1 مقدمه:انسان کیست؟! انسانیت چیست؟!

مقدمه:انسان کیست؟! انسانیت چیست؟!

انسان:
* انسان واحدیست که خود را از هرچه بر او حاکم است می رهاند ( حاکم به عنوان سنخ زیست شناختی – روان شناختی – جامعه شناختی ) ، به کلامی دیگر این واحد(انسان) ، چه از راه تسخیرشان و چه از راه شکل دادن به آنها ، یا گردن نهادن تعمدی به آنها ، باید بر تمام عوامل تعیین کننده تعالی جوید.(1 - فرانكل، 1366)

آدم از خاکست کی ماند به خاک *** هیچ انگوری نمی ماند بتاک

* انسان یعنی آگاه و مسئول بودن (2 - فرانكل ، 1366 )
* انسان به عنوان موجودی در جستجوی معنی تلقی می شود . جستجویی که به نظر می‌رسد بی نتیجه ماندن آن مسئول بسیاری از بیماری های دوران ما باشد.( 3- فرانكل، 1383)


* ماهیت انسان بودن به معنای وابستگی به شخص یا چیزی دیگر سوای خود است، حال چه این وابستگی تحقق بخشیدن به یک معنی باشد یا رویارویی با دیگر انسانها و اگر این ویژگی تعالی خویشتن تحقق نیابد ، گوهر وجود سقوط می کند و از بین می رود. ( 4 - فرانكل، 1383)

آدمـــی را هست در هــر کار دست *** لیکن او مقصود این خدمت به دست

2987:3
هر چند انسان می تواند هر کاری انجام دهد، ولی مقصود اصلی از خلقت او ، خدمت و عبادت است. {حضرت مولانا اشاره می کند، شاید کسی بگوید من عبادت نمی کنم ولی کارهای دیگری انجام می دهم. مثل اینست کسی یک دیگ زرین و عتیقه داشته باشد، و بگوید من در این دیگ شغلم می پزم و استفاده دیگری از این دیگ نمی کنم.}(5 - زمانی، 1374)

گرچه مقصود از بشر علم و هدیست *** لیک هر یک آدمی را معبـــــدیست6

2992:3
اگرچه منظور از آفرینش انسان، علم یافتن و هدایت جستن اوست؛ اما برای هر انسانی بر حسب قابلیت و اهیت او پرستشگاهی است.(7- زمانی، 1374)

معبد مرد کریم اکرمتـــــ‌ـــــــــــه8 *** معبد مرد لئیم اسقمتــــــــــــــــــه9

2993:3
علت عبادت شخص بزرگوار ایسنت که تو او را گرامی بداری، و سبب عبادت شخص فرومایه اینست که تو او را بیمار کنی.(10- زمانی ، 1374)


* واقعیت انسان همان تعالی خویشتن است . انسان بودن اساساً به معنی ارتباط داشتن و در جهت چیزی به جز خود بودن است . (11 - فرانكل، 1383)

* انسان نه با توجه صرف به تحقق خویشتن ، بلکه با فراموش کردن خود ، چشم پوشیدن از خود و وقف خود و توجه به غیر است که به چنین مقامی نائل خواهد آمد. (12 - فرانكل، 1383)

* بی گمان یکی از بنیادی ترین اندیشه های مولانا، انسان شناسی اوست. از این رو می توان او را در میان همه ی انسان شناسان تاریخ ممتاز دانست. او اوج و پستی روان آدمی را بسیار دقیق موشکافی کرده است. انسان شناسی او ، هم مبنی بر روان شناسی و هم مبتنی بر اخلاق، یعنی او از دید روانشناسی، چیستی و چگونگی روان انسان را بازگو کرده و از دید اخلاقی فردی و اجتماعی، چگونه باید بودن انسان را در بیان آورده است. البته شماری از دیگر متفکران هم انسان را در این زمینه بررسی کرده اند، اما هیچکدام به دقت و ظرافت هنری و عمق کاوش های مولانا در باره ی انسان سخن نگفته اند.(13- زمانی، 1382)





==========
منابع:
1- فرانكل، ويكتور اميل، ترجمه نهضت صالحيان و ميلاني( 1366). ‌ ‌انسان در جستجوي معنا: پژوهش در معنا درماني. تهران: انتشارات نشر ويس

2 - فرانكل، ويكتور اميل، ترجمه فرخ سيف بهزاد(1366).پزشك و روح. تهران: نشر ويس

3- فرانكل، ويكتور اميل. ترجمه مصطفي تبريزي و علي علوي نيا( 1383). فرياد ناشنيده براي معنا:‌ روان درماني و انسان گرايي. تهران: انتشارات فراروان

4- همان

5 - زماني، كريم(1374). شرح جامع مثنوي معنوي ( جلد اول تا ششم). تهران: انتشارات اطلاعات

6 - مصراع دوم اشاره دارده به آیه 34 سوره حج:
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ جَعَلْنَا مَنسَكًا لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللَّهِ عَلَى مَا رَزَقَهُم مِّن بَهِيمَةِ الْأَنْعَامِ فَإِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَلَهُ أَسْلِمُوا وَبَشِّرِ الْمُخْبِتِينَ
براي هر امتي (معبدی)قربانگاهي قرار داديم تا نام خدا را (به هنگام قرباني) بر چهار پاياني كه به آنها روزي داده‏ايم ببرند، و خداي شما معبود واحدي است در برابر فرمان او تسليم شويد و بشارت ده متواضعان و تسليم شوندگان را.

7 - همان

8 - اَکرَمتَهُ : تو او را گرامی بداری
9 - اَسقَمتَهُ : تو او را بیمار کنی

10 - همان

11– فرانكل، ويكتور اميل. ترجمه مصطفي تبريزي و علي علوي نيا( 1383). فرياد ناشنيده براي معنا:‌ روان درماني و انسان گرايي. تهران: انتشارات فراروان.

12 - همان

13 - - زمانی، کریم(1384). میناگر عشق: شرح موضوعی مثنوی معنوی. تهران:نشر نی