اقتباس از کتاب " تصمیم گیری بهتر " از اسپنسر جانسون
.
سبک نگارش موضوع جالبه . به صورت داستانی از شخصی که در پی پیدا کردن شیوه تصمیم گیری بهتر برای غلبه بر ناکامیهایش است و...... .بنده از لابلای داستان سخنان و تکنیکهای اصلی نویسنده را استخراج کرده و اغلب را با بیان و دسته بندی خاص خودم برایتان در اینجا خواهم آورد و البته بسا که توضیحاتی که به نظر خودم می رسد برای مفید تر شدن مطالب ارائه کنم که به رنگ آبی روشن و آخر آن داخل پرانتز با دو حرف (ن . ش) مشخص می شود نظر شخصی بنده هست ، بنا براین به رسم امانت هر جا عباراتی در بین دو ستاره یا گیومه بصورت پررنگ تر و با رنگ متفاوت دیدید بدانید عین گفتار نویسنده است ( یعنی ویرایش در ادبیات به جهت روان و ساده شدن صورت نگرفته است ) و بقیه استخراجی از کتاب به صورت تکنیکی هست .
امیدوارم از تکنیکهای آن که به نظرم جالب است بهره مند شویم .
===============================
** تصمیمی بهتر است که موجب شود ما از چگونگی اتخاذ آن راضی باشیم و نتایج بهتری به دنبال داشته باشد . منظورم از تصمیم بهتر آن
است که در زمان اتخاذ راجع به ارزش آن ، هیچ سئوالی برای ما مطرح نشود و قاطعانه تصمیم بگیریم **
به نظرم در اینجا منظور نویسنده از این عبارت که : ** منظورم از تصمیم بهتر آن است که در زمان اتخاذ راجع به ارزش آن ، هیچ سئوالی برای ما مطرح نشود و قاطعانه تصمیم بگیریم ** این است که تمام زوایای تصمیم چنان برای ما روشن شده و بهترین تصمیم شناخته باشیمش که جای هیچ ابهامی باقی نگذارد و فرد با اطمینان ، جدیت و قاطعیت آنرا به اجرا در آورد .
** برای اتخاذ یک تصمیم بهتر ، قدم اول باز ایستادن از یک تصمیم ضعیف است **
تصمیم های ضعیف فرد را نیز ضعیف خواهد ساخت ، زیرا باعث به وجود آمدن اشتباهات و مشکلات دیگر می شود و همین خود علاوه بر آنکه دغدغه آفرین است و انرژی را هدر می دهد ، ممکن است در فرد ایجاد احساس ناکامی نموده و چه بسا باعث تضعیف اعتماد به نفس و یا حتی ضعف عزت نفس شود . پس برای آن که یک تصمیم خوب و بهتر اتخاذ شود بهتر آنست اول با جدیت هر تصمیم ضعیفی را که گرفته ایم ترک کرده و به خود توقف دهیم برای یافتن بهترین تصمیم . ممکن است این سئوال پیش بیاید که از کجا بدانیم که تصمیم ما یک تصمیم ضعیف است . باید بگویم که وقتی تصمیم از روشهای صحیح تصمیم گیری یا به عبارتی بدون مهارت اتخاذ نشده باشد به نظر می رسد احتمال ضعیف بودن این تصمیم زیاد است . برای همین دانستن ساز و کار یک تصمیم گیری بهینه موجب می شود بفهمیم تصمیمات تا کنون ما ضعیف بوده یا خیر . که در ادامه به کمک آموزه های جان اسپنسر و تکمیل آن روند اتخاذ بهترین تصمیم را بدست می آوریم .
** اگر شما از یک تصمیم ضعیف دست بردارید یک جای خالی خواهید داشت که می توانید آن را با چیزی بهتر پر کنید **
اما ما اغلب از آن می ترسیم که آنچه را داریم از دست بدهیم و چیز بهتری به دست نیاوریم ( ترس )
** همه ما گرفتار چنین ترسی هستیم ، شهامت می خواهد که بگذاریم چیز آشنا به راحتی از دست برود ** [ وابستگی ، به آنچه به آن عادت کرده ایم یا برایمان آشناست (ن.ش )]
"دقت کردید و دیدید که در این جا دو نکته استخراج شد ، که بهتره بگوییم عمده ترین موانع ترک تصمیم ضعیف و اتخاذ یک تصمیم بهتر است .
1 – ترس از دست دادن و بدست نیاوردن
2 - وابستگی به آنچه داریم و یا برایمان آشنا تره
در حالی که به نظر جانسون مطمئن ترین و قابل اعتماد ترین راه برای بدست آوردن نتایج بهتر همین ترک تصمیمات ضعیف است ."(ن.ش)
** وقتی چیزی بدرد نخور از سر راهتان کنار رفت آزاد خواهید بود که چیزی بهتر بیابید و بطور معمول خیلی زود چنین چیزی را خواهید یافت .
یک ضرب المثل چینی می گوید اگر یک فنجان چای داغ می خواهی ابتدا باید فنجانت را خالی کنی **
** چرا ما به انجام دادن کاری ادامه می دهیم که می دانیم مفید نیست ؟
زیرا ما اغلب احساس خطر می کنیم که چیزی آشنا را تغییر دهیم . با تغییر ندادن احساس امنیت بیشتری می کنیم . در نتیجه روش غیر مؤثر ولی آشنا مورد قبول واقع می شود **
برای درک این حقیقت کافیست طرحی نو در جامعه مطرح شود که قرار است جایگزین روندی که سالهاست بوده گردد ، خواهید دید که از گوشه و کنار صدای اعتراض و مقاومت در مقابل این تغییرات به گوش ها خواهد رسید. برای مثال قرار است در نظام آموزش و پرورش تغییراتی صورت پذیرد ، فعلاً در حد حرف است و حتی گفته نشده که قراره چه شود و فقط شنیده ایم دوره ابتدایی 6 ساله خواهد بود و دوره متوسطه نیز 6 سال و.... از هم اکنون صداها در بین همکاران بلند شده و به نوعی از این تغییر ترس به دل راه داده اند و من وقتی این نقطه نظر جانسون را خواندم دیدم درسته دقیقاً ترک روندی که به آن عادت شده با مقاومت روبروست و تا اینجا دریافتیم علت عمده این مقاومت ترس و وابستگی بود .
***************
یادمه دانشجو بودم و سر کلاس درس تکنولوژی آموزشی نشسته بودم ، مرحوم دکتر اسراری ابتدای کلاس از تعریف رفتار پرسید و.... که بحث درگرفت و موضوع تفاوت بهره هوشی آقایان و خانمها پیش آمد و استاد گفتند که هیچ تفاوتی در موضوع بهره هوشی بین خانمها و آقایون نیست ، جالب بود که چند نفر از خانمهای کلاس به شدت اعتقاد داشتند که هوش آقایون بالاتر از خانمها است و با جدل هم از نظر خود دفاع می کردند و ادله استاد مبنی بر غلط بودن چنین دیدی را نمی شنیدند و وقتی استاد دلیل از آنها در تأیید نظرشان خواست این خانمها عنوان داشتند که مغز خانمها کوچکتر از آقایون است و استاد عصبانی شد که این چه حرفیه !!!! و... گذشته از این ربطی بین حجم مغز و بهره هوشی در این دوجنس نیست و خلاصه خانمها همچنان سر حرف خود بودند تا کلاس تمام شد . بعد از کلاس بنده که می خواستم در رابطه با دانش آموزی مشورتی از استاد بگیرم به وی مراجعه کردم و ... ایشان قبل از این که حرف مرا بشنوند گفت این چه حرفایی بود که هم کلاسیهای شما زدند . گفتم استاد به نظر من کسانی که چنین نظری دارند عادت به رخوت کرده اند و اگر بپذیرند که هیچ فرقی بین اونا و آقایون در بهره هوشی نیست هیچ توجیحی برای کم کاری ندارند و باید بپذیرند که تغییر کنند و حرکت کنند و برای آنها تغییر سخته و ترجیح می دهند همینطور باقی بمانند و این هم توجیح آنهاست . استاد هم تأیید کرد و تحسین گفت . از این رو بنده به نظرم می رسد که بد نیست که این بند را به نظر اسپنسر جانسون اضافه کنم یعنی عامل سومی را هم غیر از ترس و وابستگی اضافه کنم و آن هم رخوت است ، یعنی بعضی از ماها تنبلی به خرج داده و توقف تصمیم ضعیف و تلاش برای اتخاذ تصمیم درست را سخت می دانیم و از آن فرار می کنیم و یا از هزینه های این توقف و صرف وقت و انرژی برای تصمیم بهتر فرار می کنیم . (ن.ش )
روش آری یا نه :
** روش آری یا نه ، سفری دو مرحله ای است برای رسیدن به تصمیم بهتر .
برای رسیدن به مقصد ما دو جنبه یک تصمیم را از طریق دو سئوال از خودمان در نظر می گیریم ، یک سئوال عملی و یک سئوال شخصی ، و پس از آن فوراً تصمیم خود را می گیریم .
این روش چگونه به عمل در می آید ؟
1 – به روش عادی تصمیم اولیه را می گیریم
2 – سپس برای خود سئوالاتی را طرح می کنیم که عقل آن را مطح کرده است
3 – نوبت سئوالاتی می شود که از دل برخاسته است
4 – گوش سپردن به خود و دیگران
5 – گرفتن تصمیم بهتر و عمل کردن به آن
از مردد بودن و گرفتن نیمه ای از تصمیمی که بر نیمی از حقیقت متکی باشد اجتناب خواهم کرد .از هر دو قسمت یک روش قابل اعتماد استفاده خواهم کرد ، تا تصمیمات بهتری بگیرم .
یک عقل سرد و یک قلب گرم :
از عقلم استفاده خواهم کرد با پرسیدن یک سئوال عملی از خود
و با دلم مشورت خواهم کرد با پرسیدن یک سئوال شخصی از خود
سپس بعد از گوش کردن به خودم و دیگران یک تصمیم بهتر خواهم گرفت و به آن عمل خواهم کرد
( ما اغلب ) در وقت تصمیم گیری یا به استفاده از عقل اعتقاد داریم یا به گوش سپردن به دل و فقط معدودی از ما از هردو استفاده می کنیم ، بنابراین روش آری یا نه کمک می کند تصمیمات بهتر را زودتر بگیریم **
بهتر و آسانتر آ ن است که ** از خطاها پرهیز کنیم تا همیشه نتایج بهتر بگیریم ، اشتباه یک نقیصه موجود در شخص نیست بلکه نقصی در شیوه و نوع فکر کردن شخص است **
برایم جالبه وقتی با مطالعه نظرات صاحب نظرانی چنین ، به گوهرهای گرانقدر اما متأسفانه مغفول مانده دین مبین و کاملمان اسلام می رسم . این همه تأکید بزرگان دین بر پرهیز از خطا و اشتباه و توجه به تفکر را دقیق شویم و به این نظر جان اسپنسر هم توجهی کنیم .
بی انکار در می یابیم که این توصیه ها جز برای این نیست که پرهیز از خطا آسانتر و بدون هزینه تر از بازگشت از خطا است بگذریم از این که گاه خطاها چنان پیامدی دارد که راه بازگشت را می بندد . و همه ما آموخته ایم که آنچه پیش می آید نتیجه انتخابها یا به عبارتی تصمیم های ما است . پس به نظرم بسیار مهم است که از داشته های بزرگان خود نیز استفاده کنیم در تکمیل نظرات اینگونه صاحب نظران و بیاموزیم که چگونه بهترین تصمیم را بگیریم .
** روش آری یا نه ، به مردم کمک می کند به چیزی که به آن آری می گویند و به آنچه به آن نه می گویند واقف شوند **
ادامه دارد
** آیا می خواهید بهترین تصمیم را بگیرید ؟؟ **
فرشته مهربان
.
