تعریف بازی وتربیت:
بازی :انگیزه ای درونی است که ازروان کودک تاثیر می گیردونیز برآن تأثیر می گذارد(زیور ورزش–1385-صفحه 24)13
تربیت:عبارتست از پرورش مهارت های مختلف زندگی درکودکان وبرسه عامل:حواس,تخیل وشخصیت فرد اثر می گذارد.
یا در تعریفی دیگر:انتخاب رفتار وگفتار مناسب ایجاد شرایط و عوامل لازم وکمک به شخص موردنظر تا بتواند استعدادهای نهفته اش درتمام ابعاد وجود وبه طور هماهنگ پرورش داده شکوفاسازدوبه تدریج به سوی اهداف وکمال مطلوب حرکت کند. (اميني 1384.صفحه 27)12
تربیت از راه آموزش صورت گرفته واین کار به دوشیوه مستقیم وغیر مستقیم انجام می شود,که طبیعتاً تربیت ازاین طریق غیر مستقیم تأثیر گذارتر است وبر شیوه اول به مراتب ارجحیت دارد.
تعریف بازی از نظراندیشمندان وبزرگان:
زیمل Simmel)):بازی را فرآیندی برای آماده ساختن کودکان جهت ایفای نقش های بزرگسالان به شمار می رود.
هویزینگا(Huizinga),مورخ هلندی:به بررسی مفهوم بازی از دیدگاه اجتماعی پرداخته ومی گوید:بازی عبارتست ازهر گونه فعالیت آزاد که با آگاهی کامل,دربیرون از حیطه زندگی عادی انجام می گیرد وخصوصیات زیر را داراست:
1-غیر جدی2-با علایق مادی پیوند ندارد3-در حدودومرزهای متناسب با خودش محدوداست4- طبق قواعد مشخص انجام می گیرد.
کایواCaillois)):درتوصیف و تعریف بازی شزایط زیر را می گنجاند:
1-فرد آزاد ومسقل باشد2-پایبند به قیود خاصی نباشد3-زسیدن به نتیجه خاصی رادنبال نکند4-مدعی(متظاهر و وانمودگرا)باشد5-ازقواعداز پیش مشخص شده ای تبعیت نکند.
پل ویزP.Weiss)):ضمن بحث وبررسی شرط آزادی و استقلال عمل فرد بازی کننده به این مطلب اشاره می کند که کودک گاه بازی را به زور شروع می کند.
نیومنNeuman)): بازی رفتاری است که مشخصات وشناسه های زیر را داشته باشد:
1-تصمیم درونی برای بازی(یعنی صرفاًبه خواست واراده خود بازی کند).
2-دنیایی از تخیلات خاص(هر کودکی دنیای تخیلی خاصی برای بازی دارد).
3-انگیزش حقیقی(انگیزه های روانی کودک را به بازی وا می دارد).
دوتری و لویس(Daugatrey&Lewis):بازی غالباً به معنای حرکت به کار می رود ویکی از چهار انگیزه بنیادینی است که فعالیت انسان را رهبری می کند.این چهارانگیزه عبارتند از:جنس ,خود,تجمع وبازی
(ورزش وجامعه-1383-صفحه25-26)20
کاپلان در موردتأثيربازي بررشداجتماعي کودک مي گويد :بسياري ازتعاملات فردي کودک پيش دبستاني درچارچوب بازي روي مي دهد ودر روابط کودک با والدين خواهران وبرادران وهم سالانش تأثير مي گذارد.20
ویلیام استون می گوید: بازی غریزه‌ای برای رشد و نمو استعدادها و یا تمرین مقدماتی برای اعمال آتی است.9
امام صادق علیه‌السلام فرموده‌اند: بگذار فرزندت تا هفت سال به بازی بپردازد، در هفت سال دوم به اوادب بیاموز و در هفت سال سوم مراقب او باش
بازي وسيله است نه هدف
عصر حاضرآمیخته ای از پیشرفت علم و تکنولوژی وزندگی ماشینی است و نیازمندی ها، احتیاجات و شرایط جدیدی را برای انسان به وجودآورده است. در همین راستا خانواده ها یا پدیده جدیدی به نام بازی های رایانه ایمواجه هستند که سلامت جسم و روح کودکان آن ها را هدف قرار داده است. هر چند اخیراًبازی های رایانه ای براساس رده های مختلف سنی و از بعد محتوایی تحت نظام (ESRA) قرار گرفته و به منظور راهنمایی و رفاه حال خانواده ها دسته بندی و نشانه گذاری شدهاند، اما با این حال تهدیداتی جدی از این ناحیه متوجه کودکان خردسال و نوجوانان میباشد و موجبات نگرانی خانواده ها را فراهم نموده است. بنابراین به منظور کاهش آسیبها و افزایش اطمینان به خانواده ها ضرورت توجه به نقش بازی و ورزش به عنوان یکی ازابزارها و راه حل های مناسب از سوی خانواده ها انتخاب مناسبی خواهد بود.
آنچه حائز اهمیت است توجه به این نکته است کهبازی برای کودک هدف نیست، بلکه وسیله ای است برای پرورش قوای درونی او و آماده شدنشبرای سازندگی آینده.دوران بازی کودک بهترین دوران تعلیم و تربیتاست. نباید این دوران حساس به بطالت بگذرد، یا اسباب پرورش غیرصحیح کودک را فراهم سازد. اولیا و مربیان از بازی کودکان می توانند برای پرورش صحیح آن ها نتایج ارزنده ای رابه دست آوردند. بازی را نباید به صورت بیهوده و سرگرمی محض تلقی کرد، بلکهامریستجدی که برای آینده کودک زندگی ساز است این درست نیست که ما بازی را هدف قرار بدهیمو کودکان را صرفاً به بازی و سرگرمی تشویق کنیم و وسایل بازی را در اختیارشان قراردهیم. والدین و مربیان با توجه به زندگی آینده کودک و نوع نیازمندی هایش باید بازیهای آموزنده و سودمندی را برایش انتخاب کنند و در این بازی ها کودکان را تشویقنمایند بازی هایی که سازنده باشد و کودک را برای زندگی آینده و قبول مسئولیت هاآماده گرداند، تا در ضمن تفریح و سرگرمی بهترین نتیجه را از این دوران حساسبگیرند.
بهترین بازی برای کودک، آن است که با توجه بهاستعدادهای درونی و زندگی آینده اش و محیط کارش و همه امکاناتش تنظیم شود تا همهنیروهای جسمانی و عقلانی او را به کار گیرد.باید به کودک آزادی داد وتشویق کرد، تا برای خودش اسباب بازی بسازد. اسباب بازی های خریداری شده را به کارگیرد، تکمیل کند، خراب کند و تعمیرش کند تا از هم بپاشد و دوباره بسازد.
باید به کودک آزادی داد و تشویق کرد، تا برای خودشاسباب بازی بسازد. اسباب بازی های خریداری شده را به کار گیرد، تکمیل کند، خراب کندو تعمیرش کند تا از هم بپاشد و دوباره بسازد.
لازم به یادآوری است که تمام کودکان در استعداد بازیو در انتخاب اسباب بازی یکسان نیستند. هر کودکی ذوق و استعداد مخصوصی دارد. بعضیکودکان در بعضی بازی ها استعداد و علاقه مخصوصی دارند، اما در بازی های دیگرندارند. مربی می تواند از همین راه استعدادها را شناسایی کند و در همان جهت پرورشدهد مربی می تواند در ابتدا اسباب بازی های گوناگون را در اختیار کودکان قرار دهد وآنها را به بازی تشویق نماید ولی در انتخاب اسباب بازی و نوع بازی باید کودک راآزاد بگذارد و خود نظاره گر باشد و بدین وسیله ذوق ها و استعدادهای آن ها را تشخیصبدهد. سپس آن ها را جدا سازد و بر طبق استعداد و علاقه شان اسباب بازی های مختلف دراختیارشان قرار دهد.
والدین و مربیان باید توجه داشته باشند که هر نوعبازی و سرگرمی برای کودکان سودمند نیست. بازی هایی که خوی حیوانیت را در کودکان بیشار حد لازم پرورشدهد و به زندگی روحانی و معنوی آن ها لطمه وارد سازد، به صلاح آنها نیست.
عصر حاضرآمیخته ای از پیشرفت علم و تکنولوژی وزندگی ماشینی است و نیازمندی ها، احتیاجات و شرایط جدیدی را برای انسان به وجودآورده است. در همین راستا خانواده ها یا پدیده جدیدی به نام بازی های رایانه ایمواجه هستند که سلامت جسم و روح کودکان آن ها را هدف قرار داده است. هر چند اخیراًبازی های رایانه ای براساس رده های مختلف سنی و از بعد محتوایی تحت نظام (ESRA) قرار گرفته و به منظور راهنمایی و رفاه حال خانواده ها دسته بندی و نشانه گذاری شدهاند، اما با این حال تهدیداتی جدی از این ناحیه متوجه کودکان خردسال و نوجوانان میباشد و موجبات نگرانی خانواده ها را فراهم نموده است. بنابراین به منظور کاهش آسیبها و افزایش اطمینان به خانواده ها ضرورت توجه به نقش بازی و ورزش به عنوان یکی ازابزارها و راه حل های مناسب از سوی خانواده ها انتخاب مناسبی خواهد بود.
آنچه حائز اهمیت است توجه به این نکته است کهبازی برای کودک هدف نیست، بلکه وسیله ای است برای پرورش قوای درونی او و آماده شدنشبرای سازندگی آینده.دوران بازی کودک بهترین دوران تعلیم و تربیتاست. نباید این دوران حساس به بطالت بگذرد، یا اسباب پرورش غیرصحیح کودک را فراهم سازد. اولیا و مربیان از بازی کودکان می توانند برای پرورش صحیح آن ها نتایج ارزنده ای رابه دست آوردند. بازی را نباید به صورت بیهوده و سرگرمی محض تلقی کرد، بلکهامریستجدی که برای آینده کودک زندگی ساز است این درست نیست که ما بازی را هدف قرار بدهیمو کودکان را صرفاً به بازی و سرگرمی تشویق کنیم و وسایل بازی را در اختیارشان قراردهیم. والدین و مربیان با توجه به زندگی آینده کودک و نوع نیازمندی هایش باید بازیهای آموزنده و سودمندی را برایش انتخاب کنند و در این بازی ها کودکان را تشویقنمایند بازی هایی که سازنده باشد و کودک را برای زندگی آینده و قبول مسئولیت هاآماده گرداند، تا در ضمن تفریح و سرگرمی بهترین نتیجه را از این دوران حساسبگیرند.
بهترین بازی برای کودک، آن است که با توجه بهاستعدادهای درونی و زندگی آینده اش و محیط کارش و همه امکاناتش تنظیم شود تا همهنیروهای جسمانی و عقلانی او را به کار گیرد.باید به کودک آزادی داد وتشویق کرد، تا برای خودش اسباب بازی بسازد. اسباب بازی های خریداری شده را به کارگیرد، تکمیل کند، خراب کند و تعمیرش کند تا از هم بپاشد و دوباره بسازد.
باید به کودک آزادی داد و تشویق کرد، تا برای خودشاسباب بازی بسازد. اسباب بازی های خریداری شده را به کار گیرد، تکمیل کند، خراب کندو تعمیرش کند تا از هم بپاشد و دوباره بسازد.
لازم به یادآوری است که تمام کودکان در استعداد بازیو در انتخاب اسباب بازی یکسان نیستند. هر کودکی ذوق و استعداد مخصوصی دارد. بعضیکودکان در بعضی بازی ها استعداد و علاقه مخصوصی دارند، اما در بازی های دیگرندارند. مربی می تواند از همین راه استعدادها را شناسایی کند و در همان جهت پرورشدهد مربی می تواند در ابتدا اسباب بازی های گوناگون را در اختیار کودکان قرار دهد وآنها را به بازی تشویق نماید ولی در انتخاب اسباب بازی و نوع بازی باید کودک راآزاد بگذارد و خود نظاره گر باشد و بدین وسیله ذوق ها و استعدادهای آن ها را تشخیصبدهد. سپس آن ها را جدا سازد و بر طبق استعداد و علاقه شان اسباب بازی های مختلف دراختیارشان قرار دهد.
والدین و مربیان باید توجه داشته باشند که هر نوعبازی و سرگرمی برای کودکان سودمند نیست. بازی هایی که خوی حیوانیت را در کودکان بیشار حد لازم پرورشدهد و به زندگی روحانی و معنوی آن ها لطمه وارد سازد، به صلاح آنها نیست.
همچنینبه وسیله بازی می توان فشارهای روحی واسترس های کودک را تخلیه کردو از نیازها و آرزوهای سرکوب شده او مطلع شدکه به بعد درمانی کودک مربوط می شود. در دنیای کودک هیچ چیز به اندازه بازی هیجاناتو احساسات مختلف را به کودک نشان نمی دهد. نشاط و شادی، بیم و امید، محبت ونفرت، عصبانیت و کنجکاوی حالاتی هسبتند که کودک حین بازی آنها را تجربه می کندو به رشد عاطفی می رسد که به آن بعد عاطفی می گویند.
نقش و تأثیر بازی بر کودک در ابعاد مختلف آنقدر واضحو روشن است .هوش او را بالا ببرد و مهارت های کلامی او را توسعه می دهد و یا قوایذهنی او را پرورش می دهد یا مشکلات مربوط به روابط اجتماعی کودک را حل می کند. تنهاچیزی که شاید کودک را ناآگاهانه و با اراده خود به سوی بازی می کشاند لذت و سرگرمیاست که در خود بازی نهفته است. از آنجایی که دوران کودکی از بازی جدا نیست. بازی جزلاینفک از زندگی کودک است تا این حد که برخی بازی کردن برای کودک را همانند سخنگفتن برای بزرگسالان می دانند در واقع همان قدر که بزرگسالان نیازمند کار کردنهستند به همان میزان کودک نیز نیازمند به بازی کردن است.
بازی هایی را طرح بریزید و تبلیغ و تشویق کنید کهاحساس تعاون و خیرخواهیو نوع دوستی و گذشت و فداکاری و خلاقیت را در کودکانخردسال پرورش دهد و از بازی هایی که خوی حیوانیت را در کودکان پرورش می دهد بکاهیدو از افراط کاری در آن ها جلوگیری به عمل آورید.
والدین و مربیان می بایستی به این نکته توجه جدینمایند که بین بازی هایی که کودک خودش انتخاب، سازماندهی و هدایت می کند و بازیهایی که والدین و مربیان برای کودک انتخاب می کنند تفاوت اساسی وجود دارد، چرا کهاز بازی هایی که کودک خودش انتخاب می کند بیشتر لذت می برد. بازی هایی که والدین یامربیان انتخاب می کنند شاید لحظاتی نشاط و شادی برای کودک داشته باشد. اما به علتاینکه انتخاب توسط دیگران صورت گرفته و برآمده از تمایلات درونی کودک نیست بنابراینبسیاری از جنبه های وجودی کودک را تحت تأثیر قرار نمی دهند. البته لازم به توضیحاست که بازی هایی که جنبه آموزش دارند و به نوعی به عنوان ابزار و وسیله انتخاب میشوند یا بازی هایی که بیشتر جنبه درمانی یا رشد و پرورش قوای خاصی از وجود کودکبرنامه ریزی می شوند یا هم فرق دارند. لذا توصیه اکید می شود که والدین و مربیانباید فرصت هایی در اختیار کودکان قرار دهند تا آزادانه به انتخاب بازی های موردنیاز و علاقه خود اقدام کنند. البته گاهی اوقات کودک در انتخاب بازی سردرگم می شودکه در صورت درخواست کمک می بایستی او را یاری رساند. فراموش نکنیم که بازی حق کودکاست و بازی زندگی کودک است
پس این فرصت ودوران طلایی را از آن ها دریغ نکنیم،زیرا که بازی بچه ها در ابتدا برای:
1- آشنایی با محیط است.
2- تجربه برای کارگیری و کاربردهاست.
3- فرهنگ پذیری است.
4- بالاخره هم تعلیم است و هم تربیت.
باید به کودک آزادی بدهیم و او را تشویق کنیم تا برایخودش اسباب بازی بسازد. اسباب بازی های خریداری شده را به کار گیرد، تکمیل کند،خراب کند و تعمیرش نماید، تا از هم بپاشد و دوباره بسازد. با ماشین های برقی میتواند بار ببرد، مسافر کشی کند، تعمیر و تکمیلش نماید .دختر بچه را تشویق کنیم تابرای عروسکش لباس بدوزد و به او بپوشاند، لباس هایش را بشوید، حمامش ببرد، بهمهمانیش ببرد، با او سخن بگوید، در گهواره اش بگذارد و خوابش کند، بیدارش کند و غذاو آبش بدهد و امثال این کارها که نیروی فکری کودک را پرورش خواهد داد و او را بهکار و کوشش علاقه مند خواهد ساخت. شرایط امروزی ایجاب می کند که کودکان همراه باسایر پیشرفت ها، همزمان از پیشرفت تکنولوژی در جهت رشد و تعالی بهره مند گردند. پاتریک از اولین کسانی بود که بین بازی بچه ها و بازی بزرگسالان تفاوت قائل شد اومتوجه شد که بازی بچه ها حالت و جنبه استراحت ندارد اما از لحاظ رشد اجتماعی وتخلیه تمایلات غریزی عامل بسیار مهمی می باشد.
پاتریک تعریف معتبری از بازی در زندگی مدرن ارائه میدهد. او شدیداً بازی را از کار که دارای هدف و منظور خارجی است و الزاماً کوشش هایعضلانی را به همراه دارد جدا کرده است. این تقسیم بندی قاطع بین کار و بازی موردقبول کارشناسان نهضت توسعه تفریحات سالم قرار گرفت و در اثر آن بود که به حمایت ازنیاز انسان به بازی پرداخته و چنین عنوان کردند که تنها به وسیله بازی است که انسانمی تواند از اثرات مضر و زیان آور خستگی ناشی از کار جلوگیری کند و با پرداختن بهآن خود را برای کار مجدد آماده و مهیا سازد.
منبع: فدراسیون ژیمناستیک جمهوری اسلامی ایران
|
