاقمند به آنها درطول بحران مطرح شده و با حمایت آنها این افراد قادر خواهند بود دقیق تر راجع به مسائل فكر كنند.

▪ باور غلط:
صحبت راجع به خودكشی می تواند ایده خودكشی را در فرد بوجود آورد.

ـ حقیقت :
بحران و آشفتگی‌های هیجانی ناشی از آن ،فكر راجع به خود كشی را در ذهن فرد مستعد ایجاد نموده است .علاقمندی وصحبت مستقیم راجع به خودكشی ،این اجازه را به فرد می‌دهد فشار یا ناراحتی صحبت دربارهٔ مشكلات خود را تجربه نماید كه این امر می‌تواند منجر به كاهش اضطراب در وی گردد.این گونه صحبتها همچنین باعث می‌شود فردی كه قصد خودكشی دارد كمتر احساس تنهایی یا انزوا داشته واحتمالا برای وی تسكین دهنده نیز باشد.

● چگونه میتوان به فردی كه قصد خودكشی دارد كمك نمود:
اغلب خودكشی ها را می توان با اقدام‌های بجا و مناسب در مورد افراد در معرض بحران پیشگیری نمود. اگر فردی راكه قصد خودكشی دارد می شناسید لازم است اقدامات زیر را انجام دهید :
ـ خونسرد باشید:دربیشتر موارد عجله‌ای دركار نیست .بنشینید و واقعا به صحبتهای فرد گوش فرا دهید وضمن درك،حمایتهای عاطفی خود را در مورد وی اعمال نمائید.
ـ بطور مستقیم راجع به خودكشی بحث نمائید. بیشتر افراد راجع به مرگ و مردن احساسات مبهمی داشته و آماده دریافت هرنوع كمكی هستند . از صحبت یا سؤال مستقیم راجع به خودكشی ،ترس و وحشتی بخود راه ندهید.
ـ فرد را به استفاده از روش‌های حل مسئله واقدامات مثبت تشویق وترغیب نمائید بخاطر داشته باشید فردی كه در موقعیت بحران عاطفی قرار دارد نمی تواند منطقی ودقیق فكر كند. اورا از هر گونه اقدام جدی وتصمیمات غیر قابل برگشت درموقعیت بحران باز دارید وراجع به تغییرات مثبتی كه امید به زندگی را در وی افزایش می دهد بحث وگفتگو نمائید.
ـ از دیگر افراد كمك بگیرید.علیرغم اینكه شما قصد كمك را دارید،سعی نكنید با ایفای نقش مشاور تمام مسئولیت را خود برعهده بگیرید .درجستجوی افرادی كه بتوانند در زمینه‌های تخصصی به شما كمك كنند برآیید ،حتی اگر به قیمت از بین رفتن اعتماد او به شما شود.اجازه دهید فرد مشكل دار بفهمد كه شما برای وی اهمیت قائلید ونسبت به او چنان علاقمندید كه قصد گرفتن كمك از دیگران جهت رفع مشكلات وی را دارید.
----------------------------
http://www.rasekhoon.net/

سعی کردم از رنگ هایی که شما استفاده کردین استفاده کنم تا زیبایی ظاهر تاپیک حفظ بشه

************************************************** **

علائم و پیشگیری



برخی از راههای پیشگیرانه

- تقویت ایمان مذهبی ، توجه به خدا و قیامت یا زندگی پس از مرگ.
- برقراری تفاهم اخلاقی در اعضای خانواده و رعایت احترام همدیگر، احترام به والدین و محبت به فرزندان.
- شرکت در کارهای جمعی مثل بازیهای سالم و مشروع ، رفتن به گردشهای علمی، زیارت اماکن مقدس و شرکت در بسیج دانش آموزی و یا دانشجویی، و مانند آن.
صله رحم ، و رفت و آمد با بستگان دوستان و افراد مومن و شایسته.

- کنار نهادن آرزوهای بزرگ و طولانی و دور از دسترس.
- مقایسه نکردن امور معیشتی خویش با دیگران ، به ویژه با آنان که از نظر مادی در وضع بهتری هستند.
- تعدیل احساسات و حساسیتهای جوانی، جوان از احساس و حساسیت ویژه ای بهره مند است گاهی افراد در حساسیتها فرد را به عمل خودکشی سوق می دهد حال اگر این احساس تعدیل بشود دیگر به سوی این عمل نمی رود.
اساس خودکشی در نوجوانان و جوانان حساسیت است آنها مسئله قابل ذکر و استدلالی ندارند که در اثر آن بخواهند تن به خودکشی بدهند منطق آنان ضعیف و اغلب قابل تغییر است با مختصر مذاکره و مشاوره ای ، با ایجاد دگرگونی و تغییری در روش زندگی و در محیط او این امر درمان می شود . (47)
دو چیز در بازسازی فرد و پیشگیری و درمان افراد متمایل به خودکشی بیش از دیگر امور موثر است یکی بازسازی شخصیت است و دیگری تقویت ایمان به خدا و زندگی پس از مرگ افرادی که اسیر عواطفند و سطح توقعشان بالا است و خود را عزیزدردانه می دانند و معتقدند که هیچ امری نباید خلاف رای و نظرشان باشد ، با کوچکترین پیش آمدی دست به اعمال خطرناکی می زنند برای جلوگیری از پیشامدهای خطرناکی به مانند خودکشی، راه حل این است که باید شخصیت انسانی او را بازسازی نمود و به او تفهیم نمود و راه و رسم زندگی و علاقه اجتماعی را در او گوشزد کرد، باید به او فهماند که دیگران او را دوست دارند و نیز باید به او تفهیم کرد که نباید او بیش از اندازه وابسته به دیگران باشد، باید بکوشد تا روی پای خود بایستد.

پیشگیری و تقویت ایمان

یکی از مهمترین و بهترین راههای پیشگیری و درمان خودکشی تقویت ایمان است به اعتراف روانپزشکان و متخصصان امر تعلیم و تربیت ، بین خودکشی و افسردگی با بی ایمانی ، رابطه ای مستقیم برقرار است افرادی که دست به خودکشی می زنند یا از ایمان به خدا و زندگی پس از مرگ محرومند و یا از ایمان ضعیفی برخوردارند، حال اگر در جهت تقویت ایمان آنان کوشش بشود و به خدا و زندگی پس از مرگ معتقد گردند، در این صورت از خطر خودکشی مصون می مانند، "دلیل کارنگی" در این باره می نویسد:
" در آمریکا به طور متوسط در هر سی و پنج دقیقه یک نفر خودکشی می کند و در هر دو دقیقه یک نفر دیوانه می شود اگر این مردم از تسکین خاطر و آرمش دین و عبادت به آدمی می بخشد نصیبی داشتند، ممکن بود از اغلب این خودکشیها و بسیاری از دیوانگی ها جلوگیری شود.
دکتر " کارل جونک" معروفترین پزشک روانشناس در یکی از کتابهای خود می نویسد: د رطی سی سال اخیر، مردمانی از تمام کشورهای متمدن جهان به من مراجعه کرده اند ، من صدها بیمار را معالجه نموده ام ، در بین تمام بیماران من ، که نیمه دوم حیات یعنی سنین بالاتر از سی و پنج سال را می گذرانند، یکی پیدا نشده است که مشکل او بالاخره مربوط به پیدا کردن یک عقیده دینی نسبت به زندگی نباشد.
با اطمینان خاطر می توانم بگویم که هر یک از آنان از آن جهت مریض شده بودند که آن چه را که ادیان زنده هر عصر به پیروان خود عطا کرده است، ازدست داده بودند و آنانی که عقیده دینی خود را باز نیافتند، هیچ کدام واقعاً درمان نشدند. (48)
این سخن به خوبی گویای این حقیقت است که مربیان و اطرافیان فردی که در خطر اقدام به خودکشی قرار دارد، مهمترین وطبعی ای که برعهده شان قرار دارد این است که بذر ایمان را در جانش بکارند و آن را تقویت نمایند چرا که با تقویت ایان آسوده خاطر می شود و زندگی برایش با معنا و ارزشمند می گردد و در نتیجه از ارتکاب به خودکشی مصون می ماند.
نظر اسلام درباره خودکشی:
در اسلام اقدام به خودکشی حرام و زشت شمرده شده است آیات قرآنی و روایات معصومان(ع) بر زشتی و نادرست بودن این کار دلالت دارد که اینک به گونه ای فشرده و گذرا، در این باره مطالبی را بیان می داریم.
الف: آیات قرآنی در مورد خودکشی
- ولاتقتلوا بایدیکم الی التهلکه
- خود را به دست خود به هلاکت نیفکنید (49)
- ولا تقتلوا انفسکم ان الله کان بکم رحیماً و من یفعل ذلک عدواناً و ظلماً فسوف نصلیه ناراً و کان ذلک علی الله یسیراً (50)
- و خودتان را مکشید، خداوند نسبت به شما مهربان است و هر که این عمل را از روی تجاوز و ستم انجام دهد به زودی او را در آتش وارد خواهیم ساخت و این کار برای خود آسان می باشد.
- ب: روایاتی چند در مورد خودکشی
از رسول گرامی سلام (ص) : «الذی یخنق نفسه یخنقها فی النار والذی یطعنها فی النار» (51)
«آن که خود را خفه کند و بکشد خویشتن را در آتش جهنم خفه کرده است و آن که با نیزه خودکشی کند در آتش جهنم است.»
- از رسول خدا (ص): "من قتل نفسه بشی فی الدنیا عذب به یوم القیامه.» (52)
هر که در دنیا به هر گونه ای اقدام به خودکشی کند و بمیرد و روز قیامت به همان گونه مشمول عذاب خداوندی خواهد شد.
از رسول خدا(ص): " کان فیمن کن قبلکم رجل به جرح فجزع فاخذ سکنیاً" فخربها یده فما رقا الدم حتی مات، قال الله تعالی: بادرنی عبدی بنفسه حرمت علیه الخبه."
قبل از شما مردی بود که بر اثر جراحت دست بی تابی می کرد چاقو را برداشت و دستش را قطع کرد و از آن به قدری خون چکید تا جان داد. خداوند متعال درباره این شخص فرمود: " بنده من اقدام به خودکشی کرد و جانش را از دست داد من بهشتم را بر این آینده ام حرام کردم واو را به بهشتم راه نمی دهم."
از رسول خدا (ص): من شرب سما " فقتل نفسه فهو یتمساه فی نار جهنم خالدا" مخلدا" فیها ابداً" (53)
هر که زهر بخورد و خودکشی کند، همان زهر را در جهنم خواهد نوشید ودر آتش دوزخ جاودان خواهد ماند.
امام باقر(ع) : " ان المومن یبتلی بکل بلیه و یموت بکل میته الا انه لایقتل نفسه." (54)
همانا مومن به هر بلایی گرفتار می شود و به هر مرگی می میرد جز آن که خودکشی کند."
از امام صادق(ع): من قتل نفسه متعهداً فهو فی نار جهنم خالداً فیها." (55)
هر که عمداً " خود را بکشد او در آتش دوزخ جاودان معذب خواهد بود."
رهیافت های اسلامی
با توجه به این آیات و روایات مذکور بهره می جوییم:
اولاً: مومن اقدام به خودکشی نمی کند آنان که به خدا و قیامت اعتقادی ندارند و از نفس مطمئنه بهره ای نبرده اند و از نظر روحی به جهت نداشتن ایمان آسوده خاطر نیستندبه سوی خودکشی اقدام میکنند.
اما آن که از ایمان راسخ به مبدا و معاد برخوردار است او از گرفتاریها و سختیهای روزگار از کوره به در نمی رود و خم به ابرو نمی آورد در روایت است که پیامبر گرامی(ص) فرمود که مومن از کوه استوارتر است (56)
گرفتاریهای روزگار او را متزلزل نمی کند آن که متزلزل است مومن نیست و آن که مومن است متزلزل نمی شود.
ثانیاً به فرض که بر اثر سختیهای روزگار مومن متزلزل شود رهنمودهای اسلامی او را از عذاب خداوندی می ترساند و می فرماید آن که با اقدام به خودکشی جانش را از دست دهد در جهنم خداوندی تا ابد معذب خواهد بود. توجه و دقت به این رهنمود آدمی را از ارتکاب به خودکشی باز می دارد ایمان به خدا و روز قیامت و توجه به حرمت این کار که موجب عذاب خداوندی خواهد شد مهمترین عامل بازدارنده از این کار است.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
پی نوشت ها
46- خودکشی واپسین تقاضای کمک، روزنامه سلام، مورخه 31/1/1372
47- مسایل خانواده و نوجوانان و جوانان ج 2 ص 185
48- دیل کارنگی آیین زندگی ص 154 به نقل از فلسفی کودک ج 1 صص 458-457
49- بقره، 195
50- نساء، 29 و 30
51- میزان الحکمه خ 16023 ، کنزل العمال، ج 15، ص 35، خ 39961
52- میزان الحکمه ، خ 16024 ، کنزل العمال، خ 39965
53- سنن ابن ماجه: ج 2 ص 1145، به نقل از آثار الصادقین، ج 17، ص 135
54- کلینی، کافی ج 3 ص 112
55- وسایل الشیعه، ج 19 ص 13
56- سفینة البحار ، ماده امن

************************************************** **********
منبع: www.pasokhgoo.ir