شاه کلید حل مشکلات : قضاوت درست

[پرنیان یاسی]

سلام دوستان. این روزها برای من دغدغه ای مطرح شده است که می خواهم آن را برای شما به اشتراک بگذارم.
راستش من بارها شده است که یا شاهد قضاوت های احساساتی دیگران بوده ام یا خودم قضاوت های نادرستی از سر هیجان و احساس درباره دیگران داشته ام. خوب البته همه این ماجراها ختم به خیر نشده است.

اما واقعا سرمنشاء این قضاوت های نادرست کجا است؟ بالاخره من در یک مقاله جواب خودم را پیدا کردم. این مقاله در مجله موفقیت به چاپ رسیده بود و البته برای من بسیار کارایی داشت.

خوب من به این نتیجه رسیدم که قضاوت نادرست ناشی از این است که :

1- ما پیش فرض هایی آماده در ذهنمان داریم که براساس آن موضوعات را ارزیابی می کنیم. این پیش فرض ها بسته به شرایط فرهنگی و تجربیاتی که ما از سر گذرانده ایم متفاوت است. خوب البته بدون پیش فرض نمی توان زندگی کرد. اما مشکل اینجا است که خیلی وقت ها این پیش فرض ها از پایه غلط هستند. گاهی هم این پیش فرض ها در یک محیط و زمینه ای مصداق دارد و درست است. اما در شرایط دیگری کاربرد ندارد.
ما معمولا به این فکر نمی کنیم که آیا پیش فرض های ذهنی ما درست هستند یا غلط. فکر نمی کنیم که آیا در هر شرایطی می توان با این پیش فرض ها جلو رفت یا نه. در واقع خیلی مواقع ما به طور اتوماتیک و بدون فکر از این قالب های ذهنی استفاده می کنیم. خیلی وقت ها هم بسیار تحت تاثیر چیزهایی قرار می گیریم که در جامعه رایج شده است یا ( تب آن بالا گرفته است ). به اصطلاح ( جو زده می شویم ) و پیش فرض هایی را که جامعه القا می کند به طور اتوماتیک به کار می بریم بدون اینکه آنها را ارزیابی کنیم.

2- خیلی وقت ها ما به خوبی متوجه نمی شویم که خصوصیات و ابعاد موضوع ، فرد یا اتفاقی که درباره آن قضاوت می کنیم چگونه است. یعنی بدون اینکه شناخت درستی داشته باشیم و براساس اطلاعات ناقص و نامعتبر قضاوت می کنیم. خیلی وقت ها اطلاعات خود را از منابع نامعتبر به دست می آوریم.

3- در شرایطی که از نظر روحی و روانی آرامش نداریم قضاوت می کنیم. مثلا ما با کسی درباره موضوعی وارد بحث می شویم و طرف مقابل با ما مخالفت می کند. خوب بسیاری از ما در شرایطی که حس می کنیم طرف مقابل مخالف ما است ، هیجان زده شده و در مقابل او جبهه می گیریم. در این شرایط مطمئنا نمی توانیم درست قضاوت کنیم. قضاوت باید در شرایطی باشد که ما هیجان زده و تحت تاثیر احساسات شدید نیستیم.

- - - Updated - - -

در پست بعد مثالی می آورم و توضیح می دهم.

[پرنیان یاسی]

دوستان سلام. در این پست می خواهم نکات پست قبل را با یک مثال عینی توضیح دهم.

عرشیا پسر هجده ساله است که بسیار به وب گردی و تماشای کلیپ های اینترنتی علاقه دارد و برای خودش مجموعه ای از کلیپ های مختلف را گرد آوری کرده است. مجموعه ای از کلیپ های حوادث ، طنز ، آموزشی و... . به مقتضای سنش تحت تاثیر کلیپ ها قرار می گرفت و همیشه در ذهنش خود را قهرمان آن ماجراها تصور می کرد.
یک روز نزدیک سال نو ، حوالی ظهر او طبق معمول همیشه در اتاقش نشسته بود و مشغول تماشای کلیپ های حوادث بود. او چند کلیپ حوادث درباره خودکشی تماشا کرد. تماشای این صحنه ها به اعصابش فشار آورد و برای استراحت از پشت کامپیوتر بلند شد و به پشت پنجره رفت .به محض اینکه کنار پنجره رسید با صحنه عجیبی رو به رو شد. یک ساختمان شش طبقه مشکی رو به روی ساختمان آنها ، در سمت دیگر کوچه بود. در طبقه ششم و پنجم دو مرد روی هره های لبه پنجره ها ایستاده بودند و پشتشان به عرشیا بود. تمام اینها را در یک نگاه سریع دید که بیشتر از دو ثانیه طول نکشید. فوری با پلیس و آتش نشانی تماس گرفت و گزارش کرد که دو مرد قصد خودکشی دارند. می دانست که ایستگاه آتش نشانی و مقر پلیس نزدیک خانه آنها است و خیلی زود می رسند.

در حالی که عرق سردی تمام بدنش را گرفته بود و می لرزید روی مبل نشست. هم ترسیده بود و هم دلش می خواست دست به کار شود و برای نجات دو مرد کاری انجام دهد. با خودش فکر کرد باید هر چه سریعتر از اهالی ساختمان و مردم کوچه کمک بگیرد. برای همین بدون معطلی بیرون رفت و زنگ تمام سی واحد ساختمان را زد و از آنها خواست که کمک کنند. شش هفت دقیقه بعد همزمان با رسیدن نیروهای پلیس و آتش نشانی کوچه پر از ازدحام جمعیت شده بود. پلیس از مردم می خواست که متفرق شوند و کار نیروهای امدادی را سخت نکنند.

عرشیا جلو رفت و گفت که او تماس گرفته است و دو مردی را در لبه پنجره بودند نشان داد.

اما ماجرا به گونه ای که او فکر می کرد رقم نخورد. با بررسی پلیس معلوم شد که :
آن دو مرد قصد خودکشی نداشته اند!!! بلکه آنها کارگران یک شرکت خدماتی ساختمان بوده اند که مشغول تمیز کردن شیشه های ساختمان بوده اند. آنها روی لبه پنجره نایستاده بودند. بلکه به طناب ایمنی وصل بودند و ...

خوب دوستان من توی این مثال از تمام عناصری که گفتم استفاده کردم.
اما تحلیل و اظهار نظر و پر رنگ کردن نکات سه گانه پست قبل در این مثال را به عهده شما می گذارم.
همچنین دوست دارم شما هم یک مثال یا تجربه شخصی را در این تاپیک نقل کنید.