-
وظایف همسران
وظایف همسران
كارهايى بايد انجام بگيرد و كارهايى كه بايد ترك شود، اينها وظيفه هايى هستند كه بر عهده ى همسران قرار داد.
اين وظايف برخاسته از هدف ها و نيت ها و از آثار و نتايج ازدواج است.
آموزش
کسى که می خواهد آش بپزد يا رانندگى كند، بدون آموزش وارد نمی شود. آيا مى شود عمر ى از دو طرف را بدون آموزش و شناخت ضعف ها و نيازها و شناخت روش برخوردها و گفت و گوها به تباهى كشيد؟ راستى كه در ساعت هاى انشاء و در دور ه هاى تحصيلى می توان طرز برخورد و صلح و قهر و ظرفيت و خشونت و حلم و صبر و يا شتاب و تندى را آموخت . اين كه چگونه صلح كنيم و يا اين كه چگونه درگير شويم و چه وقت سخت گيرى كنيم و ... مى تواند موضوعات تأمل برانگيزى باشد و حتى بچه هاى لجوج و ناهنجار را به تأمل وادارد . آموزش مسائل زندگى و مشكلات و برخوردها، اساس آموزش است . آدم ها به طور طبيعى مى توانند مثل پرستوها، چلچله ها و كبوترها به يكديگر جذب شوند، ولى عامل غريزه نمى تواند تمامى زندگى آد م ها را بچرخاند، كه نياز به آموزش و تعليم و مشورت و نظارت، از اينجا ضرورت دارد.
مشورت
مشورت فقط جمع آورى نظريات اين و آن نيست، كه اساس مشورت بدست آوردن اطلاعات و جمع بندى و مقايسه ى نظريه ها مى تواند باشد . در اين مشاوره ها زمينه هاى روانى و اجتماعى و اقتصادى و يا نيازها و هوس ها و پر خواهی ها می تواند مطرح شود و برخوردهای گوناگون ، سنجیده و مقایسه شود و سپس عملی شود واجرا گردد.
نظارت
یک گیاهی كي می كارى بايد در فضاى امن و وبا پوشش پرچين و ديوار و با مواظبت از بچه هاى بازيگوش و بى احتياطى هاى بى حساب، همراه بشود تا رشد كند و ساقه هاى محكم بگيرد و از آسيب نهراسد . اين نظارت از همراهان بايد لطيف و نامرئى باشد و اين نظارت از همسران بايد با دقت و فراست و دور از ساده انگارى و بى خيالى باشد، كه آتش سوزى هاى بزرگ از جرقه هاى كوچك آغاز مى شود و سيلاب ها از قطره ها سر مى گيرند.
- براى رسيدن به آرامش زندگى و هدف سکن و تعادل، بدگويى، بدبينى، بدخواهى و بدرفتارى، مزاحم است. شماتت و خشونت، آتش افروز است . تكرار و تذكر مداوم ملال آور است . براى آرامش، توقع كم، تحمل زياد مى آورد و توجه مناسب دو طرف و پذيرش دو طرف و همدلى و همكارى و همراهى و هماهنگى، با هم گره مى خورند و در هم مى بالند.
- براى پوشش ضعف ها و مداواى كمبودها، علاقه و محبت حرف اساسى و عاملِ كار ساز است . نزديكى و صميميت، ايجاد زمينه بر اى گفت وگو و دادن فرصت براى بازگشت و صلح و چشم پوشى و غَمض عين كارساز است.
در روايت هست : لو علم الخلق كيف خلق اللّه الخلق لم يلُم أحد أحد اً. اگر مخلوقات خدا مى دانستند كه خدا چگونه آنها را آفريده، ملامت ها كم مى شد.
اگر اندازه و توانايى در نظر بيايد، تحميل ها و پرخواهى ها كمتر خواهد شد.
- براى حرث و بهره بردارى، كاشتن و پيراستن و برداشتن لازم است. حوصله داشتن، انتظار كشيدن، ايجاد فرصت كردن و از فرصت هاى موجود بهره گرفتن، لازم است.
اينها وظيفه هايى است كه از هدف ها و از خواسته هاى تو منشأ مى گيرد. هر چه بيشتر بخواهى بايد بيشتر اقدام نمايى. كسى كه در سطح غريزه است، غريزه كارگزار اوست و او وظيفه اى ندارد . ولى آدمى كه از اين سطح بالاتر آمده، بايد با مروت و محبت، به عمل روى بياورد و با معرفت و محبت از طرف خود توقع داشته باشد . و با توسل و توجه به حق، بخواهد كه نهال وصلت آنها زير پاى شياطين خرد نشود و در محدود ه ى دنيا نپوسد و براى همين چند روزه نباشد، كه مى توان با همسر مهربان به آرامش و پوشش و بهره هاى بسيار رسيد . و مى توان تمامى دين و يا دو سوم دين و يا نصف دين و يا ثلث دين را حفظ كرد، كه هر چه فوران هاى جنسى و عاطفى زيادتر باشد و هر چه وسوسه ها گسترده تر باشد، ناچار خطر زيادتر خواهد بود و تمامى دل و دين و يا اندازه اى از آن آسيب خواهد ديد.
در انتخاب همسر، معيار و ميزان انتخاب، همان خصوصيات و هايى است كه براى تو مهم است . زيبايى، صدا، اندام و حالت هايى كه براى تو مهم هستند، نمى توانى به آن بى اعتنا باشى، مگر آنكه از آن عبور كرده باشى و گذشته باشى . منى كه حالتى خاص و چهره اى خاص در رؤياهايم نشسته، نمى توانم به ديگرى روى بياورم و با آن مأنوس باشم، هر چند همه ى خوبى ها را هم داشته باشد . پس تا هنگامى كه اسير هستى، به تقليد پرواز نكن و مطمئن باش كه بت هاى تو را هر چند كه به آن دست بيايى، مى شكنند و در اين دنيا برايت دلخوشى نمى گذارند.
در هر حال علاقه از دو طرف و ظرفيت و قدرت روحى و ظرافت برخوردها، مهم هستند. با اين خصوصيات، همسر تو جلوگير هدف تو نخواهد بود و درگيرى ها و برخوردها براى تو سازنده خواهد شد.
در انتخاب همسر، كسى را دنبال كن كه بر تو تكيه داشته باشد و به تو افتخار کند. رجل، پاى زندگى است . اين مرد است كه بايد تكيه گاه باشد، نه اينكه خود ذليل و متكى به غير باشد.
نقطه ضعف های تو باعث اسارت تو تسخیر تو می شود. کلید فتح قلعه ی دل ها ،تعلق ها و نقطه ضعف های آن است.
در محبت يا گفت و گو، حد نگه دار، تا آنجا كه هنوز به جمله هایی از تو مشتاق هستند، خاموشى تو شيرين است. دلزدگى، حتى از محبت، نفرت انگيز است . به هما ن اندازه اى محبت و اقبال داشته باش كه طرف تو نياز دارد، نه به انداز ه اى كه تو دارى . هنگام راحتى و انس، در دل بهار زندگى، از پاييز هم يادى بكن . اين توجه، تعلق و دلبستگى را ضعيف مى كند و تو را آماده مى سازد و براى حوادث، مصونيت مى بخشد.
در لحظه هاى خوشى و شادى، براى ديگران هم سهمى بگذار و اگر مزاحم تو شدند سخت گير نباش، كه گذشت. از خوشى ها، تو را به خوبى ها مى رساند. (لن تنالوا البر حتى تنفقوا مما تحبون . آل عمران 92 )
از كسانى نباش كه رنج هايت و گرفتارى هايت را از نگاه و چهره و حالت هايت به هر كس منتقل كنى . سختى ها، مهمان تو هستند . آنها را به د ل هاى همسر و خانواده ات سرازير نكن . اگر ناتوان هستى، با توانگرى سفره ى دلت را باز كن، تا كارى صورت بگيرد، نه فقط درد دلى بر خاطرى آتش بيندازد.
اين خوب است كه همسر تو محرم دارايى ها و شادى هاى تو باشد، ولى لازم نيست كه از گرفتار ى هاى تو و مشكلاتى كه رزق تو هستند، سنگينى و سختى ببيند. مگر آنكه كارگشا باشد، نه فقط سنگ صبور.
براى همسرت غير مستقيم، امنيت و اعتماد را فراهم کن. از محبت و عشق خودت پيش كسانى حرف بزن كه براى او حرف مى زنند. از خوبى هاى او اين گونه ياد كن . و همينطور غير مستقيم و با لطافت گله گزارى كن و اميدوار باش كه سامان بگيرد و سر به راه بگذارد . برخوردهاى مستقيم ديرتر مورد اعتماد قرار م ى گيرند و در صداقت تو ترديد مى آورند.
جوانى می گفت: گاهى همسرم در چشمم نگاه مى كند و با نگرانى ابراز مى دارد كه تو مرا دوست ندارى. مى گويم: چرا دوستت دارم! بيشتر نگاه مى كند و گريه سر مى دهد: نه دوستم ندارى . بگو به خدا دوستت دارم . و مى گويم و نوازشش مى كنم ولى دوباره نگاهم مى كند و قسمم مى دهد و گريه سر مى دهد تا آنكه خسته مى شوم و داد مى زنم كه دوستت دارم و فحش مى دهم كه دو ستت دارم و حاصلى ندارد . و رندى هم بود كه پيش ديگران از همسرش مى گفت كه خوب است، كه دوستش دارم ولى نمى خواهم بشنود، چون لوس مى شود و گنجايش ندارد . اين رند مى دانست هنوز به خانه نرسيده خبرها آمد ه اند و همسرش مى خواهد به گونه اى ابراز كند و با نگاه و آخر با ز بان مى پرسد كه آيا دوستم دارى و مى شنود: براى چه دوستت داشته باشم؟!
همسر با اين سؤال و جواب مطمئن تر مى شود كه او را دوست دارد و نمى گويد و اين گونه راحت تر به امنيت مى رسد و صداقت را مى پذيرد.
احترام امامزاده با متولى است. تو مى توانى بدون لج در آوردن و تحريك كردن همسرت را در چشم ها و دل ها بزرگ كنى. آنجا كه تو حرمت او را مى شكنى، ديگران حرمت نگه نمى دارند.
در لحظه هاى شيرين و در تنهايى، ايجاد انگيزه و مسئوليت پذيرى، از كارهاى خوب و اساسى است . اينكه خيلى دورها به ما مربوط است و دنيا، دنياى رابط ه هاست، از تنگ چشمى و خودخواهى مى كاهد. چشم اندازهاى وسيع، همت مى آورد و غافل گيرى را مى برد. با كار و احساس مسئوليت، لحظه هاى فراغت مزاحم را پر كن . با روابط و پيوندهاى دوستانه، خلاء عاطفى و پر حرفى بى حاصل را بارور كن.
زندگى، درگيرى ها و سختى ها و برخوردهايى د ارد. وسوسه ها و تحريك ها هم هستند . در برخوردها، غرور خود و غرور همسرت را حاكم نگير. هر دو به حكومت خدا تن بدهيد و كلام او را دنبال كنيد.
تأمين نيازهاى عاطفى و جنسى و روانى، آشنايى می خواهد. مقدار توجه و هنگام توجه و تعريف و تمجيد و يا گلايه و شكايت، هر كدام حد و حدودى دارد. در اين زمينه ها مشورت و تجربه كارساز است.
اگر می بينى كه يك روش حاصل نمى دهد، تكرار نكن و سماجت نكن . يك دنده راه نرو، كه شرائط، سرعت ها و حتى توقف ها را مى طلبند.
خستگى، لوس بازى، بی ادبى و افسردگى و دلمردگى هم از علامت هايى هستند كه نشان مى دهند، نيازى در ميان هست و يا روش تو اشتباه است. بايد تجديد نظر كرد و مشورت خواست.
قهر و تندى مكرر، جسارت می آورد و حرمت ها را مى درد. پس از جذب و دلبستگى، قهر مى تواند اهرم مفيدى باشد بخصوص آنجا كه توضيح و تبيينى هم در كار آمده باشد و در هنگام مناسبى انجام شده باشد . در لحظه اى كه همسر تو انگيزه ى درگيرى دارد و مقاومت نشان مى دهد، درگيرى را آغاز نكن . در جمع، در برابر چشم حامى و مدافع، درگيرى بى زمينه است و زير پاى تو سست است . يا بايد زياده روى كنى و يا شكست بخورى و زمين گير شوى.
نقطه ضعف هاى تو، را مى گشايد، پس آنها را اصلاح كن و يا پنهان بدار . نقطه ضعف هاى همسر تو، مى تواند اهرم حركت و تسخير و تغيير و تربيت او باشد. از اين وسيله با دقت و مشورت مى توانى بهره مند شوى. در خانواده هاى شلوغ، درگيرى ها زيادتر است . بايد ظرف هاى شكستنى را با حائل و پوشش هايى همراه ساخت كه نشكنند.
مادر و پدرت را در برابر همسرت مگذار. خواسته هاى آنها و دوستانت را، با زبان خواسته هاى خودت مطرح كن . محبت به تو، سختى خواست هها را كم مى نمايد.
تو كه روابط بسيار و مشكلات زيادى دارى، همسرت را براى برخورد و تحمل آمادگى بده. براى بار سا ل ها و ماه ها، روزهايى يا ساع تهايى بار آنها را بردار. اين گونه همكارى را به آنها بياموز.
آن كس كه نيرومندتر و با ظرفیت تر است، بار بيشترى را برم ى دارد. تو كه پاى زندگى هستى، رجل و مرد خانه هستى، از بارها شانه خالى مكن.
تو كه پيوند را خواسته اى به جدايى فكر نكن، حتى اگر همسر تو جدايى را خواست و تو هم در دل خواستار بودى، شتاب نكن . جوان مرد، بارى را كه برداشته به زمين نمى كوبد و حتى تا آنجا كه معقول است، زمين نمى گذارد.
اگر جدايى آخرين درمان بود، در هنگام جدايى از احسان چشم پوشى نكن. انتقام نگير . إِمساك بِمعرُوف أَو تَسريح باحسان ؛ با خوبى نگاه داشتن، يا با احسان و زيبايى رها كردن، اين دستور خداست.
فرزندان را در مشكلات خود داخل نكنيد و آنها را آتش جهنم خود نسازيد. استفاده از هر راهى جوانمردى نيست.
فرزندان خود را راه رفتن بياموز، به دوش نكش. ميان آنها و مشكلاتشان حايل نشو . بگذار مشكل را تجربه كنند و راه حل را بياموزند.
از دور به آنها راه بهتر را غير مستقيم بياموز، تا اعتماد به نفس و تجربه اندوزى آنها لطمه نبیند .
آنگونه باش كه اگر تو را نديدند، هوايت قرارشان كند و اگر حضورت را بدست آور دند، غنيمت بشمارند و اگر غايب شدى، به سراغت بيايند و اگر مردى و رفتى، جاى خالى تو را احساس كنند . همسر و همراه و همدل و هماهنگ باش.
اين حرف ها چكيده ى روايات و آياتى است كه اين گونه دسته بندى شده . از اين بارش سبز و شاداب بهره مند باش.
برگرفته از کتاب : روابط متکامل زن و مرد
نویسنده : علی صفایی حائری
.
