سلام عزیز دلم.
ضمن تشکر از آقای حامد، من کوچکتر از اونم که بتونم شما رو راهنمایی کنم. اما اگر کمکی ازم بر بیاد و تجربه ام واستون مفید باشه دریغ نمیکنم.
اول اینکه پشیمانی و عذاب وجدان دو تا معقوله متفاوتن. به عنوان مثال:
پشیمانی بر گرفته از درکه، عذاب وجدان برخاسته از عقیده.
پشیمانی منجر به عملگرایی و بیزاری از فعل گذشته میشه، عذاب وجدان وسواس فکریست و حتی خودش میتونه عاملی تنش زا برای تکرار باشه.
پشیمانی جبران رو به دنبال داره، عذاب وجدان خسران رو. از جمله در وقت، در سلامت فکر، در اعتماد بنفس و ...
پشیمانی یاد آور کلیاتی از فعل ناصحیحه که صرفا حس بیزاری و عبرت رو برمی انگیزه و فقط در مواقع موارد لزوم به خاطر میاد، عذاب وجدان مرورگر جزئیات یک عمله و حسی از لذت یا نفرت رو در ذهن القا میکنه.
اما فرق واژه ی بیزاری و نفرت:
بیزاری امری هست که برای انسان معنا یافته، اما نفرت حسیه که انسان صرفا نتیجه گرفته، تفاوتشون اینه که بیزاری پرهیز و احتیاط منطقی میاره، اما نفرت واکنش غیر عقلایی مانند عصبیت و حال بد. مادامی که نفرتی هست، کینه ای هست، یعنی اون موضوع برای شخص حل نشده و به مرحله معنا گرفتن و پذیرش دادن نرسیده. تفاوتشم در عمل اینه که وقتی از کاری بیزاری خودت نمیخوای که بهش نزدیک بشی، ولی وقتی ازش متنفری مجبوری خودت رو در برابر اون عمل کنترل کنی، هرچند ازش خشمگینی.
و موضوع شما:
ببین گلم، وجدان در اصل چیز بسیار خوبیه، وجدان حقیقتا یعنی فطرت بیدار، وجدان یعنی هوشیاری و آگاهی. اما آنچه که ما بهش میگیم عذاب وجدان بیشتر یه وسواس فکریه و فاقد هوشیاری و آگاهی. وگرنه وجدان انسان رو عذاب نمیکنه، بر عکس از عذاب رهایی میده و انسان رو هدایت به اعمالی میکنه که موجب آرامشه، نه پریشانی. ولی اصطلاح عذاب وجدانی که ما به طور عامیانه ازش استفاده میکنیم ذره ذره عزت نفسمون رو له میکنه، افسرده مون میکنه، برامون در توانایی هامون تردید و شبهه ایجاد میکنه، نسبت به خودمون و خدا و همه بدبینمون میکنه و ....
نتیجه این عذاب وجدان چیه؟
یه حس تنفر، یه تصمیم احساسی و حساب نشده ، یه عمل عجولانه و یه نتیجه عکس و شکست مجدد که نفرت رو بیشتر میکنه و این سیکل ادامه داره...
پس شما لحظاتی پشیمان شدین نتیجه اش رو هم گرفتین، تغییری در رفتار و عملکرد شما به وجود آمد، اما از یه جایی به بعد که دیگه تغییری رخ نداده و افکاری شما رو آزار میدن، این دیگه جزء پشیمانی نیست، این وسواس فکری یا همون عذاب وجدانه که چیز مفیدی نیست، خدا هم بهش راضی نیست و باید از شرش خلاص شی. این یک عامل بازدارنده حرکت مثبته.
اما چرا آدم به عذاب وجدان میگیره؟
چون میخواد نا خودآگاه عملش رو توجیه و رفتارش رو پاک کنه، چون خلاف عقیده انجام داده، یه مرثیه سرایی واسه خودش راه میندازه، تا در خلال اون خودش رو ببخشه. گاهی پشتش یک وسوسه است، شخص فکر میکنه عذاب وجدان داره و پشتش یک لذت رو جستجو میکنه، مرور خاطره ای که فکر میکنه ازش متنفره، اما داره ازش هیجان میگیره، گاهی به خاطر وابستگیه، شخص با ایجاد حس ترحم نسبت به خودش سعی میکنه به خودش توجه کنه و وابستگیش رو به توجه دیگران از بین ببره، گاهی ترس از شروع و رها شدن از شرایط قبلیه، آدم با عذاب وجدان خودش رو در شرایط قبل نگه میداره تا از مسئولیت شروعی که رو دوشش هست شانه خالی کنه، گاهی ندونم کاری و بی هدفیه و ....
اما چاره کار:
1. اگر فعل اشتباهی انجام دادین ، فقط با فعل نیک میتونید جبران کنید . عمل رو با عمل میشه جبران کرد نه با فکر کردن. همانطور که فکر اشتباه رو بایستی با فکر صحیح جبران کرد. پس اولین پیشنهاد بنده به شما اینه که به کار مثبت و کار خیر بپردازید. مثلا نذر کنید نزد خداوند که من این مدت این کار نیک رو یا این تعداد کار نیک رو انجام میدم یا فلان کار رو جهت جبران انجام میدم. تو هم بر من ببخش که کریم و مهربانی.
2. با عذاب وجدان و وسواس فکریتون مقابله کنید و در مقابل اعتماد به نفس و عزت نفستون رو افزایش بدین.
3. مگر شما یکباره تمام اشتباهات عمرتون رو مرتکب شدین که حالا بخواین یکباره از بین ببرید؟ رفتار صحیح هم آروم آروم در زندگی ما نهادینه میشه. اشتباهه که بخواین یکباره پرفکت باشید. پله پله. اول آگاهی، بعد شناخت نقاط ضعف و قوت خودتون، سپس برنامه ریزی در حد توان و منابع در دسترس (به قول جناب مدیر همدردی) و بعد گام بردارید.
4. مورد بعد اینکه ممکنه کمالگرا باشید (با توجبه به شباهت صحبت هاتون به بنده و اینکه مدیر همدردی برای من چنین تشخیصی دادن) من در این زمینه خودم ضعف دارم و نمیتونم چیزی بگم. مقالات کمالگرایی سایت رو مطالعه بفرمایید.
عذر میخوام چیزی واسه راهنمایی تون ندارم. فقط خواستم طی تجربه شما رو به آنچه که دریافتم نسبت به حالتون که مشابه خودم بوده آگاهی بدم و این نتایج من بوده. من خودم هم هنوز ضعف دارم و کار میکنم. به این معنی نیست که صحبت های من حتما درسته. بیشتر تحقیق کنید. موفق باشید.
تنها نفس خداست که اگر بر گل دمیده شود انسان می آفریند.
علاقه مندی ها (Bookmarks)