آفت های احتمالی در کار مشاوره

[مدیرهمدردی]

دهمين آفت مشاوره : عدم متوجه شدن پديده انتقال
اين قانون طلايي را به خاطر بپساريد كه: (پديده انتقال)
در بسياري اوقات مراجعين به نحوي با مشاور تعامل و ارتباط برقرار مي كنند كه با موثرترين افراد زندگي خود (افراد مثبت يا افراد منفي در زندگيشون )، ارتباط داشته اند.

پس اگر مراجع نسبت به پاسخ شما به شما اهانت كرد ، پرخاش كرد يا شما را متهم كرد، يا اظهار تنفر كرد. خودتون را نبازيد و بهتون برنخوره، بلكه با او هم حسي كنيد. همچنين اگر مراجع نسبت به شما اظهار محبت، عشق و ... كرد و شروع به تعريف و تمجيد كرد، تحت تاثير حرفهايش روند مشاوره خود را تغيير ندهيد.
در واقع ايشون هيچ كاري به شخص شما ندارد، بلكه شما نماد آدمهايي هستيد كه او با آنها مسئله دارد يا نسبت به آنها محبت دارد.
به خاطر همين پسر و دخترهاي عاشق ، ممكن است عشقشون را به شما فرافكن كنند. و كساني كه شكست عشقي داشتند يا مشكل خانوادگي داشتند ممكن است، نسبت به شخص شما واكنش منفي نشان دهند.


نتيجه:
پس مراجع شما را نمي شناسد كه بخواهد از شما خوشش بيايد يا بدش بيايد، بلكه عشق و تنفر ها، محبتها و پرخاشگري هايي كه نسبت به نزديكان موثر خود در زندگي شخصي اش داشته ، به شما تعميم مي دهد. لذا نبايد مشاور در موضع دفاعي قرار بگيرد و شروع به دفاع از خويش بكند. يا به عكس اگر مراجعي قربون صدقه مشاور رفت يا حتي اظهار محبت و عشق كرد، نبايد مشاور خوش خوشانش بشه كه مشاور دلربايي هست و حتما مشاوره خوبي داده كه مراجع خوشش اومده. چون در آن صورت مراجع با اين تعريف و تكذيب كردنهايش شما را هدايت مي كند نه شما.

روند و فرايند مشاوره بايد مبتني بر اصول صحيح منطقي و علمي باشد و تحت تاثير خوش آمدن يا بد آمدن مراجع نسبت به شما قرار نگيرد. در غير اينصورت به زودي تحت تاثير مراجعاني كه از شما بدشون آمده قرار گرفته و ارتباط حسنه شما با او كاهش مي يابد. يا به عكس تحت تاثير مراجعي كه از شما تعريف و تمجيد كرده است، كمتر با اشتباهات او برخورد صحيح خواهيد كرد.






=====================
نكته عملياتي:
گاهي در تالار ديده شده كه فردي كه در نقش پاسخگويي به يك عضو بوده است تحت تاثير تشكرها و يا رتبه هاي او يا تعريف هاي او به اشتباه افتاده است و تصور كرده است كارش درست هست. و حرفهايي را در ادامه زده است كه مراجع بيشتر او را پسنديده است.
لذا كم كم در يك تاپيك طولاني مراجع همه افراد و مشاوران ديگر را رها مي كند و كلا تعامل خود را با اين شخص افرايش داده است چون توانسته است كه او را در مسير خودش هدايت كند.(و البته مسير خودش همان مشكلي هست كه براي آن مراجعه كرده است.)

يا واكشن منفي يك مراجع به جواب شخصي موجب شده است ،‌آن شخص با مراجع درگير شود يا قهر كند يا ....

[مدیرهمدردی]

يازدهمين آفت مشاوره : عدم متوجه شدن پديده انتقال متقابل


اين آفت ، نقطه مقابل آفت انتقال هست كه در پست قبلي شرح داديم. و مشكلي هست در نحوه برخورد مشاور با مراجع كه از زندگي شخصي مشاور منشاء گرفته است.

يعني در اينجا مشاور ناخودآگاه ، حس و فكر خود را در مورد مهمترين شخصيت زندگيش را به مراجع تعميم مي دهد.
مثلا مشاوري كه با يكي از اعضاء خانواده و خويشان مشكلي دارد، در اينجا مراجع را در جايگاه او مي نشاند.
عشق و نفرت و تعاملي كه مشاور در زندگي واقعي خود نسبت به كسي داشته هست فرافكن مي كند به مراجع.

مشاوراني كه شيفته مراجع مي شوند،‌ يا مشاوراني كه مراجع را در هيئت دوست مي بينند و با او پايه دوستي مي گذارند، مشاوراني كه دست به استهزاء ، محكوم سازي مراجع مي زننداز مواردي هست كه به آفت انتقال متقابل اشاره دارد.

اين مسئله به نقش خودآگاهي مشاوران ، اهميت مضاعفي مي بخشد.
مشاور نبايد حب و بغض ها و موضع گيري ها و سوگيري هايي خود نسبت به اطرافيانش را به مراجعان تعميم دهد.(نبايد اين هماني كند.)

[مدیرهمدردی]

دوازدهمين آفت مشاوره : عدم خاصيت ارتجاعي مشاور
مقدمه:
همين طور كه مكرار اشاره شده است، تغيير رفتار كار بسيار سختي هست. مراجعان غالبا سعي مي كنند به لاك دفاعي فرو روند و از عملكرد گذشته خود دفاع كنند يا فكر خودشان را پياده كنند. مراجع تمايل دارد پس از شنيدن مشاوره،‌ باز هم با بهانه هاي مختلف روي روش هاي اشتباه قبلي خود اصرار ورزد.
مشاوران تازه وارد معمولا يكي از دو روش ذيل را به كار مي گيرند:
الف) از مراجع نا اميد مي شوند ، رهايش مي كنند. دلخور مي شوند و قهر مي كنند.
ب) با مراجع درگير مي شوند، عصباني مي شوند.
هر دو اين برخورد ها اشتباه هست،‌ چون كه مشاور خاصيت ارتجاعي به خود نگرفته باشد.

خاصيت ارتجاعي مشاور:
يعني اينكه هر چقدر مراجع اصرار بر كار اشتباه خود داشت ، مشاور هم مجددا او را به روش درست ارجاع بدهد.
مشاور بايد مانند يك قطعه كش لاستيكي باشد. همراه نظرات مراجع كشيده مي شود، اما وقتي نوبت به مشاوره خودش رسيد بايد دوباره به حالت اول برگردد و روش صحيح را به مراجع گوشزد كند.
در واقع تكرار، و قاطع بودن روي روش صحيح و قبول نكردن بهانه هاي مراجع و نا اميد نشدن از او روش صحيح مشاوره هست.




===================
مهم مخصوص تالار همدردي:
گفتني هست در اين تالار به خاطر تعداد زياد مراجعان و پستهاي آنها، شايد عملا فرصت كافي براي اين ارتجاعي بودن فراهم نباشد. اما از اعضايي كه وقت كافي دارند، تقاضا داريم ، نسبت به مراجعان ، با تكرار و تكرار و تكرار و رجوع دادن آنها به روش صحيح پيشنهادي، كمك كنند.
توقع نداشته باشيد مراجعي كه سالها به يك روش اشتباه خو گرفته هست با چند خط پست شما از اين رو به آن رو شود و تغيير اساسي يابد.

[مدیرهمدردی]

سيزدهمين آفت مشاوره : شخصيت مهر طلب مشاور

مشاوران علاوه بر كسب علم و تجربه بايد مرتبا نسبت به افزايش خودآگاهي خود اقدام نمايند.
مشاور با شناخت تيپ شخصيتي خود موجب مي شود كه اثر پذيري و اثر گذاري هاي خود را در ارتباط مراجع- مشاور خوب ببيند.

مثلا اگر مشاوري مي بيند كه شخصيت مهر طلبي دارد. يعني معمولا طرز صحبت و رفتارش براي جلب محبت و مهر مراجعينش هست ، ممكن است فراموش كند كه در جلسه مشاوره اصل مراجع هست. لذا ممكن است به اشتباه سعي كند ، به جاي در نظر گرفتن صلاح و شرايط مراجع ، اقدام به صحبت و كارهايي بكند كه محبت مراجع را به خود جلب كند.
و چون هميشه موضوع اصلي جلسات مشاوره تغيير هست. و تغيير هم سخت و مراجعان معمولا مقاومت مي كنند، اينگونه مشاوران كوتاه مي آيند و با تاييد مراجعي كه دچار اشتباه هست. او را به اشتباه مي اندازند.
اگرچه مراجعان در ابتدا از چنين مشاوران خوششان مي آيد. ليكن به مرور ، به علت اينكه جلسات مشاوره به تغيير نينجاميده هست ناخوشنود مي شوند.

============
پاورقي:
مسئله ارتباط حسنه كه در اوايل جلسه يا جلسات آغازين براي كسب اعتماد مراجع انجام مي گيرد از اين موضوع مستثني هست. چون اين ارتباط حسنه هدايت شده بود و با شيب ملايم به طرف صلاح مراجع پيش مي رود.
اما در مشاور مهر طلب، هميشه تحت تاثير تحسينات مراجعان خود باقي مانده و به تغييرات انرژي بر مراجع كمك نمي كنند.

[مدیرهمدردی]

چهاردهمين آفت مشاوره : بي توجهي به مقاومت مراجع
گاهي مراجعان بسيار در لاك دفاعي فرو رفته و مقاومت مي كنند. يعني سد يا قلعه اي نامرئي دور خود ايجاد مي كنند كه هم كم مطالب را مي گويند و هم كم نظرات شما را مي شنوند.

نمونه اي از مقاومت هاي مراجعان:
الف: مقاومت در گفتن مسائل مهم مرتبط با مشكلشون
ب : مقاومت در برابر نظراتي كه مي شنوند،
ج: سكوت كردن
د: طفره رفتن از موضوع اصلي و به انحراف كشيدن بحث،
هـ : جدل كردن و به چالش كشيدن مشاوره
و : گفتن مسائل و مطالب به زبان سوم شخص و از قول شخص ديگر
ز : جمع بستن افعال و گفتن جملاتي شبيه: «همه اينو مي گويند»، «همه اين كار را مي كنند» «جامعه همه اينطوري هست»
ح: به سخره گرفتن، مسخره كردن مطالب يا مشاور يا افراد ديگري كه به مشكلش مرتبط هستند.
ي: مخفي كردن موضوع اصلي مشكلش در خرواري از حرفها و مشكلات
ك: ندادن پاسخ مستقيم به سئوالات ساده مشاوره و به اصطلاح پيچوندن مشاور و موضوع
ل : ......

در اين گونه موارد كه مراجع نشانه هاي مقاومت از خودش بروز مي دهد، قبل از اينكه به مراجع رهنمود بدهيم يا راه حلها را به كار گيريم، نياز هست از طرق مختلف مقاومت مراجع را در هم بشكنيم.

چند نمونه از روشهايي كه كمك مي كند مراجع احساس امنيت كند و مقاومت نكند:

يكم: كمتر مشاور صحبت كند.
دوم: مشاور سعي كند با گوش كردن فعال و با زبان بدن خود را مشتاق شنيدن نشان دهد. نه با كلام و اصرار
سوم: مشاور بايد انعكاس احساس دهد.
يعني اينكه مشاور به محتويات صحبت هاي مراجع دقت كند و پس از شنيدن صحبت مراجع ، به جاي صحبت كردن در مورد محتويات حرفهاي مراجع ، به احساسات نهفته در كلام مراجع توجه كند.

مثال:
مراجع: پدرم جلوي مهمانها سرم فرياد كشيد، پس از آن هنگام بلند شدن دستم به بشقاب غذا خورد و آن هم افتاد و شكست، جناب مشاور اگر شما بوديد چه مي كرديد؟
مشاور: عجب! بايد خيلي ناراحت شده باشي! حتما جلوي مهمانها خجالت كشيدي و عصباني شدي! (بايد توجه به احساس مراجع را انعكاس دهد)

چهارم: مشاور به جاي راهنمايي بايد انعكاس محتوا بدهد.
يعني به جاي راهكار جديد و ارائه رهنمود بايد مطالب مراجع را به گونه اي ديگر بازخورد دهد تا مراجع متوجه شود كه مشاور خوب مسئله را گوش كرده و فهميده است.

مثال:
مراجع: پدرم جلوي مهمانها سرم فرياد كشيد، پس از آن هنگام بلند شدن دستم به بشقاب غذا خورد و آن هم افتاد و شكست، جناب مشاور اگر شما بوديد چه مي كرديد؟
مشاور: پس صداي بلند پدرت خطاب به شما نزد مهمانها، باعث شد بشقاب غذا را ناخواسته بشكنيد؟ درست فهميدم؟

پنجم: هم احساسي و هم حسي و توجه به احساسات مراجع
يعني ما سعي مي كنيم دقيقا حس و حال مراجع را بفهميم و او را مورد همدلي قرار دهيم.



ششم: استفاده از در باز کن ها
يعني سئوالاتي بدون اجبار را طرح مي كنيم. تا دغدغه اصلی را در آرامش و با میل شخصی بیان کند ، نه سئوالاتی که حالت تجسس داشته باشد ، که روند مشاوره را مختل و مراجع را به عقب رانده و یا باعث مقاومت و احساس بدبینی در او می شود .

مثال:
مراجع: پدرم جلوي مهمانها سرم فرياد كشيد، پس از آن هنگام بلند شدن دستم به بشقاب غذا خورد و آن هم افتاد و شكست، جناب مشاور اگر شما بوديد چه مي كرديد؟
مشاور: از پدرت دوست داري بيشتر برايمان بگويي؟
يا: معمولا وقتي چنين مشكلاتي برايت پيش مي آيد چه كار مي كني؟
يا : مسائل مهمي هست. باز هم تمايل دارم بيشتر در موردشان بشنوم.

هفتم: ترك موضوعي كه مراجع سعي در پنهان كردنش داره و موقتا مسائل را آگاهانه از تمركز خود خارج مي كنيم. تا مراجع احساس امنيتش ترميم شود.
مثلا اگر تاپيكي اينطور بود، بهتره مدتی تاپیک او را رها و حتی پستی مبنی بر این که چه شد ، کجایی ، خبری بده و .... را هم ارسال نکرد .



هشتم: پذيرش مراجع و عدم انتقاد به او
بايد با صحبتهايمان به مرور در جلسه به مراجع نشان دهيم كه با همه ضعفهايش باز هم دوستش داريم و دوست داشتني هست.



خلاصه و نتيجه گيري:
در مشاوره ارتباط حسنه با مراجع بسيار مهم هست. گاهي مراجعاني كه اضظراب دارند يا احساس امنيت در جلسه مشاوره ندارند شروع به مقاومت كرده و نه مسائلشون را شفاف بيان مي كنند و نه حاضر به پذيرش مطالب مشاوره هستند. در چنين مواقعي بايد با هم حسي،‌ سكوت و يا پذيرابودن سعي در تقويت ارتباط كنيم. و از مشاوره دادن و راهنمايي كردن مراجع به صورت مستقيم و دستوري پرهيز كنيم.

[مدیرهمدردی]

تمرین عملی در مورد آفتهای احتمالی مشاوره:
بنده مجددا توصیه اکید دارم کلیه اعضایی که به عنوان راهنما وارد تاپیکی می شوند و قصد مشورت دادن به مراجعی را دارند ، باید این تاپیک آفت های احتمالی مشاوره را به دقت مطالعه کرده و به کار گیرند.

پست 7 تاپیک رفتار همسرم بعد از خیانت من (لطفا آقایون جواب بدهند)، یکی از نمونه پست هایي است که دچار آفتهای مشاوره ای شده است.
لذا از صاحب این پست و تمام کسانی که در ذیل آن تشکر زده اند خواهش می کنم این تاپیک را مجددا و با دقت مطالعه کنند و در تعامل با مراجعین مواظب باشند که دچار این آفتها نشوند.

[مدیرهمدردی]

پانزدهمین آفت مشاوره : تحقیر شرایط عکس
با تشکر از unknownGirl گرامی که این نکته را تذکر داده اند.
زمانی ما برای اینکه به مراجع دلگرمی بدهیم، سعی می کنیم سایر شرایط را فاجعه آمیز جلوه دهیم و بگوییم که شرایط تو خیلی خوب هست. در این هنگام مراجعان دیگر که مطلب را می خوانند و خود را در موقعیت سایر شرایط می بینند فکر می کنند که مشکل آنها خیلی حاد هست.
در واقع ما به یک مراجع دلگرمی داده ایم. اما سایر مراجعین از این راهنمایی ما آسیب می بینند.
توضیح خود unknownGirl گرامی را می توانید در ذیل عینا مطالعه فرمایید.

سلام دوستان

من الان داشتم چند تا از تاپیک ها رو بررسی میکردم دیدم که متأسفانه و متأسفانه و بدبختانه بعضی از اعضا حتی با وجود اینکه مدت عضویتشون زیاد هست یه نکتۀ اساسی رو در مورد مشاوره دادن رعایت نمیکنن!!! و اونم اینه که از روش "تحقیر شرایط عکس" استفاده میکنن

یادمون باشه ما اینجا اومدیم که به همه کمک کنیم و در مورد هر حرفی که میزنیم باید تأمل کنیم نه اینکه در هر تاپیکی یه چیزی بگیم که صرفا اون آدم خوشحال بشه و باید در نظر گرفت که آدمایی که مشکلی بر عکس اون دارن هم به اون تاپیک سر میزنن

وقتی یکی میاد میگه مشکل من مثلا اینه که قدم خیلی کوتاهه باهاش مشکل دارم (مثالی میزنم که اشارۀ مستقیم به افراد نداشته باشه) درسته من بیام بگم که اتفاقا مشکل رو کسی داره که قدش خیلی بلنده و هیچ کس انتخابش نمیکنه؟؟؟

تو رو خدا مدیران بررسی کنن و تذکر بدن اینجوری ممکنه اون آدم راهنمایی بشه ولی داریم یه دید مسموم رو پخش میکنیم بین کسانی که مشکلشون برعکس اون آدمه

============
پاورقی:
unknownGirl گرامی به خاطر این پست بسیار مفید مدت یکماه شارژ رایگان به شما اهداء گردید.

[میشل]

با سلام.

پست های این پیج رو خوندم، اما نکته زیر رو پیدا نکردم. شاید هم به چشم من نیومده.

یه آفت مشاوره غیر حضوری (با حضور یکی از دو طرف، یا بدون حضور هیچ کدوم و فقط از طریق نت!!)، اعتماد محض به حرفهای مراجع هست. یا در واقع اعتماد محض به برداشت ما از حرفهای مراجع.

وقتی کسی میاد و اینجا تاپیکی ایجاد میکنه ما باید توجه کنیم که:

1* این فرد داره برداشت های خودش از یه واقعه رو مینویسه. ممکنه اون برداشت ها اشتباه باشن.

2* این شخص داره تلاش میکنه واقعه ای که دیده رو به رشته تحریر در بیاره، خیلی وقتا ما برای نوشتن ذهنیاتمون دچار خطا میشیم.

3* ادبیات افراد با هم متفاوته. کلماتی که داریم توی پست مراجع میبینیم، ممکنه مفهومشون برای ما و برای اون فرد یکسان نباشن. یا اینکه شدن قبحشون یکسان نباشه.

4* ما شخصیت مراجع رو نمیشناسیم. شاید اهل اغراق باشه، و خیلی شاید های دیگه.

بنابراین ما نباید اعتماد کامل به نوشته های اون شخص، و بعد هم اعتماد کامل نسبت به برداشت و درک خودمون از صحبت هاش داشته باشیم.

نباید مطمئن باشیم که تجسمی که ما از وضعیتی که داره برامون توصیف میشه پیدا کردیم، تجسم درستیه.

بنابراین حداقل در مواردی که پای زندگی طرف در میونه، باید خیلی محتاط راهنمایی کنیم.

حتی الامکان برای مراجع تایین تکلیف نکنیم. بلکه فقط کمکش کنیم که بهتر شرایط رو درک کنه. خصوصا وقتی از نظر روحی در شرایط بحرانی ای قرار داره و در عین حال در معرض یه تصمیم گیری قرار گرفته.


یه مثال بزنم.

توی یکی از تاپیک ها مراجع خیلی خلاصه نوشته که: خانومم اومد درخونه ما صورت مادرم رو چنگ انداخت و فحش های خیلی زشتی هم داد. در حالیکه مادرم همیشه خیر خواه ما بوده. حالا من چیکار کنم؟ این دیگه پایان رابطه ماست؟

اینجا با این چند تا جمله نباید فکر کنیم اون صحنه رو به درستی تشخیص دادیم. ممکنه مادر این آقا با مظلوم نمایی وانمود کرده که در باز شده و اون خانوم یه حمله ناگهانی و وحشیانه داشته. ممکنه قبل از اون اقدام، حتی اون خانوم مورد ضرب و شتم قرار گرفته باشه و از قضا ناخونش هم به صورت مادر همسرش خورده. ممکنه فحش دادن در خونواده اونها اونقدر وقیح نباشه که برای ما هست. ممکنه این آقا اصلا به درستی متوجه ماجرا نشده. ممکنه الان پریشانه و نمیتونه درست واقعه رو برای ما تعریف کنه. ممکنه مادر ایشون به خیرخواهی ای که ایشون فکر میکنن نباشه.

ممکنه همه این *ممکنه* هایی که من گفتم اشتباه باشن، اما در هر حال اینجا هزارتا علامت سوال هست. حتی یک مشاور حرفه ای هم به صرف شنیدن این چند جمله نسخه ای برای این آقا نمی پیچه. و حتی فکر نمیکنم یه مشاور با صحبت حضوری با این آقا هم قانع بشه، حتما از خانومش هم میخواد که چند جلسه باهاش صحبت کنه. و شاید حتی از مادر این آقا هم دعوت کنه.

پس در این تاپیک ها تا میتونیم سعی کنیم از مراجع اطلاعات بگیریم. اونقدر واقعه رو از زاویه های مختلف بررسی کنیم، و ریشه های اون اتفاق رو در بیاریم که تا جای ممکن اتفاقات واضح تر بشن. و تازه اون زمان هم تایین تکلیف نکنیم. چون ما نمیدونیم اون فردی که از اون طرف داره پست ما رو میخونه در چه شرایطیه! شاید یه فرد مستاصل باشه که صرفا با توجه به حرفای ما رفتارهای نادرستی از خودش بروز بده، یا حرفهای ما حجت رو برش تموم کنن که پس دیدی خانومم چنین و چنانه.

[راحیل خانوم]

سلام:)
میشل جان کاملا درست میگید این احتمالات هست و در واقع همه از دید خودشون به اتفاقات و مشکلات نگاه میکنند و معمولا هم حق به جانب هستن (خب اگر اینجور نبودن که مشکلات و کشمکش ها انقدر زیاد نبود! ) ولی تا جاییکه من میدونم روند مشاوره تو همدردی اینجوریه که کارشناسان و اعضا سوالایی رو میپرسن که ببینن دقیقا شرایط مراجع چی هست،حالا این وسط هستند کسایی که فوری بعد از خوندن تاپیک و مشکل مراجع جوابی ارسال میکنند که حتی گاهی کاملا اشتباهه (متاسفانه) در واقع اعضا هم از دید خودشون به مشکل نگاه میکنن دیگه

وقتی همچین پست های خطرناکی! دیدیم باید فوری اونو گزارش بدیم،چون واقعا ممکنه عواقب بدی داشته باشه
تعداد تاپیک ها و پستها انقد زیاده که مدیران که وقت نمیکنن همه رو به موقع بخونن اعضا باید همکاری کنن
اینم بگم که آقای مدیر و صورتی های تالار تو تاپیکای مختلف اینو تذکر داده ان،حالا تواین تاپیک نبوده لابد

[مدیرهمدردی]

====
پاروقی: در همین رابطه به لینک ذیل مراجعه فرمائید

30 خصوصیت یک مشاور خانواده ، مشاور ازدواج، مشاوره کودک و روانشناس مناسب و متخصص با تجربه