*** پى در پى است نعمتها اين است دليل غفلتها ***
بسم الله الرحمن الرحيم
بارالها!
پى در پى بودن بخششت مرا از شكرگزارى غافل كرده، و بارش مدام فضل تو مرا از شمردن ستايشت غافل كرده، و پشت سر هم بودن بركاتت مرا از يادآورى ستودنيهايت باز داشته، و دستگيريهاى متوالى تو مرا از پخش ونشر نيكوئيهايت ناتوان كرده است. و اين جايگاه كسى است كه اقرار می كند به وفور نعمت هايت و كوتاهى كرده است در برابر نعمت هايت و گواهى می دهد بر خودش به سستى كردن وضايع نمودن و توئى مهربانِ بخشنده نيكوكارِ احسان بخش، آنكه محروم نكند اراده كننده اش را، و رانده نشود آرزومندش از آستانش .به آستان تو فرود آيد بارهاى اميدواران و به ميدان تو می ايستد اميدهاى عطا جويان پس روبرو مگردان آرزوهاى ما را به نوميدى و يأس ومپوشان بر ما لباس نا اميدى و يأس را
( مناجات الشاکرین )
اطاعت بهترين سپاس:
از مجموع آيات قرآن مجيد استفاده می شود كه تنها عدّه خاصّ و محدودى از بندگان خداوند قادر هستند شكر و سپاس خداوند منّان را به جاى آورند. نخستين گام براى شكر و سپاس خداوند، شناخت نعمتهايى می باشد كه خداوند به بندگان ارزانى داشته است و در سايه و پرتوى شناخت نعمت، شناخت منعِم و محبّت به او حاصل می گردد. انسان هنگامی كه نعمت را شناخت و دريافت كه سر چشمه و منشأ نعمتها در دست ذات ذوالجلال ربوبى است دوست دار و محبّ منعم حقيقى می شود. آنگاه به او عشق می ورزد و در برابرش نافرمانى و عصيان نمی كند. چنين انسانى پاسخ نيكى را با نيكى و احسان می دهد و سعى می كند مرتكب گناه و معصيت نشود. او نزد خود چنين می پندارد كه:
«هَلْ جَزَاء الْإِحْسَانِ إِلاَّ الْإِحْسَانُ».
آيا جزاى نيكى جز نيكى است؟!
اين آيه شريفه ناظر به همين جهت است؛ يعنى پاسخ خوبى را بايد بانيكى داد. بنابر اين شايسته است پاسخ ما در برابر نعمتهاى بى شمار خداوند متعال، اطاعت و بندگى باشد، نه معصيت و نافرمانى.
لزوم شكر منعم و پاسخ شايسته و مناسب به نعمتهاى او به حكم عقل امرى بديهى و فطرى می باشد؛ اين مطلب نه تنها در شكر بلكه در تمامی افعال جريان دارد؛ يعنى هر فعلى پاسخى مناسب و همانند را می طلبد. خداوند متعال در چند آيه از قرآن مجيد به اين مطلب تصريح فرموده است.
«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِن تَنصُرُوا اللَّهَ يَنصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ» .
اى كسانى كه ايمان آورده ايد! اگر خدا را يارى كنيد، شما را يارى می كند وگامهايتان را استوار می دارد.
«فَاذْكُرُونِي أَذْكُرْكُمْ وَاشْكُرُواْ لِي وَلاَ تَكْفُرُونِ».
پس به ياد من باشيد، تا به ياد شما باشم و شكر مرا گوييد و در برابر نعمت هايم كفران نكنيد.
خداوند سبحان به رسول اللَّه صلى الله عليه وآله وسلم میفرمايد:
«ما جزاء من أنعمتُ عليه بالتوحيد إلّا الجنة»
پاداش كسى كه به او نعمت توحيد[موحّد بودن] ارزانى داشته ام جز بهشت نيست.
نكته مهمّى كه می توان از فرازهاى نخست مناجات شاكرين آموخت اين است كه شناخت نعمت، اوّلين گام براى دسترسى به مقام شكر است. لازمه اين مقام ، محبّت و عشق به منعم است. همانگونه كه رسول اللَّه صلى الله عليه وآله وسلم می فرمايند:
«جبلّت القلوب على حبّ من أحسن إليها».
طبيعت قلب به گونه اى است كه نيكى كننده (به خود) را دوست می دارد.