خشم، کنترل، درمان و مبارزه با آن

احساس مناسب مطلوب یعنی احساسی که با موقعیت تناسب دارد. هر گاه احساسات به شدت فرو نشانده شوند کسالت و اصله ایجاد می کنند و هر از گاهی از کنترل خارج می شوند، یعنی شدید و دلربا گردند مرضی می شوند یعنی همان گونه که در افسردگی سکون وار خشم شدید و برانگیختگی دیوانه وار دیده می شود.

هدف دستیابی به تعادل است نه سرکوب کردن هیجان ها: در واقع کنترل هیجان های درمانده کننده بهزیستی عاطفیست موارد افراطی یعنی هیجان های که شدت زیادی پیدا می کنند یا مدت مدیدی به طول می انجامند ثبات روحی را تحلیل می برند.

به نظر می رسد که در میان تمام حالات روحی و روانی که مردم سعی می کنند از آن ها بگریزند خشم ناسازگار ترین آن ها است. خشم حالتی است که همه مردم در کنترل آن بسیار نا توانند . تک گفتار درونی حق به جانب که این احساس را هر چه بیشتر بر می انگیزد. متقاعد ترین استدلال ها را به ذهن جاری می کند تا آن که خشم رها شود.

این که خشم غیر قابل کنترل است یا این نظریه که خشم هر شدتی داشته باشد نباید آن را کنترل کرد . دیدگاه دیگری در مقابل تصویر بی روح این نظریه بر این عقیده است که می توان به طور کامل از بروز خشم اجتناب کرد. اما مطالعه دقیق یافته های تحقیقات نشان می دهد که تمام این گرایش ها رایج اگر نگوییم در کل افسانه ای بیش نیست منحرف کننده اند.

ماهیت و ارزش خشم و عوامل به وجود آورنده آن :

هیجانات: ( حالتی در جاندار خواه خفیف خواه شدید که در جریان تجاربی با مایه های عاطفی نمایان می شوند) همیشه با تعارض های درگیرند و خشم یکی از رایج ترین آن ها ست.

خشم واکنشی هیجانی و دفاعی است که در مواقع ناکامی نادیده نادیده گرفته شدن و مورد حمله قرار گرفتن ابراز می شوند حس در خطر بودن محرک عمومی خشم است.

اعتقاد بر این است که معمولا” توسط دیگران و یا محرک های بیرونی خشمگین و عصبانی می شویم.وقتی از کسی عصبانی می شویم ، خود به خود دیگری را مسئول احساسات ناخوشایند خود می دانیم . ولی واقعیت این است که ممکن است دیگران جرقه اول را زده باشند ولی این خود ما هستیم که می توانیم آتش آن را شعله ور تر کنیم و یا آن را خاموش کنیم.

حال راه کار های کنترل خشم چیست؟

مهارت های کنترل خشم

مهارت اول:

اولین قدم در مهار کردن خشم، غم، حسادت، تنفر، ترس، شرم و به طور کلی هر نوع احساسی آگاهی داشتن نسبت به آن است. آگاهی نداشتن به خشم باعث می شود که هیجان به وجود آورنده رفتار شود و به احتمال زیاد رفتاری که ناشی از یک احساس منفی باشد، رفتار صحیحی نخواهد بود.

مهارت دوم:

نیت فرد دیگر را توضیح دهید.

زود نتیجه گیری نکنید. نیت فرد دیگر را روشن کنید و مطمئن شوید عصبانیت شما سنجیده و به جا است تا هنگامی که موقعیت را به صورت دقیق بررسی نکرده اید ، ممکن است سو برداشت شود.

مهارت سوم:

تصمیم بگیرید که با خشم تان چه کنید. آن را ابراز کنید یا پنهان نمود؟

هنگامی که خشم خود را ابراز می کنید نگران جدایی و عصبانیت فرد دیگر می شوید. ابراز مستقیم خشم از امتیازات خاصی برخوردار است. ابراز خشم احساس شما را به فرد دیگر می فهماند. در عدم ابراز خشم خطراتی وجود دارد. نخست آن که پنهان کردن خشم مشکلی را حل نمی کند و موجب افزایش ناراحتی شما می گردد. این امر محسوس نیست.خشم مخفی ممکن است موجب بیماری جسمانی گردد. نگه داشتن خشم تنها به شما و روابطتان صدمه می زند.



مهارت چهارم:

در شرایط مناسب خشمتان را به طور مستقیم ابراز نمایید. از طریق:



1- توصیف کردن رفتار فرد دیگر:

خشم خود را به عامل آن ابراز کنید. آن را تعمیم ندهید. درباره عصبانیت خود دقیق باشید.اقدامات فرد دیگر را به دقت توضیح دهید و اصل مطلب را ذکر کنید.

یک توصیف:” جمشید این سومین بارست که حرف مرا قطع می کنی.” نگویید:” جمشید واقعا” بی ادب هستی”

2- توضیح دادن احساس خشم خود:

احساست خود را با به کار بردن جملات شخصی و مشخص نمودن احساسات از طریق نام گذاری و یا از طریق تشبیه عمل یا برخی از گفتارها بیان نمایید. با یک کار دهن طرف رو سرویس نکنیم.

نگوییم:” تو موقع راه رفتن اصلا دقت نمی کنی.” بگوییم:” به بازویم ضربه زدی “



3- هم خوان ساختن پیام های کلامی و غیر کلامی:

وقتی خشم تان را ابراز می کنید باید از مهارت های ماهرانه کلامی و غیر کلامی استفاده کنید.در ابراز احساسات پیام های غیر کلامی بهتر از کلمات عمل می کنند. حالت چهرتان باید جدی بوده و تن صدایتان حالت سرد و بی احساسی نداشته باشد.



4- تمرکز کردن بر تکلیف:

ابراز مستقیم خشم به طرف شخص مخرب تر از ابراز مستقیم آن نسبت به موضوع است.



5- قاطع بودن در مقابل پرخاشگر بودن :

افراد قاطع با فردی که موجب خشمش شده است گفتگو می کنند. و متناسب با اوضاع احساسات خود را بیان می دارند.



6- ارزیابی تاثیر خشم بر دیگران:

فرصت توضیح دادن را به دیگری بدهید. با گوش دادن دقیق به آن چه دیگری می گوید خود را علاقمند نشان دهید.



7- رها کردن خشم:

خشم احساسی نیست که بخواهید آن را در خود محفوظ نگهدارید. هنگامی که خشم خود را به طور سازنده ابراز نمایید از دست آن راحت می شوید.



8- مهارت پنجم:



هنگامی که ابراز مستقیم خشم نامناسب است آن را به طور غیر مستقیم بیان دارید.



1- ورزش:

تمرینات ورزشی انرژی جسمانی را رها می سازد و این مهمترین بخش خلاص شدن از احساس خشم است.



2- واکنش جسمانی:

این یک رو حتما” حال می کمید و خوش تان می آید. ظروف را بشکنید، ناله کردن، فریاد کشیدن، گریه کردن، و سالم تر و کم خرج تر: زدن بالش به دیوار است. و این ها انرژی ب�
�نتان را می گیرد.



3- جدایی روانشناسی:

با روش های زیر نسبت به موارد استرس زا بی اعتنا شویم:

1-3- حل و فصل به صورت ذهنی. افکار انتقام جویانه را کنار بگذارید.

2-3- جملاتی به خود بگویید که به شما کمک می کند تا از احساسات منفی خلاصی یابید.

3-3- نگرش خود را نسبت به عصبانیت تغییر دهید.



4- تمرین آرامش عضلانی:

این یکی رو باید از کتاب های در باره آرامش عضلانی یا ریلکسیشن مورد مطالعه دقیق قرار دهید. نمی شود که در این مختصر کل روانشناسی را شرح داد..!!!!!



مهارت ششم:

تجزیه و تحلیل و مدیریت خشم



آگاهی شما باید به قدری باشد که تشخیص دهید :

الف- حوادث و رفتارها عامل خشم هستند.

ب- علایم درونی برانگیختگی حاکی از خشمگین شدن شما است.



مهارت هفتم:

ارزیابی میزان تاثیر موقعیت های خشم برانگیز گذشته در کنترل رفتار فعلی ما:



انباشته شدن احساس خشم ناشی از اتفاقات گذشته از جمله عواملی است که باعث می شود در دراز مدت قدرت تحمل ما کاهش یابد. پایین آمدن ظرفیت فرد در برابر خشم کنترل و آگاهی بر رفتار را به شدت کاهش می دهد.



مهارت هشتم:

استفاده از روشهای تغییر مرکز توجه در کنترل خشم

حواس پرتی دقت و توجه ما را از موضوع اصلی خارج می کند و موضوعات فرعی مورد توجه قرار می گیرد.



روش های حواس پرتی:



1- شمردن اعداد:

چه به صورت برعکس و چه عادی باعث کاهش خشم می شود . البته نه با صدای بلند ، بلکه در ذهن خود!!!1



2- خواندن شعر:

با خواندن شعر ذهن بیشترین تمرکز را بر این مورد می گذارد و صد البته باز از میزان خشم کاسته می شود.



3- به یاد آوردن یک خاطره یا تصویر خوشایند:

مانند: در روز 22 تولد تان به چه می خندیدید.!!!



4- فکر نکردن:

تهی از مغز و ابزار اندیشیدن!!!! این فکر نکردن نیاز به تمرکز بالایی دارد. و باعث حواس پرتیمان از ابراز خشم می شود.



نحوه برخورد با فرد خشمگین:



1- خشمگین نشوید یا رفتار پرخاشگرانه نشان ندهید:

اگر کسی از شما خشمگین است ، در اولین قدم بهتر است بر احساسات خود کنترل داشته باشید.



2- به دیگری حق خشمگین شدن بدهید.

همان طور که شما به خودتان این اجازه را می دهید به دیگری نیز این احساس را بدهید که از رفتار شما خشمگین شود.



3- خشم فرد را از پرخاشگریش جدا کنید.

پرخاشگری وسیله ای است برای آسیب رساندن به فرد دیگر، اما خشم وسیله ای است برای برداشتن موانعی که بر سر راه خواستهای مان است.



4- توجه خودتان و فرد دیگر را بر روی موضوع متمرکز کنید.

از خشم پریشان و آشفته نشویم . و تمرکز خود را بر روی موضوع حفظ نماییم.



5- هیجانات دیگری مانند محبت و احترام را به کار بگیرید.



6- توضیح منطقی از موقعیت ارائه دهید.



7- الگوی برای دیگران باشید: برای چه؟ شما الگوی خوب باشید برای ابراز خشم



8- با خودتان حرف بزنید:

بگویید:” خشم او یک ناراحتی کوچک است نه یک فاجعه بزرگ”


http://1farakav.wordpress.com/2009/03/03/%D8%AE%D8%B4%D9%85%D8%8C-%DA%A9%D9%86%D8%AA%D8%B1%D9%84%D8%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D8%B2%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%A2%D9%86/