محمود و زهره زوجی هستند که عادت کرده اند با کوچکترین بهانه ای با هم دعوا کنند ، هر دو از یکدیگر انتقاد می کنند و پیوسته در حال شکایت از هم هستند . آن دو نیز مشکلات بین فردی دارند .

مثال بالا را برای درک بهتر معنای مشکلات بین فردی آوردم ، اما تعریف نسبتا رسمی مشکلات بین فردی عبارت است از ، مشکلی که ویژگی اصلی آن الگو های رفتاری خود تخریبی بین دو یا چند نفر است که معمولا پیامد بارز آن روابط نا سازگارانه و معیوب با دیگران است .

انواع عبارتها و اصطلا حات عامیانه بیانگر عکس العمل های افراد نسبت به مشکلات بین فردی است ، عبارت هایی نظیر ، قلب من شکسته ، مثل سگ تهدیدم نکن ، آن زن جادو گر است ، آن مرد خائن است .و از این قبیل عبارت های دیگر .

نشانه ها و علائم مشکلات بین فردی عبارتند از:

1 - احساس مورد سوء استفاده قرار گرفتن
2 – انزوای هیجانی
3 – فقدان رابطه موثر همراه با سوء تفاهم های مکرر با دیگران
4 – دوره هایی از آشفتگی احساسی مانند اضطراب یا افسردگی
5 – دوره حاد افسردگی
6 – دوری از شخصی که منشا ناکامی است
7 – رابطه ای بر اساس من – او
احساس سوء استفاده یکی از مهمترین نشانه های مشکلات بین فردی است ، فرد اغلب احساس می کند قربانی پستی ، بی اهمیتی ، خشونت ، خود خواهی یا تنگ نظری دیگران است .

علت ها و تفسیر های مشکلات بین فردی

عوامل بسیاری در مشکلات بین فردی نقش دارند، ممکن است در مورد خاصی یک یا چند عامل دخالت داشته باشند . مثلا شیقته عشق بودن ، این عامل نقش مهمی در روابط آشفته زوجین بازی می کند .، برخی ازمعنا شناسان معتقدند وقتی کسی عاشق می شود ، حقیقتا او عاشق فردی نیست بلکه شیفته عشق و اندیشه عاشق شدن است ، این نوعی مجذوب و محصور شدن است . زمانی که فرد بیشتر آگاه می شود و به معشوق خود می پیوندد ، نا گهان متوجه می شود که بین او و فرد مورد علاقه اش مشکلاتی اساسی وجود دارد ، شخص نا آگاه مایوس شده ، و با نگاه جدیدی به شریک زندگی خود می نگرد و با خود می گوید : من تا حالا چه چیزی در او می دیدم ؟.
در شروع یک رابطه ، احتمال زیادی وجود دارد که به شخص مقابل و خود رابطه ، صورتی آرمانی داده شود، در این موقعیت ، همه چیز بسیار عالی است و آینده با وعده های خوشایند بسیار روشن به نظر می رسد ، عشاق در جهانی که پر از نرمی و لطافت و شیرینی است زندگی می کنند ، این زن چه زیباست ، فهم او فراتر از چیزی است که تصور می شود ، او سیندرلا ست خلاصه اینکه این مرحله بر اساس انتظارات غیر واقع بینانه بوجود می اید .سپس نا کامی ها ، نا امیدی ها ، سوء تفاهم ها ، خشونت ها ، عمل نکردن به تعهدات کوچک ، و الی آخر رخ می نمایند و در این جاست که امید ها و رویا های شخص به یاس تبدیل می شده و خیال پردازی ها و رویا های ارمانی با شکست مواجه می گردد .
مرحله پایانی ، یاس است ، فرد عصبانی ، ناراحت و افسرده است. او فکر می کند یک اشتباه وحشتناک رخ داده است ، شاید این رابطه باید قطع شود ، اگر فرد متاهل باشد فکر می کند که باید طلاق بگیرد
عامل دیگری که مشکلا بین فردی را بوجود می آورد ، واکنش چشم در مقابل چشم است که بیانگر میل به عدالت و برابری است . " تو از من می دزدی و من با دزدیدن از تو تلافی می کنم " تو به من صدمه می زنی و من به تو " ، " تو به من توهین می کنی و من به تو " ، و این حالت همان چیزی است که در روانشناسی به آن " بگو مگو " می گویند ، مانند بگو مگو هایی از قبیل : " اولی می گوید تو خسیس هستی ، دومی می گوید تو ولخرج هستی " یا " اولی می گوید تو مرا نمی فهمی ، دومی می گوید من ترا خوب می فهمم " ، بهر روی هیچ رابطه ای جز رد و بدل کردن اظهار عقیده های منفی با یکدیگر و جود ندارد .به این ترتیب هر دو طرف از جراحات روانی خود می کاهند، در رویکرد تحلیل تبادلی این قبیل بگو مگو ها ، تبادل متناظر نامیده می شوند ، تبادلی که در آن هر یک از طرفین سعی دارند تا شخص دیگر را به سطح پائین تر ببرند .

شیوه های مقابله :

1 – توجه داشته باشید که ممکن است مجذئب و شیفته عشق شده باشید . نگر شهای خود را دقیقا بر رسی کنید ، ممکن است از شریک زندگی خود، انتظارات غیر واقعی و کمال گرایانه داشته باشید که گر چنین باشد بزودی نا امید شده و ضربه خواهید خورد

2 - سعی نکنید با آه و ناله و نفرین و غر زدن و شکایت و یا اذیت کردن ویا با سردی رفتار کردن ، توجه مقابل را بدست آورید ، چنین راهبرد گول زنند ه ای ، اغلب نتیجه معکوس می دهد ، بلکه با رفتار مثبت که شخص مقابل بتواند آن را تائید ، تحسین و ستایش کند ، توجه او را دریافت کنید .

3 – نقش قربانی را بازی نکنید

4 – از نقش رئیس یا حاکم بودن بپرهیزید ، هیچکس یک فرد دیکتاتور را دوست ندارد .

5 – نگرش چشم در مقابل چشم را کنار بگذارید

6 – نا کامی، خشم و خصومت خود را پشت کلمات شیرین ولی دورغین پنهان نکنید

در خاتمه اینکه اگر افراد ا بیاموزند مانند اشخاص بالغ رفتار کنند مشکلات شخصی بین آنها بسیار کمتر خواهد بود .


منبع : بر گرفته شده از کتاب مشکلات روانشناختی . تالیف فرانک جی برونو