-
سیزده بدر
روز سیزده نوروز برای هر ایرانی یادآور خاطرات شیرینی است که حتما طعم تلخ “نحسی” های گاه و بیگاه آن هم نمیتواند از این شیرینی کم کند. البته برای عده ای از بچه های بازیگوش، نحسی روز سیزده به شکل مشقهای ننوشته عید ظاهر میشد و گاهی بزرگترها دلشان به رحم می آمد و کمک میکردند تا مشقهای مفصل عید تمام شوند.
جالب است که در طی سالهای اخیر که بیشتر رسوم عید و سال نو به فراموشی سپرده شده اند، هنوز هم روز سیزده بدر مانند گذشته به دور هم جمع شدن و شادمانی میگذرد و اداب آن تا حدی اجرا میشود. با این حال بد نیست با نگاهی به گذشته، با فلسفه وجودی این روز و چگونگی آداب و رسوم آن بیشتر آشنا شویم.
نحوست سیزده
ریشه اعتقاد به شوم بودن و نحسی عدد سیزده مشخص نیست اما آنچه مسلم است این است که ایرانیان، به خلاف اروپائیان و اعراب سیزده را شوم نمیدانسته اند و اتفاقا روز سیزده هر ماه برایشان روزی گرامی بوده است. ابوریحان بیرونی در کتاب آثارالباقیه خود نوشته است: ایرانیان باستان هر روز از ماه را به نامی می خوانند و سیزدهمین روز ماه ، « تیر » نامیده می شود و « تیر » نام فرشته ای عزیز و نام ستاره ای بزرگ و نورانی و خجسته است. بنا براین سیزده نمی تواند نحس باشد.
- بر اساس اساطیر ایرانی در این روز، سرحد ایران و توران با تیر انداختن آرش مشخص می شود. به این معنا که میان افراسیاب که بر شهرهای ایران مسلط شده بود و منوچهر که در قلعه ترکستان متحصن گردیده بود، صلح می افتد و این دو موافقت می کنند که یک تن از لشکر منوچهر با همه توان خود تیری بیندازد و هرجا که آن تیر فرود آمد مرز دو کشور باشد ؛ وسرانجام ، آرش تیری از قله دماوند می افکند که در کنار جیحون فرود می آید و به این ترتیب ، ایرانیان در” تیر” روز از تیرماه که آن را « تیرگان » می خوانند از محنت رهایی می یابند. به همین سبب در این روز جشنی برپا می داشتند که همچون مهرگان و نوروز خجسته ومبارک است .
- سیزدهم هر ماه ِ شمسی كه تیر روز نامیده می شود مربوط به فرشتهً بزرگ و ارجمندی است كه ” تیر ” نام دارد و در پهلوی آن را تیشتر می گویند. فرشتهً مقدس تیر در كیش مزدیستی مقام بلند و داستان شیرینی دارد.
- ایرانیان ِ قدیم نیز پس از دوازده روز جشن گرفتن و شادی كردن كه به یاد دوازده ماه سال است، روز سیزدهم نوروز را كه روز فرخنده ایست به باغ و صحرا می رفتند و شادی می كردند و در حقیقت با این ترتیب رسمی بودن دورهً نوروز را به پایان میرسانیدند. (به نقل از خانم نسرین قاسم پورملکی، سایت تبیان)
ظاهرا اعتقاد به نحوست سیزده از تبادلات فرهنگی بین ایران و اروپا به وجود آمده است و از آنجایی که علاقه به فرنگی شدن در تمام جنبه های زندگی رسوخ میکرد، یمن و مبارکی سیزده، به راحتی به شومی و نحسی مبدل شد.
گشت و گذار و شادی
روز سیزده برای خانواده ها روز آخر تعطیلات نوروزی به حساب می آمد و باید از فردای آن به سلامتی روانه کار شده و به زندگی عادی خود بازگردند.
این روز ، مبارک یا شوم، در خارج از خانه و در دامن طبیعت سپری میشد و از یکی دو روز مانده به سیزده، خانمها بساط خوردنیها را فراهم میکردند، کاهوی مفصلی تهیه کرده، مقداری سکنجبین میپختند و اسباب غذا، از برنج و روغن و سایر مخلفات را جور میکردند. علاقه مردم به این “پیک نیک” بهاری به قدری بود که حتا عده ای صبحانه را هم در خارج از خانه و در کنار جوی آب و دامن سبزه صرف میکردند.
یکی ازمهمترین کارهای صبح روز سیزده، به آب سپردن سبزه عید بود. این سبزه که بنا به اعتقاد عامه، تمام شر و بدی را از خانه گرفته بود را به آب روان می انداختند و دو مرتبه از روی جوی آب میپریدند و اعتقاد داشتند که ناراحتیها و مشکلات خانه با این سبزه از آنها دور میشود.
[/size]یکی از اعتقادات بی اساس سیزده این بود که تا ظهر سیزده، به خانه کسی نروند تا با سردی و بی حرمتی صاحبخانه روبرو نشوند، چرا که مهمان در این روز، نحوست سیزده خودش را به خانه دیگران میبرد.
-
RE: سیزده بدر
جدا که جالبه !!
" ایرانیان باستان هر روز از ماه را به نامی می خوانند و سیزدهمین روز ماه ، « تیر » نامیده می شود و « تیر » نام فرشته ای عزیز و نام ستاره ای بزرگ و نورانی و خجسته است. بنا براین سیزده نمی تواند نحس باشد"
-
RE: سیزده بدر
روز تیر انداختن ! و جشن؟! آنهم در روز سیزدهم؟!
..."بر اساس اساطیر ایرانی در این روز، سرحد ایران و توران با تیر انداختن آرش مشخص می شود. به این معنا که میان افراسیاب که بر شهرهای ایران مسلط شده بود و منوچهر که در قلعه ترکستان متحصن گردیده بود، صلح می افتد و این دو موافقت می کنند که یک تن از لشکر منوچهر با همه توان خود تیری بیندازد و هرجا که آن تیر فرود آمد مرز دو کشور باشد ؛ وسرانجام ، آرش تیری از قله دماوند می افکند که در کنار جیحون فرود می آید و به این ترتیب ، ایرانیان در” تیر” روز از تیرماه که آن را « تیرگان » می خوانند از محنت رهایی می یابند. به همین سبب در این روز جشنی برپا می داشتند که همچون مهرگان و نوروز خجسته ومبارک است "
-
RE: سیزده بدر
بازهم فرشته و روز سیزدهم ماه :303:!
..." سیزدهم هر ماه ِ شمسی كه تیر روز نامیده می شود مربوط به فرشتهً بزرگ و ارجمندی است كه ” تیر ” نام دارد و در پهلوی آن را تیشتر می گویند. فرشتهً مقدس تیر در كیش مزدیستی مقام بلند و داستان شیرینی دارد.
آقای ابراهیمی دست شما درد نکند خیلی جالب بود :D
-
RE: سیزده بدر
-
RE: سیزده بدر
ممنون آقای ابراهیمی....
انشاالله به روز سسزده به در به همه اعضای تالار خوش بگذره
-
RE: سیزده بدر
سلام دوستان :
اميدورام سال خوب و خوش و پر باري را پيش رو داشته باشيد .
سيزده به در يا روز طبيعت
نظرتون درباره ي اين روز چيه ؟
به نظر من اين روز مي تونه فرصت خوبي باشه براي شكر گزاري -براي ارتباط با خالقمون - براي استجابت دعا
مي تونيم فارغ از گناه و آلودگي و كفران نعمت بدون غفلت با مشاهده ي زيبايي ها و نشانه ها با خداي خودمون راز و نياز كنيم و ممنونش باشيم .
دوستان سال گذشته همين روز بود كه من يك حاجت مهم دراين روز طلب كردم . وقتي از خونه بيرون رفتم به اين فكر نبودم كه برم و سيزده را به در كنم و برگردم به اين فكر هم نبودم كه برم خوش و بش كنم و خوش بگذرونم .
نيت كردم و از خونه خارج شدم گفتم اين روز مي تونه روز عبادت من باشه روزي كه مي تونم مشاهد كنم و تسبيح كنم رب و آفريدگارم را .و مي شه گفت در دامن طبيعت شدم مهمون خدا !(و خدا چه مهمون نواز عالي مرتبه ايست )
در اين روز هر حاجتمندي مي تونه پروردگارش را بعد ازحمد و سپاس به تناسب حاجتش صدا بزنه . كسي كه قرض داره ذكر "يا رازق"كسي كه فرزند مي خواد ذكر "يا معطي"كسي كه تنهاست "يا مونس"كسي كه اختلاف و درگيري داره "يا ودوود"كسي پشيمان و مضطرب هستش "يا سبحان " "يا قدوس"و........
روز طبيعت را به سلامتي و شادي و سر فرازي بگذرانيد
التماس دعا
-
RE: سیزده بدر
سلام
امیدوارم این روز برای همه عالی باشد + خودم !
به آقایان و خانم ها پیشنهاد میکنم خانوادگی بیرون تشریف ببرند .
و از کنار خیابان حرکت کنند ! :D
-
RE: سیزده بدر
سبزه گره زدن در سیزده بدر:
گره زدن سبزه در این روز از جمله رسومی بود که دختران دم بخت را دربر میگرفت و به این شکل انجام میشد که باید دو ساقه سبزه را به هم ، هفت گره بزنند . نیت کنند تا حاجتشان روا شود و به همین سبب، در نخستین فرصت به میان سبزه ها رفته ، دو ساقه ی آن را در دست میگرفتند و با خواندن اشعاری، نیت خود را به زبان می آوردند.
در ابتدا ضروری بود بگویند: "سبزی تو از من ، زردی من از تو" و بعد متناسب با آرزوی خود اشعاری را زمزمه میکردند که مشهورترین آنها این بود: سیزده بدر سال دگر خونه ... .
-
RE: سیزده بدر
سلام
13مان بدر شد!
اميدوارم همانطور كه سبزه ها رو اين روز گره مي زنيم، دلها را هم بهم گره بزنيم.