قاطعیت ورزی
قاطعیت ورزی به توانایی ابراز صادقانه احساسات و حقوق خود بدون اظطراب طوریکه به حقوق دیگران
تجاوز نشود گفته می شود.قاطعیت تعادلی بین زورگویی و بیش از حد خاکی بودن است.توانایی
گفتن نه به درخواست هایی که مایل به انجامشان نیستیم.به احساس اعتماد به نفس،عزت نفس و
خودکار آمدی ما بستگی دارد.(خود کار آمد بدین معنی ست که اگر به شیوه ای خاص رفتار کنید،
چیز قابل پیش بینی رخ خواهد داد.)
عدم قاطعیت ورزی به چه جیز بر می گردد؟
بسیای از افراد آموخته اند باید دیگران را از خود خشنود نگه دارند نباید آنها را دلخور کرد.
چرا قاطعیت ورزی مهم است؟
اگر نتوان قاطعانه رفتار کرد ممکن است به احساسات ناخوشایندی منجر شود.
افسردگی:افسردگی ناشی از خشمی است که به درون فرد بر می گردد.حالتی که در آن فرد
احساس درماندگی،نا امیدی و فقدان کنترل بر محیط را تجربه می کند.
رنجش:ناشی از احساس به بازی گرفته شدن است.
ناکامی:ناشی از احساس ضعف و قربانی شدن است.
خشونت:اگر نتوان خشم خود را به شیوه مناسب بروز داد،ممکن به حدی از کوره در رفت که به
خشونت منحر شود.
اظطراب:نا توانی در بروز خشم می تواند اظطرابی را ایجاد کند که خودش منجر به اجتناب و دوری
از افراد و موقعیت ها می شود.
روابط ضعیف:اگر نتوانید رفتار قاطعانه نشان دهید این مساله باعث می شود که در روابط خود ضعیف
ظاهر شوید.افراد غیر قاطع در بیان احساسات خود ضعیفند.
شکایات جسمی:نا توانی در بیان احساس منجر به سر درد،زخم معده،فشار خون بالا می شود.
قاطعیت ورزی انتخابی
رفتار قاطعانه در مقابل نا آشنا بسیار آسان تر از اتخاذ این رفتار در مقابل دوستان است.هرچقدر
رابطه مهم تر باشد،اتخاذ رفتار قاطعانه مهم تر خواهد بود.رفتار قاطعانه سبب می شود که به
حریم خصوصی شما احترام گذاشته شود و رفتار محترمانه ای با شما داشته باشند.
بسیاری از افراد عقیده دارند که رفتار قاطعانه موجب از بین رفتن دوستی ها و روابط می شود.
آیا رفتار قاطعانه همیشه بهترین انتخاب است؟
بهتر است قبل از قاطعانه رفتار کردن پیامدهای آن را در نظر داشته باشید.اگر چه رفتار قاطعانه
معمولن به نتایج مثبت منجر می شود،اما بعضی ها به شکل منفی پاسخ می دهند.
اگر رییس شما فردی غیر منطقی باشد،ممکن است قاطعیت ورزی به از دست دادن شغلتان
بیانجامد.اگر در چنین موقعیتی قرار گرفتید بهتر است قاطعانه رفتار نکنید.آنچه شما در این موقعیت
نیاز دارید کنترل استرس نامیده می شود.
به خاطر داشته باشید وقتی قاطعانه رفتار می کنید دیگران ممکن است به شیوه ای که عادت
کرده اند با شما رفتار کنند.رفتار قاطعانه آنها را در شرایط مبهم قرار می دهد.اما در مدت کوتاهی
متوجه می شوند و به شیوه ای مناسب با برخورد می کنند.در چنین شرایطی ممکن است
رفتار قاطعانه در مقابل شما اتخاذ کنند.
سه مولفه راطه قاطعانه
بیان همدلانه:سعی کنید به طرف مقاقبل نشان دهید که شرایطش را درک می کنید.ابراز همدلانه
می فهماند شما قصد ندارید بحث و جدل کنید.
من می دونم که این رفتار از نظر شما یه تغییره و ممکنه احساس خوبی در شما ایجاد نکنه.
بیان مساله:شما مشکل و ناراحتی خود را بیان می کنید.
این شرایط منو ناراحت می کنه،نمی تونم کنار بیام.
بیان آنچه شما می خواهید:در خواستی مشخص برای تغییری مشخص در رفتار طرف مقابل.
من از شما می خوام که با صدا آروم صحبت کنی.
می دونم چیزی که از شما می خوام ممکنه برات سخت باشه (همدلانه) ولی وقتی می بینم
که به حرفام گوش نمی دی ناراحت می شم (بیان مساله) چیزی که من از شما می خوام اینه که
که وقتی صحبت می کنم به من گوش کنی ( آنچه می خواهید).
چگونه می توانیم به شکل موثری قاطع باشیم؟
از حالات بدنی قاطع استفاده کنید.
به چهره طرف مقابل نگاه کنید.
در عین خوشرو بودن چهره جدی داشته باشید.
آرام ولی محکم صحبت کنید.
جملات خود را با من شروع کنید.من فکر می کنم ...
تمرکزتان را روی مساله بگذارید و از محکوم و سرزنش کردن دوری کنید.
من دوست دارم وقتی حرف می زنم،حرفمو قطع نکنی.(سرزنش)
تو همیشه حرفمو قطع می کنی.(محکوم)
سعی کنید از رفتار فرد انتقاد کنید نه خود فرد.
وقتی زیر قولت می زنی عصبانی می شم.(رفتار)
توهمیشه منو عصبی می کنی.(فرد)
سعی کنید قضاوت نکنید،دستور ندهید بلکه از وجه سوالی اسنفاده کنید.
می دونی پیراهنت لک برداشته؟
با این پیراهن کثیف بیرون نرو
به شکلی واضح و محترمانه در خواست خود را مطرح کنید و فرد را به جواب منفی سوق ندهید.
می شه لطفن پنجره رو باز کنی؟
پنجره رو باز نمی کنی؟
تکنیک هایی ویژه برای موقعیت های دشوار:
ا ـ آرام کردن:هنگامی که می خواهید در مورد موضوعی با فردی عصبانی است صحبت کنید ابتدا
او را آرام کنید.
می دونم که شما الآن ناراحتی و برام قابل درکه،اجازه بده بعدن در این رابطه صحبت کنیم.
2 ـ خلاصه کردن:باعث می شود مطمئن شوید مساله را فهمیدید و طرف مقابل می فهمد به حرف های
او توجه کردید.
شما گفتی وقتی من دیر کردم،فکر کردی که من قرارمو فراموش کردم و خیلی عصبی شدی.
3 ـ مشخص کردن:این مهم است که شما مشخص کنید که از طرف مقابل چه می خواهید.
چیزیکه من می خوام اینه که لباساتو کف اتاق نندازی.
مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه تهران / ترجمه:سید حسن تقوی
مقالات مرتبط:اعتماد به نفس
اهمیت نه گفتن
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (Bookmarks)