-
زندگي، عشق و ديگر هيچ
زندگي، عشق و ديگر هيچ
بررسي عوامل موثر در پايداري عشق در زندگي مشترك
همه ما در زندگي خواهان روابط گرم و صميمي هستيم. همه مي‌خواهيم روابط موفق داشته باشيم. اما با وجود اين خواستن‌ها اغلب در برآورده ساختن نيازمان نانوان هستيم. زوج‌هاي بسياري هستند كه در اوج عشق و دوست داشتن از يكديگر فاصله مي‌گيرند و در گرداب تنهايي اسير مي‌شوند. بر خلاف نظر بسياري، روابط به دليل اختلاف نظرهاي بزرگ و پيچيده متلاشي نمي‌شود، واقعيت مساله ديگري است. در اغلب موارد ديوار بي‌تفاوتي و رخوت و نوميدي بدون اين كه طرفين متوجه باشند، به آرامي و بدون سروصدا بين زوجين كشيده مي‌شود. دانستن اين كه چه مواردي باعث بروز شكاف در روابط مي‌شود مي‌تواند تاثير بسزايي در بهبود آن بگذارد.
پايدار نگه داشتن يك رابطه موفق نياز به همكاري متقابل زوج دارد. اين كه فقط يك نفر وظيفه‌اش را به خوبي انجام دهد چندان موثر نيست زيرا بعد از مدتي تمامي عشق و علاقه‌اي كه وي براي همسرش در زندگي صرف كرده، در زهنش به نوعي از خودگذشتگي تعبير مي‌شود كه در درازمدت بستر بروز شكاف و فاصله را فراهم مي‌كند.
براي داشتن يك رابطه سرزنده و با نشاط بايد بپذيريم كه عشق بايستي خودجوش باشد نه اين كه همچون يك سرم خوراكي هر چند ساعت يك بار يا بسته به نياز تزريق شود.
دنبال اكسير براي افزايش علاقه ميان خود و همسرتان نگرديد. احساس صميميت را در خود تقويت كنيد. داشتن صميميت در روابط زناشويي نقش اساسي ايفا مي‌كند، زيرا محدوديت‌ها و يا اوج توانايي اشخاص را در دوست داشتن نشان مي‌دهد. صميميت مستلزم اعتماد و اطمينان است. بايد مطمئن باشيم كه مي‌توانيم بيشترين آسيب‌پذيري‌هاي خود را به طرف مقابل ارائه كنيم و از سوي ديگر آسيب‌پذيري‌هاي طرف مقابل را بدون هيچ گلايه و شكايتي بپذيريم. داشتن ارتباط متقابل نه تنها در ازدواج كه در تمامي روابط موفق اصل اساسي به شمار مي‌رود. بسياري از زوج‌ها به دلايلي نظير ترس از تحقير شدن، رد شدن، ترك شدن، از دست دادن احساس هويت و ترس از ايجاد وابستگي از ايجاد صميميت فرار مي‌كنند. به طور كلي زن‌ها در مقايسه با مردها بهتر مي‌توانند صميميت خود را نشان دهند اما اغلب ترس از دست دادن استقلال و هويت مانع از بروز علاقه به همسرشان مي‌شود. در عوض مرداني نيز هستند كه از وابسته شدن هراس دارند و به همين خاطر از ابراز صميميت دوري مي‌جويند. در همه اين حالت‌ها بايد علت هراس را فهميد و با آن مقابله كرد. فراموش نكنيد كه ريشه تمام اين ترس‌ها در وجود خود شما پنهان است. براي حفظ عشق در يك رابطه ابتدا بايد خودتان را قبول كنيد و دوست بداريد. اگر ارزش‌ها و احساسات خود را ناديده بگيريد طرف مقابل هم هيچ‌گونه توجهي به آنها نمي‌كند و آن وقت شما مي‌مانيد و با حجمي از نيازهاي عاطفي كه هيچ‌وقت بر زبان نياورده‌ايد. بر زبان آوردن خواسته‌ها، موضوع بسيار مهمي است كه اغلب زوج‌ها از انجام آن غافلند. فراموش نكنيد كه همسر شما قدرت فكر خواني ندارد. اگر نگوييد كه گرسنه هستيد كسي برايتان غذا تدارك نمي‌بينند. يكي از خيالات واهي در مورد عشق اين است كه زوج‌ها گمان مي‌كنند همسرشان بايد بتواند در همان لحظه فكر وي را بخواند و به نيازش پاسخ مثبت دهد. شايد اين در كتاب‌ها و فيلم‌ها مصداق داشته باشد ولي در زندگي روزمره كه پر از مشكلات كاري و شغلي است داشتن چنين انتظار از همسر بسيار تاسف‌انگيز است. بعضي‌ها توقع دارند همسرشان بدون اين كه آنها حرفي به زبان بياورند از خواسته او اطلاع حاصل كند در غير اين صورت او بدون شناخت است و هيچ گونه دركي نيست به همسرش ندارد. ولي واقعيت اين نيست. زوج‌هاي موفق خواسته‌ها و انتظارات خود را به صراحت مي‌گويند. در مورد توقع و انتظاراتشان با هم صحبت مي‌كنند و اگر اختلافي پيش آمد آن را به زمان ديگري موكول مي‌كنند تا با همديگر به توافق برسند. عشق زماني معنا دارد كه همسر شما خواسته‌اي را كه از او انتظار داريد با كمال ميل و از سر دوست داشتن برايتان برآورده سازد نه اين كه از روي فراست تمام آن چه در مخيله شما مي‌گذرد را بيرون بريزد!
مساله مهم ديگري كه در بسياري موارد به عدم صميميت بين زوجين ختم مي‌شود از بين رفتن استقلال و فرديت فرد است. معمولا بعد از ازدواج استقلال زوج‌ها كم مي‌شود، اگر فرزند هم داشته باشند روز به روز وابستگي بيشتر مي‌شود و گاهي افراد احساس خستگي مي‌كنند. زوج‌هاي موفق، آنهايي هستند كه فرديت خود را حفظ مي‌كنند و مي‌دانند حتي اگر به هم علاقه داشته باشند، گاهي احساس خستگي مي‌كنند. آنان يكديگر را تشويق مي‌كنند تا هميشه «ما» نباشند و زماني هم براي «خود» داشته باشند و به كارهاي مورد علاقه خود بپردازند. بدين ترتيب استقلال فرد حفظ شده و زندگي از حصاري كه فرد در آن حس آزادي‌اش را از دست مي‌دهد خارج مي‌شود. براي حفظ روابط عاشقانه در ازدواج بايستي تلاش كنيد. اگر مي‌خواهيد زندگي‌تان طراوت سابق را داشته باشد بايد همپاي همسرتان رشد كنيد. مسلما فردي كه امروز با او ازدواج مي‌كنيد، شش هفت سال آينده متفاوت‌تر از گذشته خواهد بود. زوج‌هاي موفق مي‌دانند كه يكي يا هر دو در طول زندگي تغيير مي‌كنند و قواعد عوض مي‌شود. پس لازم است تغيير كنيد تا بتوانيد روابط در حال تغيير را عوض كنيد. هر يك از طرفين بايد ياد بگيرند كه چگونه مي‌توانند احساسات طرف مقابل خود كه روزبه‌روز و هفته به هفته تغيير مي‌كنند، را درك كنند.
احساسات مشابه عكس‌العمل‌هاي متفاوتي را در افراد مختلف برمي‌انگيزد. پايه و اساس يك ازدواج موفق بر روي درك متقابل از احساسات يكديگر و نه بي‌توجهي نسبت به آنها، بنا مي‌شود. اگر چنين دركي وجود نداشته باشد، به مشكل بر مي‌خوريم. گاهي پيش مي‌آيد كه حتي خودتان نيز تحليل درستي از احساسات شخصي‌تان نداريد، در همين حال از همسر خود انتظار داريد كه شما را درك كند. اگر كمي دقيق‌تر با اين مساله برخورد كنيد، متوجه خواهيد شد كه اين انتظار شما از نظر منطقي امر درستي به شمار نمي‌رود. بد نيست به جاي خرده گرفتن به همسرتان كمي هم خود را نقد كنيد. كم و كاستي‌هاي زندگي‌تان را مورد بررسي قرار دهيد و براي آنچه به بهتر شدن وضعيت زندگي‌تان كمك مي‌كند بكوشيد. سرزنش‌هاي گاه و بي‌گاه را كنار بگذاريد. قرار نيست حالا كه از مجردي درآمده‌ايد همه تقصير‌هاي زندگي‌تان را به گردن فرد ديگري كه نقش همسر را بازي مي‌كند بيندازيد. هدف ما از سرزنش كردن ايجاد تغيير در ديگران است ولي بايد بدانيم ابتدا بايد در خودمان تغييرات حاصل كنيم. سرزنش كردن ديگران از موشكافي اخلاقي خودمان بسيار آسان‌تر است اما به همان نسبت پيامدهايش ملال انگيزتر خواهد بود. سرزنش كردن همسر در او احساس گناه به وجود مي‌آورد و نوعي احساس بد بودن كه به رنجش خاطر او منجر مي‌شود كه نه تنها تاثير مثبتي در روند تغييرات او نخواهد داشت كه از ميزان محبت او مي‌كاهد.
اين را هم از ياد نبريد كه ازدواج مسابقه فوتبال نيست كه حتما يك طرف برنده باشد و طرف مقابل با سرافكندگي زندگي را ترك كند. در صورت بروز هر گونه اختلاف نظر و سليقه، آن را به شيوه سازنده و ثمربخش حل و فصل كنيد كه شامل تمركز بر دغدغه‌هاي هر دو فرد و يافتن گزينه‌ها و راه‌هايي باشد كه هر دو طرف متنفع شده و به خواسته‌هايشان دست يابند. تقريبا در هر اختلاف نظر يك نفر احساس مي‌كند كه مورد بي‌مهري، بي‌احترامي و بي‌توجهي قرار گرفته است. در ازدواج نبايد اين چنين باشد كه همواره يك فرد برنده و فرد ديگر بازنده شود. صميميت بين زوجين بايد به گونه‌اي باشد تا حس تحكم و سلطه جويي را از بين ببرد و در عوض بسته‌هاي انرژي مثبت را مابين آن دو رد و بدل كند.
روزنامه شرق 19/3/86
