خصوصیات يك دوست خوب

دوسـتـان خـوب يـك سري ويژگي دارند كه آنها را از ديگران متمايز مي كند و سبب ميگردد دوستــان بيشتري در كنارخود داشته باشند بنابراين با تـغيـيـر رفـتـار خــود به جرگه اينگونه افراد بپيونديد:

1- يـك دوسـت خـوب حرفهايي كه بصورت محرمانه به وي زده شـده اسـت را نـزد خـود نـگـاه داشـتـه و رازدار شـمــاميباشد.

2- وقت شناس بوده و در قرار ملاقاتها و يا ميهمانيها قابل اطمينان بوده و سر موقع حضور مي يابد.

3- يك دوست خوب به موقعيت، موفقيت هاي شـــما حسادت نمي ورزد.

4- يك دوست خوب هنگامي كه دچار بيماري و كسالت ميـگرديد با شما تماس گرفته و حالتان را جويا مي شود و به عيادت شما مي آيد.

5- وي ميداند كه چه زماني صحبت و چه زماني سكوت نموده و تنها گوش دهد.

6- هنگامي كه حالتان مساعد نبوده و يا دل و دماغ كاري را نداريد و پكر ميباشيد وي از رفتار شما دلخور نميشود.

7- اگر شما به فضاي بيشتري نياز داشته باشيد و يا مي خـواهـيد تنها باشيد، آنها اين رفتار شما را طردشدگي تلقي نكرده و از شما دلگير نميشوند.

8- يـك دوست خــــوب حيوان خانگي شما، مادر زن بدخلق شما و كـودكـان پـر جـنـب و جوش شما را به خاطر شما تحمل خواهد كرد.

9- وقتي نظر او را در مــورد مسئله اي جويا شويد با جان و دل و صادقانه نظرات و عقايد خودش را در اختيارتان قرار مي دهـد و حتـي اگـر بـه نـصايـحش نـيز عـمل نكنيد ناراحت نميشود.

10- وي با شما ميخندد،گريه ميكند و كارهاي ماجراجويانه انجام ميدهد اما به ديگران چيزي در مورد آنها نميگويد.

11- پيش از سر زدن به منزلتان، شما را مجبور نميكند كه خانه را تميز و مرتب كنيد.

12- وي اجازه نمي دهـد كسـي پشت سر شما و در غياب شما در مورد شما بدگويي كند و به دفاع از شما خواهد پرداخت.

13- شما را به كارهاي ماجراجويانه، رشد دهنده و پيشرفت در كار تشويق خواهد كرد.

14- هنگاميكه خودروي شما دچار نقص فني گردد شما را به مقصدتان خواهد رساند.

15- روز تولدتان هميشه به يادش بـوده و اگر برنامـه خـاصـي بـراي آن روز تـــدارك نديده باشيد شما را به بيرون برده و يـا برايتان كيك سفارش ميدهد

16- دوست خوب از شما انتظار ندارد كه اتوماتيك وار با عقايد وي در خصوص مسايلي همچون سياست،مسايل جنسي و مذهب موافق باشيد و به عقايد شما حتي اگر برخلاف عقايدش باشد احترام ميگزارد.

17- هيچگاه شما را نزد ديگران خرد و تحقير نـكرده بلكه همواره به شما احترام ميگذارد و در حضور ديگران از شما تعريف مي كند.

اگر دوستي را سراغ نداريد كه با شما اينگونه رفتار كند شايد يك دليـل آن ايـن باشد كه شما نيز با آنان چنين رفتاري تا بحال نداشته ايد.

رسم رفاقت از نگاه امام صادق علیه السلام


دوست‏خوب یكى از سرمایه‏هاى بزرگ زندگى و از عوامل خوشبختى آدمى‏است و انسان در انس با دوست احساس مسرت مى‏كند و شادمانى و نشاط را در گرو همنشین با رفیق مى‏داند.

«رفیق شایسته‏»، براى جوان جایگاه خاص خویش را دارد و اهمیت‏آن به گونه‏اى است كه در شكل دهى شخصیت او نقش بزرگى ایفا كرده، اولین احساسات واقعى نوع دوستى را در وى ایجاد مى‏كند.

جوان از یك سو به كشش طبیعى و خواهش دل، عاشق دوستى و رفاقت و در پی ایجاد عمیق‏ترین روابط دوستانه با یك یا چند نفر ازهمسالان خود است و از طرف دیگر بر اثر احساسات ناسنجیده و عدم ‏نگرش عقلانى ممكن است در دام رفاقت ‏با دوستان نادان و تبهكارافتد (1) ; از این رو خطر وجود دوستان بد و ناپاك، این نگرانى‏را در جوان ایجاد مى‏كند كه «چگونه یك دوست‏خوب و یكدل راانتخاب كنم؟»

امام صادق(ع) رفقا را سه نوع مى‏داند:

1- كسى كه مانند غذا به آن نیاز هست و آن «رفیق عاقل‏» است.

2- كسى كه وجود او براى انسان به منزله بیمارى مزاحم و رنج‏آور است و آن «رفیق احمق‏» است.

3- كسى كه وجودش به منزله داروى شفا بخش است و آن «رفیق روشن‏بین و اهل خرد» است. (2)

شیوه انتخاب دوست در نگاه پیشواى ششم، این گونه است:

«رفاقت، حدودى دارد، كسى كه تمام آن حدود را دارانیست، كامل‏نیست، و آن كس كه داراى هیچ یك از آن حدود نیست، اساسا دوست‏نیست:

1- ظاهر و باطن رفیق، نسبت‏به تو یكسان باشد.

2- زیبایى و آبروى تو را جمال خود بیند و نازیبایى تو را نازیبایى خود بداند.

3- دست‏یافتن به مال یا رسیدن به مقام، روش دوستانه او را نسبت ‏به تو تغییر ندهد.

4- در زمینه رفاقت، از آنچه در اختیار دارد، نسبت‏به تومضایقه ننماید.

5- تو را در مواقع گرفتارى و مصیبت ترك نگوید.» (3)

«دوست آینه تمام نماى دوست‏» است و دو دوست مثل دو دست‏اند كه‏آلایش یكدیگر را مى‏شویند و به فرموده امام صادق(ع): «كسى كه ‏بیند دوستش روش ناپسندى دارد و او را بازنگرداند، با آنكه توان‏آن را دارد، به او خیانت كرده است.» (4)

امام صادق(ع) ضمن تاكید فراوان به‏انتخاب دوست‏ خوب و پایدارى ‏در این دوستى، جوانان را از رفاقت ‏با نادان و احمق پرهیزمى‏دهد:

«كسى كه از رفاقت‏با احمق پرهیز نكند، تحت تاثیر كارهاى‏احمقانه وى قرار مى‏گیرد و اخلاقش همانند اخلاق ناپسند اومى‏شود.» (5)

در فرهنگ نورانى حدیثى ما، جوانان را از رفاقت ‏با «بدنامان‏» برحذر داشته، (6) آنان را به دورى از دوستان خائن و متجاوز وسخن چین ترغیب مى‏سازند، امام صادق(ع) مى‏فرماید:

«از سه طائفه مردم كناره‏گیرى كن و هرگز طرح دوستى و رفاقت ‏باآن مریز; خائن، ستمكار و سخن چین. زیرا كسى كه براى تو به ‏دیگرى خیانت كند، روزى نیز به تو خیانت ‏خواهد كرد و كسى كه ‏براى تو به دیگران ظلم و تجاوز كند، به تو نیز ظلم خواهد كرد وكسى كه از دیگران نزد تو سخن چینى كند، علیه تو نیز نزد دیگران ‏نمامى خواهد نمود.» (7)

راه و «رسم رفاقت‏» در ثبات و پایدارى دوستى مؤثر است، گوشه‏اى‏از شیوه آن را در كلام امام صادق(ع) مى‏نگریم:

«كمترین حق آن است كه:

دوست‏ بدارى براى او چیزى كه براى خود دوست مى‏دارى. كراهت داشته‏ باشى در حق او، از آن‏چه براى خود كراهت دارى. از خشم اوبپرهیزى، به دنبال رضا وخشنودى او باشى. با جان و مال و زبان ودست و پایت او را كمك كنى. مراقب و راهنماى او و آیینه اوباشى. سوگندش را قبول كنى، دعوتش را اجابت نمایى، هرگاه بیمارشد، به عیادتش بروى و هرگاه فهمیدى حاجتى دارد، قبل از این كه‏بگوید، آن را انجام دهى، و وى را ناگزیر نكنى كه انجام كار رااز تو درخواست كند...» (8)


پی نوشت ها:

1- رابطه دوستى و محبت، احمد مطهرى، ص 58.

2- تحف العقول، ص‏223.

3- الامالى، شیخ صدوق، ص‏397.

4- سفینه‏البحار، ج 2، ص‏59.

5- مستدرك الوسایل، نورى، ج 2، ص 64.

6- وسایل الشیعه، ج‏3، ص‏206.

7- تحف العقول، ص‏326.

8- اصول كافى، ج 2، ص‏169.

امام علي (درود خدا بر او):

* سينه خردمند صندوق راز اوست، و خوشرويى وسيله دوست يابى، و شکيبايى، گورستان پوشاننده عيب‏هاست. و يا فرمود: پرسش کردن وسيله پوشاندن عيب‏هاست، و انسان از خود راضى، دشمنان او فراوانند.

* ناتوان‏ترين مردم کسى است که در دوست يابى ناتوان است، و از او ناتوان‏تر آن که دوستان خود را از دست بدهد.

*هشدار:1- پسرم از دوستى با احمق بپرهيز، چرا که مى‏خواهد به تو نفعى رساند امّا دچار زيانت مى‏کند. 2- از دوستى با بخيل بپرهيز، زيرا آنچه را که سخت به آن نياز دارى از تو دريغ مى‏دارد. 3- و از دوستى با بدکار بپرهيز، که با اندک بهايى تو را مى‏فروشد. 4- و از دوستى با دروغگو بپرهيز، که او به سراب ماند: دور را به تو نزديک، و نزديک را دور مى‏نماياند.