درباره هوش هیجانی چه می دانید؟(به همراه تست هوش هیجانی)

[مدیرهمدردی]

خیلی از مشکلات مربوط به ارتباط دختر و پسر، ازدواج و خانواده ریشه در مشکلات هوش هیجانی یا عاطفی دارد. در این رابطه مقاله «درباره هوش هیجانی چه می دانید؟» را که در سایت پرمحتوا فکر نو آمده است ، را عینا می آورم.

اولين بار در سال 1990 روانشناسي به نام «سالوي» ، اصطلاح هوش هيجاني را براي بيان كيفيت و درك احساسات افراد، همدردي با احساسات ديگران و توانايي اداره مطلوب خلق و خو به كار برد. درحقيقت اين هوش مشتمل بر شناخت احساسات خويش و ديگران و استفاده از آن براي اتخاذ تصميمات مناسب در زندگي است. به عبارتي عاملي است كه به هنگام شكست، در شخص ايجاد انگيزه مي كند و به واسطه داشتن مهارتهاي اجتماعي بالا منجر به برقراري رابطه خوب با مردم مي شود.
تئوري هوش هيجاني ديدگاه جديدي درباره پيش بيني عوامل مؤثر بر موفقيت و همچنين پيشگيري اوليه از اختلالات رواني فراهم مي كند كه تكميل كننده علوم شناختي، علوم اعصاب و رشد كودك است. قابليتهاي هيجاني براي تدبير ماهرانه روابط با ديگران بسيار حائز اهميت است.
روانشناسي به نام «گلمن» اظهار مي دارد كه هوش شناختي در بهترين شرايط تنها ۲۰ درصد از موفقيتها را باعث مي شود و 80رصد از موفقيتها به عوامل ديگر وابسته است و سرنوشت افراد در بسياري از موقعيتها در گرو مهارتهايي است كه هوش هيجاني را تشكيل مي دهند. درواقع هوش هيجاني عدم موفقيت افراد با ضريب هوش بالا و همچنين موفقيت غيرمنتظره افراد داراي هوش متوسط را تعيين مي كند. يعني افرادي با داشتن هوش عمومي متوسط و هوش هيجاني بالا خيلي موفقتر از كساني هستند كه هوش عمومي بالا و هوش هيجاني پايين دارند. پس هوش هيجاني پيش بيني كننده موفقيت افراد در زندگي و نحوه برخورد مناسب با استرسها است.ا

اين هوش بنا به نظر «بار-اون » 5 مولفه به شرح زير دارد كه 15 عامل در آن موثر هستند.افراد تعداد بيشتري از اين مولفه ها را در خود بيابند هوش هيجاني بالاتري دارند.

۱- مهارتهاي درون فردي شامل:
خودآگاهي هيجاني (بازشناسي و فهم احساسات خود)
جرأت (ابراز احساسات، عقايد، تفكرات و دفاع از حقوق شخصي به شيوه اي سازنده)
خودتنظيمي (آگاهي، فهم، پذيرش و احترام به خويش)
خودشكوفايي (تحقق بخشيدن به استعدادهاي بالقوه خويشتن)
استقلال (خودفرماني و خودكنترلي در تفكر و عمل شخصي و رهايي از وابستگي هيجاني)

۲- مهارتهاي ميان فردي شامل:
روابط ميان فردي (آگاهي، فهم و درك احساسات ديگران، ايجاد و حفظ روابط رضايت بخش دو جانبه كه به صورت نزديكي هيجاني و وابستگي مشخص مي شود)
تعهد اجتماعي(عضو مؤثر و سازنده گروه اجتماعي خود بودن، نشان دادن خود به عنوان يك شريك خوب)
همدلي(توان آگاهي از احساسات ديگران، درك احساسات و تحسين آنها)

۳- سازگاري شامل:
مسأله گشايي(تشخيص و تعريف مسائل، همچنين ايجاد راه كارهاي مؤثر)
آزمون واقعيت(ارزيابي مطابقت ميان آنچه به طور ذهني و آنچه به طور عيني، تجربه مي شود)
انعطاف پذيري(تنظيم هيجان، تفكر و رفتار به هنگام تغيير موقعيت و شرايط)

۴- كنترل استرس شامل:
توانايي تحمل استرس(مقاومت در برابر وقايع نامطلوب و موقعيت هاي استرس زا)
كنترل تكانه(ايستادگي در مقابل تكانه يا انكار تكانه)

۵- خلق عمومي شامل:
شادي(احساس رضايت از خويشتن، شاد كردن خود و ديگران)
خوشبيني(نگاه به جنبه هاي روشن زندگي و حفظ نگرش مثبت حتي در مواجهه با ناملايمات)
چگونه مي توان در هوش هيجاني پيشرفت كرد؟
بايد گفت بيشتر مهارت ها در اثر تعليم و تربيت پيشرفته مي شود و احتمال دارد كه اين موضوع حداقل براي بعضي از مهارت هاي هوش هيجاني صحيح باشد.
مهارتهاي هوش هيجاني در منزل و با تعامل خوب والد و كودك شروع مي شود. والدين به كودكان ياد مي دهند كه هيجانهاي خود را تشخيص داده و آنها را نامگذاري كنند. به عنوان نمونه، من الان ناراحت هستم، خوشحالم، عصباني ام. پس وقتي از رفتار برادرش شكايت مي كند و مي گويد من از او متنفرم، مي توان جمله او را اين گونه بازگويي كرد: به نظر مي رسد رفتار برادرت خيلي تو را عصباني كرده، هم نشان داده ايد كه احساس كودك خود را درك كرده ايد و هم الگوي مناسبي براي بيان احساسات فراهم ساخته ايد.
يكي ديگر از راه هاي پيشنهادي براي پرورش هوش هيجاني، ايجاد يك محيط امن عاطفي است به گونه اي كه كودكان بتوانند با آزادي و امنيت خاطر درباره احساساتشان با والدين گفت وگو كنند. پس بايد به آنها نشان داد كه به احساسات آنها توجه شده و نظريات آنها با صبر و حوصله شنيده مي شود. حتي اگر نظريات كودكان مورد قبول والدين نيست بهتر است با استدلال خواهي آنها را توجيه كنند و در مواردي كه آسيب كودك را مورد حمله قرار مي دهد بهتر است به جاي اين كه بگويند «بالاخره خودت را به كشتن مي دهي» اين عبارت را بگوييد «من مي ترسم به خودت آسيب برساني» . و اگر اشتباهي از جانب والدين رخ داد بايد از كودكان عذرخواهي كنند تا عملاً آموخته باشند كه پذيرش اشتباهات و احساس تأسف امري طبيعي است.
عدم رعايت اين موارد و عدم ابراز ناراحتي و حتي خشم توسط والدين ممكن است باعث شود بعضي اوقات كودكان دچار اختلالاتي شوند كه در آن از احساسات خود دور شوند يا در درك احساسات با سوء تفاهم روبه رو شوند.
متخصصان باور دارند كه آموزش طبيعي هيجاني كه باهنرهاي آزاد و نظام هاي ارزشي نيز همراه است اهميت ويژه اي دارد. در درسهايي كه شامل داستانهاي مهيج است كودكان در مورد احساسات قهرمانان شروع به يادگيري مي كنند. پس آنها مي توانند ياد بگيرند كه چه چيزي باعث احساس شخصيت ها به صورت شادماني، خشم، ترس و... شده و چگونه اينها با احساسات خود كنار آمده و يا مقابله كنند.
آموزش مهارتهاي اجتماعي نيز يكي از راه هاي افزايش هوش هيجاني است. اين آموزش ها شامل برنامه هاي كنترل خشم و عصبانيت، همدلي، تشخيص و به رسميت شناختن تشابهات و تفاوت هاي مردم، اظهار ادب و صميميت و تعارف، اداره خود، برقراري ارتباط، ارزيابي خطرات، خودگفتاري مثبت، حل مسأله و مشكل، تصميم گيري، ايجاد هدف و مقاومت در مقابل فشار گروه هم سن است.
موضوع ديگر هوش هيجاني و مقابله با بحران است. ديده شده افرادي وجود دارند كه به طور مداوم در مقابله با نتايج منفي دچار مشكل هستند و به نظر مي رسد هيچ گاه از شر حوادث بد در زندگي خلاص نمي شوند. در مقابل افرادي وجود دارند كه حتي پس از غم انگيزترين تجارب به حال اوليه برمي گردند و حتي به جلو مي روند. اين موضوع مربوط به قابليت هاي هيجاني است كه اجزاي آن تركيب كننده هوش هيجاني هستند.
هوش هيجاني به اين صورت فرآيند مقابله را تشريح مي كند:
ابتدا لازم است آنچه را احساس مي كنيم درك كنيم و لذا براي ايجاد ارتباط با احساسات خود به دو طريق كلامي و غير كلامي عمل مي كنيم. از آن گذشته، لازم است احساسات ديگران را نيز درك كنيم و با آنها همدلي كنيم.
بايد بدانيم كه هيجانها در افكار اولويت ايجاد مي كنند(منجر به بوجود آمدن تفكرات خاص مي شوند)، حافظه را شكل مي دهند، ديدگاه هاي مختلف حل مسأله خلق مي كنند و خلاقيت را سهولت مي بخشند
منبع : مقاله " درباره هوش هيجاني چه مي دانيد؟ "- تهيه كننده : فاطمه حسيني حسين آبادي -روزنامه همشهري 29 مهر 1383
.
.

دانلود پاورپوینت هـوش هیجـانی

.

سلام
اگر تمایل دارید بیشتر در مورد هوش هیجانی خود بدانید، توصیه می كنم اینجا را كلیك كنید و با زدن «تست هوش احساسی و هیجانی»، نمره خود را ببینید و همچنین تفسیر وضعیت خود را دریافت كنید.



هوش هیجانی رابطه مستقیمی هم با احساس آرامش درونی و هم ارتباطات بیرونی دارد. لذا ارتقاء آن می تواند فراهم كننده احساس خوشبختی و رضایت از زندگی باشد.

=====================
لینک مرتبط:
تست هوش هیجانی

[setareh]

سلام:
یه سوال؟
چگونه هوش هیجانی را در فرزندانمان بالا ببریم . ؟
ایا مثال زیر به این مورد کمک می کند یا نه؟
وقتی من دختر کوچکی بودم در میامی زندگی می کردم و با پدر مرحومم ابراهام گلس همیشه یک بازی ترتیب می دادیم. کم کم که این بازی ر ا خوب شناختم کلید موفقیت حرفه ای خودرا یافتم.اومرا به سینما می برد و درابتدای فیلم همیشه یک تبلیغ یا کارتون نشان می دادند. بعد ازدیدن فیلم و قتی ما با همدیگر درخیابان «رویال کس»می رفتیم تا همبرگر و نو شیدنی خنک بخوریم ،پدر یک سوال می پرسید به عنوان مثال اسم سگ ان کارتون چه بود،واگر من می توانستم پاسخ اورا بدهم برایم هدیه ای می خرید.
بنابراین هروقت درکنار پدرم یاد می گرفتم که نسبت به دنیای اطراف خود دقیق تر باشم وهرکسی را که می دیدم و هر جایی که می رفتم را خوب مورد بررسی قرار دهم. دراین شرایط دیگر جایی برای حواس پرتی نبود چون همیشه یک هدیه نهانی درراه بود.
پدر همیشه از من می خواست که جزئیات را به خاطر بیاورم ،از جمله رنگ لباس ان خانم چه بود؟چرا ان فرد ناراحت بود؟ان خانم یا اقا چه چیزی را به شما یاد اوری می کرد؟او همیشه من را وادار می کرد که نسبت به محیط اطرافم هوشیار باشم و کو چکترین جزئیات را ببینم .هروقت ما با یکدیگر بیرون می رفتیم او همیشه جزئیاتی مانند رنگ منقار پرندگان کوچک ،تغییر در جهت باد قبل از یک توفان حاره ای ،بوی چمن تا زه زده و مزه یک انبه ی رسیده ابدار را خاطر نشان می کرد . بتا بر این از سنین کودکی من درجریان تمام انچه بالاخره حرفه ام شد قرار گرفتم.من چنانازاین مطالعه شگفت زده بودم که درطول تحصیلات دانشگاهی تا انجا که قادر بودم اموختم.پدرمن را اماده کرد تا یک دانشجوی نمونه باشم وبالاخره بتوانم دو مدرک دکتری یکی درزمینه ی مشاوره ی روان شناسی ودیگر دراختلالات ارتباطی بگیرم.

«دکتر لیلین گلسن»

[طاهره]

سلام

یه سوال داشتم :

کنترل تکانه یعنی چی؟ و معمولا در چه شرایطی به کار میره ؟

[مدیرهمدردی]

سلام ستاره
در مورد سئوالی در پست 2 آوردید کاملا به عکس هست. یعنی این موضوع هیچ ربطی به هوش هیجانی ندارد، و صرفا به هوش عقلانی اشاره دارد. بسیار کسانی که ضریب هوشی بالای عقلانی دارند، بسیار حواس جمع هستند و ریز بین ولی هرگر روی آرامش را در زندگی به خاطر کمبود هوش هیجانی نمی بینند.
هوش هیجانی همانطور که از اسمش پیداست روی عاطفه، احساسات و هیجانات تمرکز می کند هم شناسایی آن در خود و دیگران و هم کنترل آن در خود و دیگران

[مدیرهمدردی]

سلام طاهره
مفهوم جالبی را پیش کشیدی. منظورم تکانه هست و کنترل آن.
تکانه به احساسات و رفتارهای انفجاری می گویند که فرد در هنگام هیجان بدون هیچ کنترل و تعقلی انجام می دهد.
تصمیم گیری های احساسی بدون بررسی جوانب آن
رفتارهای خشونت آمیزی که منجر به پیشمانی فرد پس از عمل می شود.
لغزش های جنسی و ....، که فرد تحت تاثیر نیازش مرتکب می شود.
و نمونه هایی از این قبیل جزء تکانه ها هستند. و زمینه این تکانه ها در همه انسانها و در همه موقعیت ها هست، لیکن بسیاری از افراد آن را تحت کنترل شناخت و عقل خود در آورده و به مقدار لازم در شرایطی که اقتضاء می کند در جهت رفع نیاز خود به کار می گیرند. اما افرادی که از هوش هیجانی پائینی برخورداند تحت تاثیر کامل این تکانه ها رفتار می کنند. با یک تکانه احساسی، عاشق هست، با یک تکانه دیگر معشوقش را ترک می کند، با یک تکانه از خانه فرار می کند، با یک تکانه مرتکب درگیری ، خودکشی یا قهر می شود. و یا تحت خرده تکانه ها با این و اون درگیر است.
معمولا تکانه ها معنی تاخیر و تدریج و صبر را نمی فهمند. لذا آدمهایی که تحت این تکانه ها رفتار می کنند، صبور بودن را غیر ممکن می شمارند، تحمل برای کسب نتیجه را غیر عملی می دانند، درک افرادی که متفاوت از آنها فکر می کنند برای آنها غیرممکن به نظر می رسد.
تکانه های خالص را در نوزادی و نوباوگی زیاد می توان دید، بدون تاخیر خوردن، بدون تاخیر لذت بردن، بدون تحمل هیچ درد و رنجی و جزع و فزع و گریه و زاری با کوچکترین مسئله ای.
به مرور که آدمها بزرگ می شوند بر اساس تربیت و نوع شخصیتی که دارند این تکانه ها را تحت کنترل می گیرند. اما همه در این جهت آموزش لازم را ندیده و به اندازه کافی تلاش نمی کنند. لذا این افراد ممکن است سن شناسنامه ای آنها حتی 40 سال باشد ، اما خود را در مورد وسوسه و تکانه جنسی در برابر جنس مخالف نمی تواند کنترل کند.، در مورد لذت طلبی و همراه شدن با دوستان ( بدون در نظر گرفتن مسئولیت های خانواده )، هیچ اختیاری را برای خود قائل نیست. در برابر خشم خود تسلیم بوده حتی نسبت به فرزندان کوچکش ، عنان خود را از دست می دهد.
سر یک مسئله کوچک ممکن است با همکار یا مسئول خود درگیر شده و یا شغل خود را از دست بدهد، به خاطر لذت طلبی و خودمحوری که در افراد تکانشی وجود دارد، نمی خواهند که در روابط، خود را جای دیگران بگذارند و او را درک کند ، لذا به راحتی روابط خود را با دیگران قطع می کنند.
و مثالهایی از این دست ، همه و همه اشاره به نقش تخریبی تکانشی و تکانه های کنترل نشده در انسان دارد.

[setareh]

سلام : بحث خیلی جالبیه. اقای مدیر میشه خواهش کنم با ذکر مثال این موضوع را برایمان بیشتر روشن کنید؟ممنونم.

[مدیرهمدردی]

سلام ستاره
نشد دیگه، شما با یه مثال بگوئید کدام قسمت براتون مبهمه تا من بگم... :cool:

[setareh]

سلام:
فکر می کنم یه مثال برای این مورد پیدا کردم. اقای مدیر لطفا ببینید درست حدس زدم یانه ؟در قسمت« لزوم ارتباط و دوستی پسرو دختر» پست 15 که شما در جواب اقای گرد افرید ارسال کردید مثال خوبی برای «هوش هیجانی» باشد. در صورتی که من در جوابهام از این هوش هیجانی بهره ای نبردم . حالا لطف می فرمایید راهنمایی کنیدکه چگونه این هوش را در خود ایجاد کنیم.؟

[مها]

سلام اقای مدیر گرامی. موضوع هوش هیجانی و تکانه بسیار عالی بود. ولی به قول ستاره عزیز می شه بفرمایید چه جوری می شه این هوش و در خودمون ایجاد کنیم و این که چه جوری میزان هوش هیجانی رو در خودمون بالا ببریم؟ بازهم به خاطر این موضوع جالب و اموزنده ازتون تشکر می کنم.

[setareh]

سلام:
چگونه هوش هیجانی خود را تقویت کنیم؟:R
هوش هیجانی یعنی قدرت کنار امدن و ارتباط برقار کردن با دیگران .روشهای زیر به شما کمک می کند تا هوش هیجانی خود را تقویت کنید
1- به زبان اوردن احساسات به جای نادیده گرفتن ان.
2- براحساس خود کنترل داشته وان را اداره کنید.
3- 3-به مردم لبخند بزنید:
4- قانون زبان غیر کلامی را بشناسید .
5- هنر گوش کردن را یاد بگیرید
6- دراولین برخورد و اشنایی تاثیری گرم و مثبت روی دیگران بگذارید
7- از حرکات بدنی مثبت استفاده کنید به لباس پوشیدنتان اهمیت دهید.برنامه ریزی کنید و اگاه باشید راجع به مسائل مورد علاقه ای کسی که قرار است با او ملاقا ت کنید از دیگران بپرسیدتا بتوانیدبا او گفت و گو جالبی داشته باشید چند داستان کوتاه اماده داشته باشید .طنز هم نشان دهنده هوش اجتماعی است.
دروقت خداحافظی چیز مثبت بگوئید.
گفتگو با مردم را تمرین کنید.