« بسم الله الرحمن الرحیم »
سلام . من کتاب روانشناسی عزت نفس یا ( شش ستون عزت نفس) اثر «ناتانیل براندن ترجمه مهدی قراچه داغی» را تهیه کردم و میخوام باهم این کتاب رو بخونیم ابتدا مقدمه ای از این کتاب را اینجا قرار میدم .
کتاب روانشناسی عزت نفس هفده فصل دارد که در قالب سه بخش ساماندهی شده اند.
ناتانیل براندن که از پیشگامان بحث عزت نفس و از مروّجان آن نیز هست این تقسیم بندی سه بخشی را بسیار هوشمندانه انجام داده است.
او ابتدا در بخش اول کتاب، به معرفی مفهوم عزت نفس و نمایش بیرونی عزت نفس می پردازد. به عبارت دیگر، به این پرسش ها پاسخ می دهد که عزت نفس چیست و کسی که عزت نفس بالا (یا پایین) دارد، این عزت نفس بالا یا کمبود عزت نفس را چگونه و به چه شکلی در رفتار خود بروز می دهد.
بخش دوم کتاب روانشناسی عزت نفس، به شش ستون عزت نفس می پردازد. شش ستونی که براندن آن‌ها را منابع درونی عزت نفس می نامد:
زندگی آگاهانه (Living Consciously)
خودپذیری [= پذیرش خویشتن] (Self-acceptance)
مسئولیت در قبال خود (Self-responsibility)
ابراز وجود (Self-assertiveness)
زندگی هدفمند (Living Purposefully)
یکپارچگی (Personal Integrity)
منظور براندن از درونی بودن این است که هر شش ستون (یا شش منبع) کاملاً در اختیار شما هستند و هیچ کس نمی تواند در آن ها دخل و تصرف کند. اگر آگاهانه زندگی نمی کنیم، اگر مسئولیت پذیر نیستیم، اگر در مهارت ابراز وجود ضعیف هستیم، این ها همه از درون ما سرچشمه می گیرند و باید خودمان برایشان کاری بکنیم.
نمی توانیم از فرد دیگری بخواهیم زندگی ما را هدفمند کند یا خودپذیری را در ما افزایش دهد.
براندن در بخش سوم کتاب خود، به نقش عوامل بیرونی می پردازد. عواملی مثل مدرسه، خانواده، فرهنگ و محیط کار، که می توانند در پرورش عزت نفس ما (یا تضعیف آن) نقش ایفا کنند.
نباید بخش سوم را در تعارض با بخش دوم ببینیم.
در واقع براندن توضیح می دهد که بخشی از عزت نفس امروز ما (پایین یا بالا، ضعیف یا قوی) در اثر شرایط محیطی و یادگیری ما از محیط شکل گرفته است. اما از سوی دیگر، اگر امروز قصد کرده ایم عزت نفس خود را افزایش دهیم، دیگر نمی توانیم به سراغ خانواده و مدرسه و محیط کار برویم و بگوییم: «عزت نفس من به خاطر کارهای شما پایین است. بیایید و خودتان کمک کنید تا عزت نفسم افزایش پیدا کند.»
همه ی شش ستون اصلی عزت نفس، در اختیار ما هستند و اگر تا به امروز، آن ها را جدی نگرفته ایم و به آن ها نپرداخته ایم، از این به بعد می توانیم برای تقویت و پرورش آن ها وقت بگذاریم.
چند پاراگراف منتخب از کتاب روانشناسی عزت نفس
زندگی آگاهانه
انسان ذاتاً از گونه ای است که حق انتخاب دارد.
می تواند درباره ی این که آگاهی را انتخاب بکند یا نکند تصمیم بگیرد، می تواند به جستجوی حقیقت برود یا نرود، می تواند ذهنش را متمرکز بکند یا نکند، این یکی از جنبه های مثبت و شکوهمند طبیعت انسانی است.
از طریق انتخاب های گوناگون که میان اندیشیدن و نیاندیشیدن می کنیم، به آن کسی که هستیم، تبدیل می شویم.
ذهن انسان در موقعیتی است که می تواند انتخاب کند.
آگاهی یعنی فرایند انتخاب. وقتی من آمدن به این جا را انتخاب می کنم، یعنی انتخاب می کنم که به جای دیگری نروم.
زندگی آگاهانه یعنی آن که در برابر حقایق احساس مسئولیت بکنیم.
لزومی به این نیست آن چه را که می بینیم دوست داشته باشیم. مهم این است که آن چه را وجود دارد، همان طور که هست ببینیم. هراس ها، انکارها و خواسته‌های ما، حقایق را تغییر نمی دهند.
خود پذیری [= پذیرش خویشتن]
خود پذیری مستلزم محبت است. باید دوست خود باشیم.
فرض کنید کاری کرده ایم که از بابت آن ناراحتیم، یا از آن خجالت می کشیم و خود را به خاطر آن سرزنش می کنیم. خود پذیری منکر واقعیت نمی شود، نمی گوید آن چه اشتباه است، درست است.
به جای آن می خواهد «چرا» را درک کند. می خواهد بداند چرا کاری که اشتباه بوده در زمانی که انجام شده، به نظر مناسب و مطلوب رسیده است.
مسئولیت در قبال خود
یکی از مهم ترین لحظات [ در جریان روان درمانی ] وقتی است که بیمار؛ «کسی نمی آید» را در ذهن خود تجربه می کند.
کسی برای نجات من نمی آید. کسی نمی آید که به زندگی من سر و سامانی بدهد. کسی نمی آید که مسائل من را حل کند. اگر خود من برای زندگی ام کاری صورت ندهم، چیزی بهتر نمی شود.
یکپارچگی شخصی
وقتی رفتارمان با قضاوت مان از آن چه درست است در تضاد باشد، آبرویمان در نزد خودمان از بین می رود.
کمتر به خودمان احترام می گذاریم و اگر این شرایط ادامه پیدا کند و عادت شود، کمتر به خودمان اعتماد می کنیم و یا اصولاً اعتمادمان به خود سلب می‌شود.
ابراز وجود
بعضی‌ها به گونه ای رفتار می کنند که انگار حقی بر فضایی که اشغال کرده اند ندارند.
بعضی ها طوری حرف می زنند که انگار قصدشان این است که صدایشان را نشنوید.
بعضی ها طوری رفتار می کنند که انگار حق زندگی کردن و موجودیت داشتن به خود نمی دهند. در همه ی این موارد، فقدان ابراز وجود در منتهای خود است.
… زندگی اشخاص پر است از سکوت کردن، تسلیم شدن و بیان ننمودن احساسات و باورهایی که شأن و منزلت انسانی را خدشه دار می سازد. وقتی خود را ابراز نمی کنیم و حرف مان را نمی زنیم، وقتی در دفاع از ارزش هایی که به آن اعتقاد داریم حرف نمی زنیم، احساسات خود را جریحه دار می کنیم. باید توجه داشت که این دنیا نیست که با ما چنین می کند، خود ما هستیم که با خود این‌گونه رفتار می کنیم.
مرد جوانی در تاریکی سالن سینما می نشیند و به شدت تحت تأثیر نمایش است. داستان فیلم به قدری بر او تأثیر گذاشته که اشکش سرازیر می شود. می داند که هفته ی بعد مجدداً به تماشای این فیلم خواهد آمد.
در بیرون از سالن با یکی از دوستانش رو به رو می شود که او هم فیلم را دیده است. با هم سلام و احوال پرسی می‌کنند.
نگاهی به چهره ی دوستش می اندازد می خواهد بداند که او تا چه اندازه تحت تأثیر فیلم واقع شده است. اما از چهره ی او چیزی معلوم نیست.
دوستش می پرسد: «نظرت درباره ی فیلم چیست؟» مرد جوان ناگهان احساس هراس می کند. نمی خواهد حقیقت را بگوید. از رو به جای گفتن «عالی است خیلی از آن خوشم آمد» می گوید«ای. بد نبود.»
این مرد متوجه نیست بی آن که بداند بر صورت خود سیلی زده است. خودش نمی داند اما عزت نفسِ فروکش‌کرده اش این را به خوبی می داند.
پاسخ با نقل قول
علاقه مندی ها (Bookmarks)