1 - مقدمه ای بر روند درمانی در معنا درمانی

مقدمه ای بر روند درمانی در معنا درمانی

روان درمانی:
روان درمانی استفاده نظامدار از یک رابطه انسانی مي باشد تا بوسيله آن تغییرات درازمدت در تفکر ، احساس و رفتار مراجع به منظور اهداف درماني ايجاد گردد. (اعتمادي، 1383)
همچنين طبق تعريف ولبرگ(1): روان درماني عبارت است از: درمان مشكلاتي با ماهيت عاطفي، براساس روش هاي روان شناختي توسط فردي متخصص كه براي نيل به اهداف زير با بيمار ارتباط خاص حرفه اي بر قرار مي كند:
1 – برطرف كردن، تغيير دادن يا متوقف كردن علايم،
2 – مداخله در الگوهاي نابهنجار رفتار و تقويت رشد و تكامل جنبه هاي سالم و مثبت شخصيت (2)

اهداف درماني:
در يك جمع بندي مي توان گفت كه هدف معنا درماني توانا ساختن بيماران براي كشف معناي منحصر به فرد خودشان ميباشد. معنا درماني مي كوشد تا حدود اختيارها و آزادي هاي بيمار را ترسيم كند. جايي كه صحبت از روان آزادگي روان زاد يا فردي است بدون جانبداري بي جا از روان درماني يا دارو درماني رايج به فراخور نياز استفاده مي كند. معنا درماني در اين مفهوم در شكستن چرخه هاي معيوب روان آزردگي موثر است. معنا درماني رفتاري اختياري براي غلبه بر خلاء وجودي است و عبارت است از: كمك به مراجعان براي يافتن معنا در زندگي خود. معنا درمانگرها بدنبال جهت‌دهي مجدد مراجعان براي انجام فعاليتهاي زندگي هستند. معنا درماني نوعي آموزش مسؤوليت‌پذيري است كه اراده مراجعان را براي ادامه زندگي تقويت مي‌كند. احتمال تعالي خويشتن در مراجعاني كه اراده خود را از راههاي ارزش آفريني، ارزش اندوزي و ارزشهاي نگره اي بدست آورده‌اند،بيشتر است . مراجعان بايد از مسؤوليت حياتي خود براي يافتن معناي زندگي‌شان از طريق هشيار سازي ضمير ناخودآگاه معنوي خود اقدام كنند. اگرچه هشيار سازي ضمير ناخودآگاه معنوي تنها يك مرحله ناپايدار در فرايند درمان است. هدف از اين درمان در ابتدا تبديل پتانسيل ناهشيار به رفتار هوشيار و سپس ايجاد راهي براي از بين بردن عادت ناهشيار است.نقش معنا درمانگرها هم گسترش و وسعت بخشيدن به حوزه هاي بصري مراجع است تا گستره معنا و ارزشها در نظرشان جلوه گر شوند. (3)




========================
پاورقی و منابع:
1 - Lewis Wolberg
2 - - شاملو، سعيد(1380). كاربرد روان درماني . تهران: انتشارات رشد.
3 - محمدپور، احمد رضا.(1385)،ويكتور اميل فرانكل بنيانگذار معنا درماني: فراديدي بر روان شناسي و روان درماني وجودي. تهران :‌نشر دانژه.

فرایند درمان
معنادرماني از نظر شكل، به درمان هاي كوتاهي چون درمان آدلري نزديك تر است . معنادرمانگران گرچه اغلب به صورت صميمانه و مقبول در باره موضوعات فلسفي بحث مي كنند، براي اينكه درمانجو را متقاعد سازند كه نگرشي آگاهانه تر و مسئولانه تر به خلاء وجودي كند، به شيوه هاي مختلف او را مواجهه مي دهند، و برايش دليل و برهان مي آورند. نوشته هاي مربوط به درمان نشان مي دهند كه فنون درماني ، علاوه بر مواجهه دادن و تعبيرها، به مقدار زيادي به قانع سازي و استدلال نيز متكي هستند. (1)

در تشخيص خلاء وجودي، معنا درمانگر‌ها مراقب هستند تا علائم آشكاري از قبيل جملاتي چون زندگي‌ام بي‌معنا شده و علائم نهاني چون بي‌تفاوتي و كسالت را ناديده نگيرند چرا كه اينها بر پوچ‌گرايي دروني مراجعان تأكيد دارند. مسائل مربوط به معنا حوزه‌هايي هستندكه مراجعان درگير آنها هستند با اين حال روان نژندي انديشه زاد تنها 20 درصد موارد بيماري در كلينيك‌ها و دفاتر تخصصي را شامل مي‌شود. فرانكل اغلب به «غيربيمارها» اطمينان مي‌دهد كه نااميدي وجودي بيماري نبوده و نوعي موفقيت محسوب مي‌شود. اين موضوع علامت عمق فكري فرد است و به هيچ وجه به سطحي بودن وي مربوط نمي‌شود. (2)

========================
پاورقی و منابع:
1 - پروچسكا، جيمزاو. ترجمه يحيي سيد محمدي(1381)، نظريه هاي روان درماني. تهران: انتشاران رشد

2 -
Frankl, V. E. (1975). The Unconscious God: Psychotherapy and Theology. New York: Simon and Schuster. (Originally published in 1948 as Der unbewusste Gott. Republished in 1997 as Man's Search for Ultimate Meaning.)

مداخلات درمانی:
فرانكل هم به لحاظ محتواي رويكرد جامع اش و هم فرايند درماني و فنون منحصر به فردي چون قصد متضاد(1) و بازتاب زدايي(2) معروف است. فرانكل تاكيد مي كند كه در جهان امروز، تاكيد بيش از حدي بر خودنگري هست. از فرويد به بعد، ما تشويق شده ايم كه براي بيرون كشيدن ژرف ترين انگيزش هايمان به روانكاوي خود بپردازيم. او اين گرايش را «روان نژندي وسواسمندانه جمعي(3)»مي نامد. با توجه و تمركز به خود، از يافتن معنا دور مي شويم.( 4)
فرانكل تاكيد مي كند كه مشكلاتي كه مردم با آنها مواجه اند، مآلاً معلول نياز آنها به معنا است. از اين رو، اگرچه اين فنون و همچنين فنون ديگر آغاز بسيار خوبي براي درمان هستند، اما به هيچ وجه هدف محسوب نمي شوند. شايد مهم ترين وظيفه درمانگر ياري رساندن به مراجعه كننده باشد در كشف دوباره دينداري نهاني كه، بنابه اعتقاد فرانكل، در همه ما وجود دارد. با وجود اين، كشف دوباره دينداري نهان، به اجبار و زور ممكن نيست: «دينداري نهان به موقع خود بروز و ظهور پيدا مي كند و هرگز نمي توان كسي را وادار به بروز ظهور آن كرد.» درمانگر بايد به بيمار اجازه بدهد تا معناي خاص خود را كشف كند. وجود انسان، دست كم تا آن زمان كه با روان نژندي تحريف د دستكاري نشد، همواره متوجه چيز يا كسي غير از خود است. فرانكل اين امر را خود فراروي(5) مي نامد كه با نظريه تحقق خود(6) آنگونه كه آبراهام مزلو آن را به كار مي برد، در تقابل است. تحقق خود و حتي شادماني و لذت، اثرات جنبي خود فراروي و كشف معنا است.(7)
معنا درماني برای خلاء وجودي
اگر چه فرانكل مدلهاي درماني خود را به شكل منظمي ارائه نداده است، اما در نحوه رويارويي با مراجع مبتلا به خلاء وجودي، سعي در افزايش آگاهي وجودي مراجع داشته، و بينش وي را نسبت به محدوديت زندگي و اهميت مسؤوليت‌پذيري از طريق فنون اختصاصي خود ارتقاء مي‌دهد
(8)

============
پاورقی و منابع:
1 -
Paradoxical intention

2-
dere flection

3 -
Collective obsessive Nearosis

4 - محمدپور، احمد رضا.(1385)،ويكتور اميل فرانكل بنيانگذار معنا درماني: فراديدي بر روان شناسي و روان درماني وجودي. تهران :‌نشر دانژه.

5-
Self-transcenden

6-
Self-actualizatiin

7 - بوئري، جرج. ترجمه مسعود فريامنش (1385). نگاهي به آراي ويكتور فرانكل: رنج ، اما زيستن. http://www.bashgah.net

8 -
Nelson-Jones.Richard.(2001).Theory and Practice of counselling & Therapy.London and New York:Continuum