انواع مواد مخدر

[ani]

اعتیاد چیست؟


اعتیاد یــک «بیمارى اجتماعی» است که عوارض جسمى و روانى دارد و تا زمانى که بـه علل گرایش «بیمار» توجه نشود، درمان جسمى و روانى فقط براى مدتى نتیجه‏ بخش خواهد بود و فـــرد مـــعتاد دوباره گرفتار « مواد اعتیاد آور» می‏ گردد.اعتیاد به موادمخدر یکى از مهمترین مشکلات اجتماعی، اقتصادى و بهداشتى است که عوارض ناشى از آن تهدیدى جدى براى جامعه بشرى محسوب شده و موجب رکود اجتماعى در زمینه ‏هاى مختلف مى‌گـــــردد .

مواد مخدر

انواع فرآورده هاى گیاهان خشخاش، شاهدانه، کوکا و ترکیبات شیمیایى مشابه که مصرف آنها موجب اعتیاد می‏ گردد.


۱- سستی زا

۲- توهم زا

۳- توان افزا


مواد سستى ‏زا :


موادى هستند که مصرف آن بر روى سلسله اعصاب مصرف‏ کننده اثر گذاشته و در نتیجه فعالیت فکرى و بدنى او را سست نماید.

این مواد به دو دسته تقسیم می‏شوند :

- طبیعى ، مانند : استحصالات گیاه خشخاش، تریاک، شیره تریاک، مرفین
- مصنوعى ، مانند : هروئین، متادون، نرمتادون، پاپاورین، پتیدین، انواع و اقسام قرص هاى مسکن و آرام ‏بخش

مواد توهم‏ زا:


با مصرف این مواد فرد دچار اوهام حسى و بصرى می ‏شود. این مواد را هالوسینوژن می‏ گویند که شامل:

- طبیعى ، مانند : استحصالات گیاه شاهدانه،حشیش، بنگ، ماری‏جوانا، گراس، چرس؛ مسکالین، جو سیاه آفت ‏زده، برخى از قارچهاى حاوى مواد توهم ‏زا، دانه‏ هاى نوعى نیلوفر وحشی
- مصنوعی ، مانند : ال.اس.دی(L.S.D) ، دی‏ متیل تریپتامین (D.M.T) ، دی‏ اتیل تریپتامین (D.E.T)

مواد توان‏ افزا


مصرف آن بر روى سلسله اعصاب تأثیر گذاشته و در نتیجه فعالیت فکرى و بدنى مصرف‏ کننده بیشتر و باعث هیجان می‏ شود. این مواد به دو دسته تقسیم می‏ شوند که عبارتند از :
- طبیعی ، مانند : برگ کوکا، کوکائین، کراک، برگ و ساقه برخى درختان مثل خات و کراتم و ناس
- مصنوعی ، مانند : آمفتامین، متیل آمفتامین، ترکیبات آمفتامین‏ها



انواع مواد سستى زا

خشخاش
بوته ‏اى است یکساله که در مناطق معتدل می‏ روید. رشد سالانه این گیاه به ارتفاعى معادل ۱۱۰-۷۰ سانتیمتر می‏رسد. در اواسط بهار، بعد از این که گلهاى رنگارنگ آن کم‏ کم شروع به ریختن می‏ کند، از میان گلها کپسول ظاهر می ‏شود که به آن گرز خشخاش می‏ گویند. این گرزها در اواخر بهار و اوائل تابستان داراى پوست سبزى است که به زردى مى ‏گراید. البته، قبل از این که میوه گیاه خشک و زرد شود به روش خاص مبادرت به تیغ زدن آن می‏ نمایند. این کار به وسیله افرادى که تجربه خاصى در تیغ زدن دارند، انجام می‏شود. آنان در ساعات اولیه شب با تیغهاى مخصوص و با ایجاد چندین شیار افقى و یا عمودى و یا مورب بر روى گرزها مبادرت به تیغ زدن می‏نمایند. صبح روز بعد، شیره سفید رنگى از محل شکافهاى گرز به بیرون ترشح می‏کند و در مجاورت هوا به صمغ قهوه‏اى رنگ تبدیل گردیده در پیاله مخصوص جمع‏ آورى و براى تریاک مالى آماده و به صورت لول روانه بازار قاچاق می ‏شود

تریاک


تاریخچه :
قدیمى ‏ترین و مشهورترین ماده مخدر است که از گیاه خشخاش به دست می‏ آید. این گیاه حدود ۲۵۰۰ ســــال قبل در منطقه مدیترانه کشت مى ‏شده است. سابقه این گیاه را تا ۵۰۰۰ سال قـــــــبــل هم ذکر می ‏کنند. از آثارى که از سومریها باقـــى مانده اســــت، چــنین بــر می ‏آید، آنها این ماده را استعمال می ‏کرده اند و با آن گیاه شادى بخش می ‏گفتند. در نوشته‏ هاى هومر از تریاک نام برده شده است.




شکل ظاهرى :

تریاک شیره منعقد شده تخمدان کال بوته خشخاش است که از نظر علمى به پاپاور معروف است. تریاک آماده مصرف، ماده ‏اى است خمیرى به رنگ قهوه‏اى که بر حسب نوع و منطقه کشت خشخاش و آب و هواى منطقه پرورش از قهوه‏اى روشن تا تیره وجود دارد نامهاى دیگر آن افیون، اپیوم و تریاق می‏ باشد.

الکالویید :

تریاک داراى ترکیبات بسیارى است که تاکنون ۲۵ نوع موثر آن شناخته شده است. مهمترین آلکالوییدهاى تریاک عبارتند از مرفین، نارکوتین، پاپاورین، تبائین، کدئین و نارسئین.


شیره تریاک:

پس از تیغ زدن گرز خشخاش، ماده ‏اى شیرى رنگ از آن خارج می ‏شود که به آن شیره تریاک گویند. این شیره در مجاورت هوا تیره شده به رنگ قهوه ‏اى تبدیل می ‏گردد.

مرفین :


مرفین از کلمه مورفئوس خداى رویایى یونان باستان مشتق شده است و یکى از اجزاى اصلى و اساسى تریاک است که به طور متوسط از هر ۱۰ کیلوگرم تریاک یک کیلوگرم مرفین تهیه می‏شود. رنگ آن به صورت کرم روشن و گاهى اوقات به رنگ آرد نخودچى و مزه آن تلخ است. ذرات آن در زیر ذره‏ بین شبیه کریستال هاى سوزنى است.
از نظر دارویی، ضد درد بوده، با اثرات رخوت ‏زیى که بر روى مغز دارد، باعث کنترل دردهاى شدید می‏ شود و به همین خاطر مصرف مجاز آن فقط در بیمارستانهاست.

هروئین :


هروئین از کلمه هیروس یا هیرو به معنى مرد قهرمان گرفته شده است. البته این کلمه به معنى زن قهرمان، زن برجسته، زنى که خدمات بزرگى به عالم بشریت کرده و زن ایده ‏آل نیز اطلاق می‏شود. هروئین یکى از ترکیبات مرفین مى ‏باشد که با عمل استیلاسیون بدست مى آ‏ید.این ماده به رنگ سفید مایل به کرم داراى طعمى تلخ و بى ‏بو است که پس از مدتى نگهدارى بوى ترشى و سرکه می‏ دهد.

نحوه پیدایش :

هروئین، قوی‏ترین و مخرب‏ترین ماده مخدر دنیا به شمار مى اید که در سال۱۸۷۴ توسط یک دانشمند انگلیسى ساخته شد و تحقیقات بیشتر را درباره این ماده دانشمندان آلمان در سال ۱۸۹۰ تکمیل نموده و آن را به عنوان دارو معرفى نمودند. در ایران اولین لابراتور هروئین‏ سازى در سال ۱۳۳۴ توسط فردى به نام دکتر مصطفوى ایجاد گردید. وى نحوه ساخت و استخراج هروئین از تریاک را به عده‏ اى آموخت که باعث به وجود آمدن لابراتوارهاى بیشترى در سطح کشور گردید.




متادون :

یک ماده مخدر مصنوعى است که در جنگ جهانى دوم به علت کمبود مرفین براى تسکین مجروحین به وسیله آلمانى ها ساخته شد. در حقیقت متادون یک داروى برطرف‏ کننده درد است که براى تسکین سرفه هم از آن استفاده می‏کنند. گرچه متادون خود یک ماده اعتیادآورنده قوى است ولى به عنوان یک داروى پزشکى براى ترک و معالجه معتادان به تریاک، هروئین و مرفین از آن استفاده می‏ کنند. اثرات دارویى آن تا حدى شبیه به مرفین بوده، با این تفاوت که پس از مصرف، مدت بیشترى طول می‏کشد تا اثرات آن ظاهر شود و به مدت طولانى ‏تر در بدن باقى می ‏ماند

کدئین :


یکى از مشتقات معروف تریاک است که ۰/۲الى ۰/۸ درصد آن را تشکیل می‏دهد و به عنوان مسکن در اشکال مختلف قرص، کپسول و شربت در پزشکى کاربرد دارد. اثر کدئین در حدود اثر مرفین است و در صورتى که زیاد مصرف شود علائمى مانند اثرات مرفین خواهد داشت. نحوه مصرف آن به صورت تزریقى و خوراکى می‏باشد.

پاپاورین :

یکى از مشتقات مؤثر تریاک می‏باشد که سفید کریستالى است و از نظر زهرآگین بودن حد وسط مرفین و کدئین است. ماده ‏اى است نشاط آور و محرک. کار عضلات صاف مثل روده را کند کرده و باعث شل شدن آنها می‏گردد. در برونشها و رگها انبساط ایجاد نموده و در آب نامحلول است و در الکل حل می‏شود.

پتیدین :

این ماده هم مثل متادون از داروهاى سستی‏ زاى مصنوعى می ‏باشد که قدرت ضد درد آن از مرفین کمتر است و عضلات بدن را سست و شل می‏ کند




انواع مواد توهم زا :

شاهدانه :

بوته ‏اى است شبیه گزنه که بلندیش تا ۲ متر می‏رسد. گیاه نر و ماده آن به صورت جداگانه بوده داراى برگهاى انبوه دراز و کنگره ‏دار می‏باشد که میوه آن در سر شاخه به صورت خوشه نمایان است. اصولا شاهدانه براى روغن گیرى و خوراک طیور استفاده می‏شود. بو داده و برشته آن را مردم به صورت تفنن می‏خورند. نام لاتین این گیاه کانابیس است. اگر از سر شاخه‏ هاى به گل نشسته گیاه ماده چسبنده‏اى به نام رزین که در حال ترشح است جمع ‏آورى و خشک شود، در واقع حشیش به دست آمده است. این گیاه در آمریکاى شمالى به نام ماری‏جوانا یا چرس، در انگلیس به گراس، در فرانسه ادب، در هندوستان بنگه و گنجا، در خاور نزدیک و خاورمیانه حشیش، در افریقاى جنوبى دگا، در سوریه و لبنان حشیشه ‏الکیف، در ترکیه اسر یا اسرا، در افریقاى مرکزى کامبا، در اسپانیا و در دیگر کشورها به اسامى مختلفى چون وید، پات، شانگ، چاراز، مکونا و غیره شهرت دارد.
در هر حــال هــر اســم و نــامــى بر ایــن گیاه و مشتقات آن نهاده شود، اثرات توهم ‏زایى آن همچنان پابر جاست در اینجا به حالاتى که پس از استعمال حشیش و ماری‏جوآنا در مصرف کننده روى می‏دهد به طور اختصار اشاره می‏ کنیم :
- در اثر نشئه شدن اشیاى مجاورش را بزرگتر و یا کوچکتر مى بیند.
- اشتهاى کاذب و میل به مصرف غذا پیدا می ‏کند.
- احساس قدرت عجیب در خود داشته و دست به اعمال وحشیانه و جنون ‏آور و خشونت زا زده و احساس پرواز کردن و سفر در آسمان و نوعى انبساط خاطر و آرامش و اعتماد به نفس کاذب پیدا می‏کند.
- فرد به خواب عمیقى فرو مى ‏رود.

حشیش :

ماده ‏اى به رنگ سبز تیره و گاهى قهوه ‏اى مایل به سبز شبیه حنا که از گل، برگ و ساقه گیاه شاهدانه مؤنث و از ترشحات چسبنده آنها به صورت صمغ به دست می آ‏ید. حشیش حاوى ماده‏اى شیمیایى به نام T.H.C (تترا هیدرو کانا بینول) است که ماده مؤثر آن به شمار می ‏رود. حــشیـش در طــبــقـه ‏بـنـدى مـواد مخدر، جزء مواد توهم‏ زاى طبیعى می ‏باشد.


بنگ :


سر شاخه‏ هاى گلدار یا به میوه نشسته و خشک شده بوته شاهدانه – اعم از ینکه ماده رزینى آن را قبلا گرفته یا نگرفته باشند – بنگ نامیده می‏ شود.

مارى ‏جوانا :

در آمریکا برگها و گلهاى شاهدانه آمریکایى را خشک می‏کنند و از آن توتون سبز رنگى به دست می‏ آورند که همان ماری‏ جواناست. چون این توتون خیلى زبر است براى پیچیدن آن از چندین دور کاغذهاى سفید یا قهوه ‏اى رنگ استفاده می‏کنند و آن را ریفر مى ‏نامند. مشتاقان آن را به صورت دسته‏ جمعى در محل هایى به نام تی‏پاد تدخین می‏کنند. این سیگار به کندى می‏سوزد و خیلى زود خاموش می‏گردد، به همین علت معتادان با پکهاى سریع و دسته‏ جمعى مانع خاموش شدن آن می ‏شوند و براى این که از این سیگار استفاده کامل بشود در اماکن سر بسته استعمال می‏گردد.

گراس :

در زبان انگلیسى به معنى علف است و در اصطلاح همان بنگ و ماری‏جواناست. برگهاى بوته شاهدانه که در واقع مثل علف است جمع ‏آورى کرده، مانند سیگار مصرف می ‏کنند، گاهى هم آن را مثل چاى دم کرده و می ‏خورند.

چرس :

همان حشیش است که از رزین آماده شده از سر شاخه‏ هاى گلدار و به میوه نشسته گیاه بالغ شاهدانه تهیه می‏شود و از انواع دیگر ان مرغوبتر است.

مسکالین :

ماده اصلى و فعال کاکتوس است (معمولا این کاکتوسها به نام پیوت معروفند) که قرنهاست به عنوان دارویى سحرآمیز براى درمان دردها مصرف می ‏شود. نحوه تهیه آن به این صورت است که تکه‏ هایى از قسمت فوقانى این گیاه را بریده و پس از خرد کردن می ‏جوند و یا با ساییدن آن را به صورت پودر درآورده و با ریختن به داخل کپسول، مورد استفاده قرار می‏دهند.

ال.اس.دی :

مخفف “ اسید لیزرژیک دى اتیل امید ” ماده نیمه ترکیبى است که در لابراتور به دست مى ‏آید. این ماده به صورت طبیعى در چاودار آفت زده وجود دارد. بر روى آن قارچى به رنگ مس نشو و نما می‏کند که آرگو نامیده می‏شود. این قارچ حاوى اسیدى به نام اسید لیزرژیک می‏باشد و مشتقات آن توهم ‏زا می‏ باشد. یکى از عوارض مصرف، تیره شدن مردمک چشم و ایجاد خطوط رنگین به هنگام بسته ‏شدن چشمها در منطقه بینایى است. عمق تصاویر و اشیا در نظر مصرف‏ کننده تشدید شده و اشیاى ثابت ممکن است در نظرش به حرکت درآیند، گاهى حالت تهوع، سرد شدن بدن و لرزش احساس می‏شود. قدرت شنوایى تشدید شده و زمزمه‏ هاى نامفهوم به گوش می‏رسد. حس زمان و گذشت آن در حد بسیار زیادى کند می‏شود. انطباق فکر از بین رفته و هر چه میزان مصرف بیشتر باشد تجزیه و تحلیل منطقى کمترى در ذهن به وجود می ‏آید.

دى . ام . تى :

یکى از مواد توهم ‏زا می‏ باشد که معمولا معتادین ال . اس . دى از این ماده استفاده می ‏کنند. آثار آن شبیه ال. اس .دى است. کسانى که به دنبال راه گریز سریع از واقعیتها هستند از ان مصرف می‏کنند. اگر از راه دهان مصرف شود تولید دل ‏درد می ‏کند. بنابرین یا از راه تزریق عضلانى استعمال و یا با توتون و ماری‏جوانا مخلوط کرده دود می‏ کنند.

انواع مواد توان افزا :

کوکا :

گیاهى است که در ارتفاع ۶۰۰ تا ۲۰۰۰ مترى از سطح دریا در دامنه باخترى کوههاى آند که هواى معتدل و مرطوبى دارد می‏روید. ارتفاع این گیاه به ۲ متر هم می‏رسد و برگهایى دارد که شکل و رنگ و ابعاد آن یاد آور درخت زیتون است. گیاه کوکا حاوى ماده توان‏ا فزا ست که مصرف آن سبب فعال شدن مرکز بی‏خبرى و سرخوشى در مغز مصرف کننده می‏شود. ماده حاصل از برگ کوکا، کوکائین نامیده می‏شود.

کوکائین :

یک از موادمخدر توان‏ افزاى طبیعى می‏ باشد که از برگ کوکا تهیه می‏شود کشورهاى بولیوی، کلمبیا و پرو بزرگترین محل رشد و نمو کوکا به شمار می‏روند. نخستین بار بومیان کشور “پرو” از برگ این درخت براى تسکین درد و رفع خستگى استفاده نمودند. اعتیاد به آن جنبه روانى دارد. کوکائین ماده مؤثر رگ برگهاى این گیاه است که به ارى تاکسیلین شهرت دارد. رنگ آن سفید شفاف و همانند کریستال ریز می‏باشد و با مختصر تکانى بلورهاى ریزان بر روى هم می‏غلتند. این ماده، یک ضد درد موضعى بسیار قوى است، از پوست و مخاط بینى هم جذب می‏شود. گرد کوکائین از راه بینى استنشاق و یا در رگ تزریق می‏شود که خاصیت آن، ایجاد نیرو و هیجان، کاهش احساس گرسنگى مى ‏نماید و استعمال زیاد آن موجب جنون می‏شود. نامهاى خیابانى آن کوک، کاندی، هپى می‏باشد.

کراک :

مشتقى از کوکائین است که جنبه اعتیادآورى آن بسیار زیاد و اثرات جانبى آن دهشتناک است. در واقع کراک، کوکائینى است که دستکارى شده و غالبا با پیپ هاى شیشه‏اى دود می‏شود. براى معتاد شدن به کراک فقط چند پیپ کراک کفایت می‏کند.

خات یا قات :

خات علاوه بر این که به صورت وحشى رشد مى ‏کند، عمدتا در مناطق مشخصى از شرق افریقا و شبه جزیره عربستان کشت می‏شود. برگهاى این گیاه با توجه به خواص محرکشان به صورت جویدنى مصرف مى ‏شوند، به طورى که به مصرف‏ کننده احساس نشاط داده و تا حدودى جلوى گرسنگى را می‏گیرد.

طعم آن تلخ است و مصرف آن بیشتر در عصر و اوائل شب صورت می‏گیرد. کشورهاى تولیدکننده، مقادیر انبوهى محموله‏ هاى منجمد، خشک و واکیوم شده خات را به اروپا و سایر نقاط جهان ارسال می‏کنند. این محموله در کشورهاى مزبور توسط اتباع کشورهاى تولید کننده مصرف می‏شود. برخى کشورها جهت محدود کردن واردات یا مصرف خات تدابیرى اتخاذ کرده ‏اند. خات در حال حاضر تحت کنترل مقررات بین ‏المللى قرار ندارد.

کراتم :

درختى است که در تایلند می‏ روید. مردم آن سرزمین برگهاى تازه آن را می‏جوند و یا آن را خشک کرده مانند سیگار می‏کشند. خاصیت ماده مؤثر این درخت، توان ‏افزیى است و احساس نشاط و هوشیارى کاذب مختصرى نیز در مصرف‏کننده به وجود مى ‏آورد.

ناس :

در بسیارى از منابع آمده است، ناس بوته ‏اى است که در افغانستان و پاکستان مى ‏روید. برگهاى آن را اگر تازه باشد ، می‏جوند و خشک کرده آن را مثل حنا کوبیده در زیر لثه قرار می‏دهند. براى تأثیر بهتر و بیشتر، کمى خاک سیگار یا آب آهک به آن اضافه می‏کنند. مصرف‏ کنندگان آن احساس گرمى و نشاط می‏کنند، ولى اثر آن به مراتب از سایر مواد محرک کمتر است.

آمفتامین:

گروه وسیعى از داروهاى محرک (توان‏ افزا) هستند که باعث تحریک و فعالیت سلسله اعصاب مرکزى مى ‏شوند و به اشکال قرص، کپسول، پودر و میع وجود دارند.

مراحل اعتیاد :

۱- مرحله آشنایى:
این مرحله با تشویق دیگران (مخصوصاً دوستان ناباب) یا از روى غرور و کنجکاوى خود فرد شروع می ‏شود.

۲ ـ مرحله شک و تردید :
در این مرحله فرد با مبارزه با امیال خود می ‏پردازد.

۳ ـ مرحله اعتیاد واقعى :
در صورت ادامه مصرف در مرحله شک و تردید فرد به مرحله اعتیاد واقعى مى رسد. در این مرحله پدیده «تحمل» باعث می‏شود که فرد به مرور زمان بر میزان مصرف خود بیفزاید تا به نشئگى قبلى برسد.

منیع:روان آسا