تیپ های شخصیتی ( نظریه شخصیتی گورجیوف)
متن زیر از کتاب روانشناسی تیپهای شخصیتی نه گانه نوشته دکتر پروین دقیقیان گرفته شده و به من تو شناخت خودم خیلی کمک کرد. فکر کردم شاید بدرد مراجعین تالار بخوره. چون امکان دسترسی به انجمنهای مربوطه و حتی ارسال پیام به مدیران رو ندارم مطلب رو اینجا ارسال می کنم. از مدیر محترم تقاضا دارم در صورت صلاحدید و اگر مفید تشخیص داده شد در بخشهای مرتبط از این مطلب استفاده کنند.
تیپ های شخصیتی
خودشناسی و شناخت ان هایی که برای ما مهم هستند نه از این رو که به ما قدرت تحلیل
و برچسب زدن بدهد ، بلکه از این رو که به تفاهم ما از هم دیگر اضافه کند بسیار دارای اهمیت
است . این کنجکاوی و علاقه به اندازه ی عمر و تاریخ بشر قدیمی است .
**************************
شخصیت افراد مختلف طبق نظریه ی روانشناسی گورجیوف به ۹ دسته یا تیپ تقسیم میشود
که از ان ها به عنوان تیپ های شخصیتی یاد میشود .
هیچ تیپ شخصیتی بهتر یا بدتر از تیپ های دیگر نیست در واقع تیپ ها مثل ۹ اتاقی است که
ما وقتی بدنیا می اییم بخاطر شرایط بیولوژیکی ،فیزیولوژیکی ، ژنتیکی ، بیوشیمیایی و محیطی
که در ان بدنیا می اییم در یکی از ان ها قرار میگیریم البته این اتاق موقت است تا وقتی که به سن
بیست
سالگی برسیم و در سن بیست سالگی ما ساکن دائم یکی از این اتاق ها هستیم
طبق گفته ی گورجیوف تیپ شخصیتی هیچکس عوض نمیشود بلکه در خود این اتاق دو ضلع وجود
دارد دو ضلع سالم و ناسالم و البته بین این دو، ضلع میانه ای هم وجود دارد .
هدف ما این است که در ان اتاق از ضلع ناسالم به سمت میانه و سپس به ضلع سالم برسیم.
هر فردی دارای یک تیپ شخصیتی است و هیچکس نمی تواند ادعا کند بعضی از خصوصیاتش
مربوط به یک تیپ و بعضی از خصوصیاتش مربوط به تیپ دیگریست .
گورجیوف اعتقاد دارد هر کدام از ما انسان ها یک تیپ شخصیتی دارد یا طبق مثال قبلی هر کدام
از ما فقط در یک اتاق قرار میگیریم اما به اتاق های اینور و اونور اتاق خودمان هم شباهت داریم
یعنی دو همسایه داریم . پرنده ای را در نظر بگیرید که تیپ ما بدن این پرنده است و یک بال این سمت
و بال دیگر در ان سمت است مثلا بال ها ی تیپ شخصیتی ۱ تیپ شخصیتی ۹ و تیپ شخصیتی ۲
هستند که این بال می تواند در ما قوی تر یا ضعیف تر شود مثلا تیپ ۱ می تواند تیپ ۹ قوی تری
داشته باشد نسبت به تیپ شخصیتی ۲ .
**************************
این ۹ تیپ شخصیتی به سه مثلث مغز ، دل ، اراده تقسیم میشوند یعنی عنصری در این تیپ ها
مشترک است . برای سه تیپ عنصر مغز ، برای سه تیپ عنصر دل و برای سه تیپ عنصر اراده مهم
است که هر کدام از این تیپ ها یا به طور افراطی ان عنصر تعیین کننده را دارند یا به طور تفریطی و
یا بی تفاوت هستند .
مثلث مغز تشکیل شده از تیپ های ۵ (فکور) ، ۶ (وفاخو) ، ۷ (خوشباشی) .
تیپ ۷ اگر چه در مثلث مغز قرار دارد اما مغز رها می باشد یعنی اصلا نمیخواهد فکر چیزی را بکند
و تیپ ۵ یه طور افراطی فکور است و تیپ ۶ به این عنصر بی تفاوت است .
مثلث دل تشکیل شده از تیپ های ۲ ( مهرطلب) ، ۴ (رمانتیک) ، ۳ ( موفقیت جو )
در مثلث دل تیپ ۲ به طور افراطی به دنبال بدست اوردن دل دیگران دیگران است .تیپ ۴ به طور
تفریطی کاری به دل دیگران ندارد و درگیر دنیای خودش است و تیپ ۳ به دل کاری ندارد یعنی نه
متوجه دل دیگران است و نه بی توجه به دل ان ها .
مثلث اراده تشکیل شده از تیپ های ۹ ( صلح جو ) ، ۸ (رئیس و رهبر ) ، ۱ ( کمال گرا )
تیپ ۹ اراده ای را که با ان بتواند با زندگی چالش کند را ندارد یعنی بی تفاوت است . تیپ ۱ به
طور تفریطی بی توجه به اراده ی دیگران میخواهد دنیا را انطور که باید باشد با کمالگرایی به
سمت کمال ببرد وتیپ ۸ به طور افراطی اراده میکند که دیگران را کنترل کند و یا تغییر دهد .
**************************
اکنون به بررسی تیپ های شخصیتی می پردازیم و هر تیپ را در سالم ترین شکل و ناسالم ترین
شکل معرفی میکنیم .
تیپ شخصیتی ۱ ( کمال گرا )
انگیزه افرادی که دارای تیپ شخصیتی ۱ هستند این است که درست زندگی کنند و همیشه در
زندگی در حال کامل کردن خودشان و روش های خودشان هستند و سعی میکنند دائم دنیای
اطرافشان را بهبود ببخشند . کسانی که وقتی به منزل شما می ایند و اولین کاری که انجام میدهند
این است که دولا شوند اشغال از روی زمین بردارند یا لیوان روی میز را به اشپزخانه ببرند تیپ
شخصیتی شان تیپ ۱ یعنی کمال گرا است
تیپ شخصیتی ۱ سالم
خیلی اخلاقی هستند و کار خلاف انجام نمی دهند . این افراد پای به روی اصول اخلاقی شغلشان
نمیگذارند . میتوانید همیشه روی حرف ان ها حساب کنید . کارائی دارند و اکثر اوقات کارشان را
تمام میکنند . خردمند هستند . ایده الیست هستند همیشه تصویری از دنیا دارند که خود را موظف
میدانند که به سمت ان بروند . عادل هستند و روی حق دیگران پا نمیگذارند . صادق هستند.
منظم هستند و انضباط درونی دارند ( مثلا لازم نیست حتما پلیسی باشد تا مقررات را رعایت کنند)
تیپ شخصیتی ۱ ناسالم
دائم در حال قضاوت دیگران هستند . حالت انعطاف پذیری ندارند . رفتار جدید و فکر های جدید را
به مغزشان راه نمیدهند . معمولا گرفتار وسواس فکری و رفتاری هستند . دائم از همه ایراد میگیرند .
دائم میخواهند کنترل کنند و یک حالت حسادت دائمی دارند و بدون اجازه گرفتن به حریم دیگران
تجاوز میکنند .
تیپ شخصیتی ۲ (مهرطلب)
بزرگترین نیاز افراد این است که ارزششان شناخته شود . به طور سنتی تیپ ۲ را در جامعه به زن ها
نسبت می دهند
تیپ شخصیتی ۲ سالم
مهربان هستند . به دیگران اهمیت میدهند . خود را با دیگران سازگار میکنند . دارای چشم درونی
هستند که مسائل را از بالا نگاه میکنند . سخاوتمند هستند . نسبت به هر چیزی کنجکاو هستند
و انتن خودشان را تیز میکنند تا ببینند مردم در چه حالی هستند .
تیپ شخصیتی ۲ ناسالم
دائم هلاک استو خودش قربانی . حرف دلش را انطور که باید نمیزند دائم من من
میکند و انتظار دارد دیگران بدانند حرف دلش چیست چون برای خودش ارزش قائل نیست تا نظر
خود را با کسی درمیان بگذارد . همیشه کاری میکند که دیگران احساس کنند بدهکار او هستند
حسود است . اگر کار خیری انجام دهد باید همه بدانند . بی دلیل و بیشتر از همه در اختیار همه
قرار میگیرد .
تیپ شخصیتی ۳ ( موفقیت جو )
نیاز این افرد این است که دائم کارائی داشته باشند و از شکست بیزار هستند و
تیپ شخصیتی ۳ سالم
خوش بین هستند . اعتماد به نفس دارند . دائم مفید و کارا هستند . دائم در حال یادگیری چیزهای
جدید هستند . برای مسائل راه حل جدید پیدا میکنند . اهل خیالبافی نیستند .
تیپ شخصیتی ۳ ناسالم
فریبکار هستند . خودشیفته هستند . متظاهرند . پوچ و توخالی اند . بی محور و بی باور هستند .
همه چیزشان مصنوعی است . بدجنس هستند . کینه توز و بسیار رقابتی هستند .
تیپ شخصیتی ۴ ( رمانتیک)
انگیزه این افراد در زندگی این است که دیگران احساسات ان ها را بفهمند و در جستجوی درون
خودشان و معنای بودنشان هستند . میزان گرایش به مواد مخدر در این افراد بالاست.
تیپ شخصیتی ۴ سالم
گرم و خیلی انسان دوست هستند . نیوکار هستند . یک بینش درونی یا چشم سومی دارند .
خودشان را زیبا بیان میکنند مثل شاعران طراز اول . خلاق هستند . از دیگران حمایت میکنند و
بسیار پاک سرشت هستند .
تیپ شخصیتی ۴ ناسالم
دپرس هستند . از دنیا طلبکارند . خیلی مواظب خود هستند . مظنون هستند به اینکه دیگران
میخواهند در او رخنه کنند . دائم احساس گناه میکنند . زیادی اخلاقی هستند . در عالم خودشان
هستند .کله شق اند . یک روز با شما خیلی گرم و مهربان یک روز نمیتوانید به ان ها نزدیک شوید .
تیپ شخصیتی ۵ ( فکور )
دایره المعارف متحرک هستند . به دنیا امده اند که از سر از هر کاری دربیاورند .
تیپ شخصیتی ۵ سالم
ذهن تحلیل گرایانه دارند . دائم اطلاعات جمع اوری میکنند . حساس هستند . خردمند و حکیم
هستند . خیلی واقع گرا هستند . ادراکش از دنیای محیطش خوب است . با خودش خوش است و
از دنیا راضی است .
تیپ شخصیتی ۵ ناسالم
نخوت روشنفکرانه دارند . خسیس هستند . خونگرم نیستند . دیگران را نقد میکنند . هیچکس را
مهم نمیدانند . منفی باف هستند . از هر چیزی ایراد میگیرند .
تیپ شخصیتی ۶ ( وفا خو و وفا جو )
در تمام عمرشان به این فکر میکنند که چه کسی وفادار ماند . این افراد با شک و تردید به همه
چیز نگاه میکنند مگر اینکه خلاف ان ثابت شود .
تیپ شخصیتی ۶ سالم
وفادار و دوست داشتنی هستند . به دیگران اهمیت میدهند . خونگرم و مهربان هستند .انسان
دوست هستند و خوش سخن هستند . واقع بین هستند .به دیگران کمک میکنند.
مسئولیت خود را به نحو احسن انجام می دهند .
تیپ شخصیتی ۶ ناسالم
دائم میخواهند مچ کسی را بگیرند . دائم مراقب و کنترل کننده هستند . غیر قابل پیش بینی
هستند قضاوتی هستند یعنی دیگران را مورد قضاوت قرار میدهند . سوظن دارند . دائم در حالت
تدافعی اند . خشک سر و خشک مغز اند. دائم خود تخریبی دارند و دیرجوش و دیر اشنایند .
تیپ شخصیتی ۷ ( خوشباشی)
هدف این افراد در زندگی فقط خوشگذراندن و لذت بردن است شبیه به اپیکوریان
تیپ شخصیتی ۷ سالم
خوش گذران اند. خیلی فالبداهه هستند . ذهن این افراد میتواند چیزهای مختلف را تصویرسازی
کند . خیلی سوداور هستند . اعتماد به نفس بالا دارند . خیلی زود دیگران را میبخشند . تند و تیز
اند . به همه چیز علاقه دارند . دل از همه میبرند . شیرین رفتار و شیرین بیان اند .
کنجکاو هستند .
تیپ شخصیتی ۷ ناسالم
خودشیفته اند . بی فکر کار میکنند . به چیزی تمرکز ندارند . فکر و ذهنشان میپرد . عصیان گر
هستند . انضباط ندارند. میخواهد همه چیز را به تملک خودش دربیاورند . حالت شیدایی دارند.
خود تخریبی دارند و بخاطر همین قمار و اعتیاد بین افرادی با این تیپ شخصیتی بالاست .
بی قرار هستند .
تیپ شخصیتی ۸ ( رهبر ، رئیس و کنترل کننده )
بزرگترین هدف این افراد این است که به خودشان متکی باشند
تیپ شخصیتی ۸ سالم
صراحت لهجه دارند . وفادار هستند . پرانرژی اند . متواضع هستند . وقتی مسئولیتی به ان ها
داده شود به بهترین شکل ان را انجام می دهند وقتی زیر دستانی داشته باشند حامی ان ها
خواهند بود . اعتماد به نفس بالایی دارند .
تیپ شخصیتی ۸ ناسالم
دیگران را کنترل میکنند . دنیا باید مطابق میل ان ها بچرخد . عصیان گر هستند . حساس نیستند
و تحقیر شدن ، شکستن غرور و تحقیر شدن دیگران برایشان مهم نیست . سلطه جو هستند .
کمی سو ظن دارند . پرخاشجو هستند و دیگران را راحت استثمار میکنند .
تیپ شخصیتی ۹ ( صلح جو )
صلح جو و ماله کش هستند یعنی میخواهند روی هر چیزی ماله بکشند . برای اینکه تشنجی
پیش نیاید با همه موافق هستند و همیشه سعی دارند روی هر مشکلی ماله بکشند بنابراین
با مشکلات روبرو نمیشوند . تلاش این تیپ این است که ارامش به هر قیمتی حفظ شود .
تیپ شخصیتی ۹ سالم
افرادی بسیار مطبوع و مطلوب و خوش بین هستند . با خودشان در صلح و اشتی به سر
میبرند . سخاوتمند هستند . صبور هستند و گوش شنوا دارند . دیپلماتیک هستند و ذهن
بسیار بازی دارند و با دیگران هم حسی دارند .
تیپ شخصیتی ۹ ناسالم
بیشتر اوقات مات و مبهوت هستند . نمیخواهند درگیر چیزی شوند چون قدرت و مهارت
حل کردن ندارند . همیشه فراموشی دارند . حالت بی تفاوتی دارند . وسواس دارند به اینکه
همه با هم اشتی باشند . یک حالت بی حسی دارند . اب زیر کاه هستند . قضاوتی هستند.
و کسی نمیداند او چه میخواهد و با چه چیزی خوشحال میشود .
RE: تیپ های شخصیتی ( نظریه شخصیتی گورجیوف)
ممنون جالب بود
نميدونم ايا توصيه اي در مورد ازدواج شخصيت هاي مختلف هست يا نه؟ مثلا اينكه بهتره كدوم شخصيت با كدوم شخصيت ازدواج كنه يا نكنه؟
RE: تیپ های شخصیتی ( نظریه شخصیتی گورجیوف)
نقل قول:
نوشته اصلی توسط سید1387
ممنون جالب بود
نميدونم ايا توصيه اي در مورد ازدواج شخصيت هاي مختلف هست يا نه؟ مثلا اينكه بهتره كدوم شخصيت با كدوم شخصيت ازدواج كنه يا نكنه؟
بله خلاصه ای از نکات مشترک و تضادهای تیپهای مختلف با هم، که من تو اینترنت پیدا کردم البته مطلب انگلیسی هست امیدوارم بزودی فرصت پیدا کنم ترجمه ش کنم
اگه می خواید سرچ کنید با کلمات کلیدی Type,Compatibility,Enneagram می تونید مطالب خوبی در این رابطه پیدا کنید
