2 - تکنیک قصد متضاد در برابر قصد مفرط

[مدیرهمدردی]

تكنيك قصد متضاد برابر قصد مفرط

مقدمه :
تکنیک و فن: ابزار و روشی هست که یک متخصص بسته به زمان، مکان و موقعیت خاص با توجه به دانش و آگاهی خود به کار می گیرد تا با استفاده از آن مشکلی را حل کند . یا راه رسیدن به هدفی را هموار سازد.

تکنیکهای لوگودرمانی(معنا درمانی) برای روان نژندی روان زاد(psychogenic) (1)
قصد متضاد(2) و انديشه زدائي (3)دو تکنیک اصلی لوگودرمانی برای بیماریهای روان زاد هستند. هر دو روش بر خصوصیات اصلی انسان یعنی تعـالی خویشتن و از خود‌ جــــدا ماني(4) (جدا شدن از خویشتن) تأکید دارند.


قصد متضاد
« قصد متضاد» به دنبال غلبه بر « قصد مفرط» است؛
قصد مفرط: یعنی اینکه فرد توجه بیش از اندازه براي رسيدن به بعضي از خواسته‌هايش داشته باشد. استفاده از این روش برای درمان کوتاه مدت بیماران مبتلا به انواع فوبیا (ترس) و وسواس فکری توصیه می شود.
قصد متضاد بر اضطراب انتظاري (5) فرد تأکید کرده و عکس العمل بیماران به حوادثي که وقوع مجدد شان برایشان ترسناک است را درمان می کند. این موقعیتهای ترسناک باعث توجه بیش از حد فرد مي شود و در نتيجه فرصت انجام کارهای روزمره را از بیمار می گیرد.
خلاصه آنکه، اضطراب انتظاري باعث بوجود آمدن ترس از بسياري از اشياء مي گردد. ايجاد نگرش معكوس در بيمار از مراحل اين شيوه درماني است. و ترسهاي بيمار با «قصد متضاد» و آرزوي معكوس جايگزين مي شود. با اين روش درماني توفاني كه آسياب بادي اضطراب را مي چرخاند، مهار خواهد شد. در اين روش درماني بايد از قدرت و ظرفيت انسان در «خود جداماني» كه ذاتي، شوخ طبعي بشر است، استفاده كرد. اين ظرفيت بنيادي انسان در جدا شدن فرد از «خود» موقعي شكوفا مي گردد كه تكنيك «لوگوتراپي» يعني «قصد متضاد» به كار برده مي شود. همزمان بيمار نيز قادر مي گردد كه خود را از عصبيت و بيماري خود جدا و دور نگهدارد. (6 - فرانكل، 1384)
از بیماران در قصد متضاد خواسته می شود آنچه را برایشان ترسناک است به درستی و دقیق توضیح دهند. در مرحله بعد ترس بیمار با یک آرزوی متناقض با آن جایگزین شده که باعث می شود از اهمیت ترس کاسته شود . به علاوه، قصد متضاد بر حس شوخ طبعی بیمار تأکید داشته و آن را ابزاري جهت كاهش وابستگی به بیماری مي داند كه فرد با خندیدن به مشکلات به آن مي رسد. اگرچه وسواسهای فکری هم با ترس همراه هستند، اما بیشتر ترس از خود است تا "ترس ازترس". آنها از افکار ناآشنای خود می ترسند. با این حال هر چه بیماران بیشتر با افکار خود بجنگند علایم بیماران شدیدتر می شود. اگر درمانگرها در کمک به بیماران با روش قصد متضاد موفق شده و بتوانند با وسواس فکری آنها مقابله کنند، علایم خیلی زود ناپدید شده و در نهایت بیماری بهبود می یابد. (7 - پروچسكا، 1381)



========
پاورقی و منابع:
1 - روان شناسان در تعريف روان رنجوري به رفتاري اشاره داشته اند كه به صورت كلي شكل ناسازگارانه انعطاف ناپذير دارد و با مواردي از قبيل اضطراب بيش از حد، تعارض هاي هيجاني، ترس هاي غيرمنطقي و ... همراه است. بدين ترتيب شخص مبتلا به آن دچار اختلال رواني مي شود كه مشخصه آن تفكر آشفته، التهاب هيجاني و رفتار ناسازگارانه است. اين بحث دامنه اش به مواردي مانند اختلال رواني عضوي، شخصيت، هراس و ... مي رسد.

Paradoxical intention
3 dereflection
4 self-detachment
5 anticipatory anxiety

6 - – فرانكل، ويكتور اميل، ترجمه نهضت صالحيان و مهين ميلاني( 1384). ‌ ‌انسان در جستجوي معنا. تهران: انتشارات درسا
7- پروچسكا، جيمزاو. ترجمه يحيي سيد محمدي(1381)، نظريه هاي روان درماني. تهران: انتشاران رشد